Mục lục
Hải Quân Việt Nam – Ấn Độ diễn tập liên lạc và phối hợp chung tại Biển Đông
Tàu hộ tống của Ấn Độ INS Kiltan. Ảnh minh họa chụp ngày 16/10/2017. © CC / Ministry of Defense of India
Theo báo Hindustan Times, trước khi rời cảng Nhà Rồng, tàu hải quân Ấn Độ INS Kiltan cùng với các đối tác Việt Nam tiến hành diễn tập trao đổi liên lạc và phối hợp chung (PASSEX) ở Biển Đông.
Hôm 24/12/2020, tàu hộ tống của Ấn Độ INS Kiltan đã cập bến cảng Sài Gòn, mang theo 15 tấn hàng cứu trợ nhân đạo cho nạn nhân lũ lụt ở miền Trung Việt Nam. Đây là một trong những hoạt động của New Delhi trợ giúp các quốc gia trong khu vực ở thời điểm đại dịch Covid-19 đang hoành hành.
Nhưng quan trọng hơn cả là sự hiện diện của tàu hải quân Ấn Độ vào lúc New Delhi và Hà Nội tăng cường hợp tác hàng hải, đóng góp cho an ninh và ổn định khu vực. Trong hai ngày 26 và 27/12/2020, hải quân hai nước sẽ diễn tập PASSEX.
Báo Hindustan Times nhắc lại đôi bên đẩy mạnh hợp tác song phương trong bối cảnh cả Việt Nam lẫn Ấn Độ cùng quan ngại trước các động thái « càng lúc càng hung hăng của Trung cộng ».
Thủ tướng Modi xem Việt Nam là một « cột trụ quan trọng trong chính sách đối ngoại Hướng Đông của New Delhi và là một đối tác của Ấn Độ về tầm nhìn đối với khu vực Ấn Độ Thái Bình Dương ».
Hải quân Mỹ lại tiến hành chiến dịch tự do hàng hải ở Biển Đông
Theo trang mạng Navytimes.com ngày 24/12/2020, lần thứ hai trong tuần, chiến hạm Mỹ USS John S. McCain tiến hành chiến dịch bảo vệ tự do lưu thông hàng hải – FONOP ở Biển Đông. Chiến dịch nói trên đã diễn ra hôm Thứ Năm 24/12/2020, một ngày trước lễ Noel.
Theo Hạm Đội 7 đặc trách khu vực Thái Bình Dương của Hải Quân Mỹ, hàng không mẫu hạm USS John S. McCain được trang bị tên lửa dẫn đường « đã hoạt động gần Côn Đảo ». Thông cáo chính thức cho biết Hải Quân Mỹ đã tiến hành các « thao tác bình thường trong vùng biển thuộc lãnh thổ được Việt Nam tuyên bố chủ quyền ». Chiến dịch nói trên nhằm « bảo vệ các quyền tự do tiếp cận và lưu thông hàng hải phù hợp với luật pháp quốc tế ».
Trước đó, hôm 22/12, khu trục hạm US John McCain đã tiến hành chiến dịch tự do hàng hải gần quần đảo Trường Sa.
RFI (25.12.2020)
Ấn Độ và Việt Nam tập trận chung trên Biển Đông
Tàu khu trục John S. McCain tiến hành FONOP đêm Giáng sinh ở Biển Đông
Tàu chiến của Hải quân Hoa Kỳ John S. McCain tiếp tục tiến hành hoạt động tự do hàng hải (FONOP), vào đêm Giáng sinh ở Biển Đông. Đây là hoạt động FONOP thứ hai như vậy trong tuần này.
Hạm đội 7 Hoa Kỳ cho biết tàu USS John S. McCain “đã khẳng định các quyền và tự do hàng hải gần Việt Nam trong vùng lân cận Côn Đảo ở Biển Đông” vào hôm thứ Năm.
Các hoạt động bình thường được tiến hành “trong lãnh hải Việt Nam tuyên bố chủ quyền để thách thức các tuyên bố chủ quyền hàng hải quá mức và duy trì quyền tiếp cận và tự do hàng hải phù hợp với luật pháp quốc tế.”
Hải quân Hoa Kỳ thường xuyên cử tàu đi qua vùng Biển Đông để củng cố tuyên bố rằng các vùng biển đó mở cửa cho tất cả mọi quốc gia trong bối cảnh Trung cộng và các quốc gia trong khu vực tăng cường tuyên bố chủ quyền trên các vùng biển quốc tế và vùng biển truyền thống..
Hôm thứ Ba, John S. McCain đã đến gần quần đảo Trường Sa đang tranh chấp trên Biển Đông để thách thức các tuyên bố chủ quyền hàng hải thái quá tương tự.
Tàu chiến Ấn Độ tập trận với Hải quân Việt Nam ở Biển Đông
Một tàu chiến của Ấn Độ đã đến Sài Gòn hôm thứ Năm với 15 tấn hàng cứu trợ nhân đạo cứu trợ nạn nhân lũ lụt miền Trung Việt Nam trong khuôn khổ hỗ trợ các nước trong khu vực giữa đại dịch Covid-19 của New Delhi.
Chuyến thăm của tàu hộ tống INS Kiltan cũng nhằm tăng cường hợp tác hàng hải giữa hải quân hai nước và đóng góp vào an ninh và ổn định khu vực. Tàu chiến INS Kiltan sẽ thực hiện “cuộc tập trận” với Hải quân Nhân dân Việt Nam trên Biển Đông trong thời gian từ ngày 26 đến 27 tháng 12.
Hàng cứu trợ sẽ được bàn giao cho Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống thiên tai của Việt Nam. và “Sự hỗ trợ này phản ánh mối quan hệ giao lưu nhân dân sâu sắc giữa hai quốc gia.
INS Kiltan cập cảng Nhà Rồng theo “Sứ mệnh Sagar-III”, thực hiện hoạt động hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa của Ấn Độ. Sứ mệnh Sagar-III được đưa ra phù hợp với tầm nhìn của Thủ tướng Narendra Modi về SAGAR hoặc an ninh và tăng trưởng cho tất cả mọi quốc gia trong khu vực, đồng thời “nhắc lại vị trí của Ấn Độ như một đối tác đáng tin cậy và Hải quân Ấn Độ là đối tác an ninh ưu tiên và là quốc gia ứng phó đầu tiên”.
Hôm thứ Hai, Ấn Độ và Việt Nam đã ký bảy thỏa thuận trong các lĩnh vực từ quốc phòng đến hóa dầu và công bố tầm nhìn chung về hợp tác an ninh tăng cường nhằm đảm bảo ổn định ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa Modi và người đồng cấp Nguyễn Xuân Phúc.
Ấn Độ cũng đã bàn giao một trong 12 tàu tuần tra đang sản xuất cho Việt Nam. Thủ tướng Ấn Độ ông Modixem Việt Nam là “một trụ cột quan trọng trong chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ và là đồng minh quan trọng trong tầm nhìn Ấn Độ – Thái Bình Dương của Delhi.
Bắc Kinh mỉa mai việc hợp tác quân sự của Việt Nam và Ấn Độ ở Biển Đông là ” sẽ chẳng làm dậy lên được cơn sóng nào cả” và cho rằng việc Ấn Độ quan tâm đến tự do hàng hải ở Biển Đông là không có cơ sở.
Ấn Độ cam kết nâng cao hơn nữa các cam kết với Nhật Bản trong khuôn khổ Đối tác Chiến lược Đặc biệt và Toàn cầu
Ấn Độ và Nhật Bản hôm thứ Ba tuyên bố sẽ tiếp tục trao đổi quan điểm về các sự kiện hiện tại xảy ra ở Biển Hoa Đông và khu vực Biển Đông và đồng ý gửi một thông điệp rõ ràng phản đối bất kỳ nỗ lực nào nhằm đơn phương thay đổi hiện trạng của ép buộc hoặc bất kỳ hoạt động nào làm leo thang căng thẳng.
Trong cuộc tương tác qua điện thoại, cả hai Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh và Nobuo Kishi đã trao đổi quan điểm về các tình hình khu vực, bao gồm Biển Hoa Đông và Biển Đông, đồng thời tái khẳng định tiếp tục hợp tác chặt chẽ.
Hai Bộ trưởng chia sẻ quan điểm về việc nêu bật tầm quan trọng của trật tự hàng hải tự do và cởi mở dựa trên nền tảng pháp quyền.
Hai bộ trưởng đã thảo luận về những thành tựu của việc ký kết ACSA Nhật-Ấn vào tháng 9 và việc hoàn thành tốt cuộc tập trận hải quân “Malabar” do Nhật Bản, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Úc tổ chức vào tháng 11.
Hai bên khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác và trao đổi quốc phòng để duy trì và củng cố Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Mở trong khi duy trì liên lạc chặt chẽ giữa các cơ quan quốc phòng tương ứng.
Nhật Bản-Ấn Độ cùng chia sẻ các bài học kinh nghiệm trong hoạt động cứu trợ nhân đạo và ứng phó thảm họa (HA / DR) trong đại dịch COVID-19; tìm kiếm cơ hội hợp tác mới ở các nước thứ ba để giúp họ chống chọi tốt hơn với đại dịch; và trao đổi quan điểm về việc củng cố trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, bao gồm cả việc cùng nhau chống lại những thông tin sai lệch trong bối cảnh của đại dịch COVID-19.
VNTB (25.12.2020)
Tàu chiến Hải quân Hoa Kỳ đi vào khu vực quần đảo Trường Sa
Tàu USS John McCain đi qua Biển Đông hôm 22/12/2020 US Navy
Ngày 22 tháng 12, khu trục hạm Hoa Kỳ có tên lửa dẫn đường USS John S. McCain tiến hành hoạt động khẳng định quyền tự do hàng hải tại khu vực quần đảo Trường Sa. Trung cộng nói đã đuổi được chiến hạm Mỹ đi nhưng Hoa Kỳ bác bỏ thông tin này. Hạm đội 7 của Hoa Kỳ ra thông cáo và được truyền thông quốc tế dẫn lời như vừa nêu.
Cụ thể, thông báo nêu ra rằng các yêu sách hàng hải bất hợp pháp ở Biển Đông gây nên mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền tự do trên biển; gồm quyền tự do hàng hải, hàng không, thương mại tự do và không bị cản trở, và cơ hội tự do kinh tế cho các quốc gia quanh vùng biển này.
Cũng trong cùng ngày, Trung cộng lên tiếng rằng Chiến khu Nam bộ của Giải phóng quân Nhân dân nước này đã bố trí tàu và máy bay nhằm cảnh báo Khu trục hạm USS John S. McCain của Hoa Kỳ.
Mạng báo Hindutimes của Ấn Độ dẫn nguồn Hoàn Cầu Thời Báo, phiên bản tiếng Anh – Cơ quan Ngôn luận đảng cộng sản Trung cộng, về phát biểu của Phát ngôn nhân Chiến khu Nam Bộ, Giải phóng quân Nhân dân Trung cộng, rằng Quân đội Trung cộng đã xua đuổi chiến hạm Mỹ ra sau khi xâm phạm vùng biển của quần đảo Trường Sa mà Bắc Kinh gọi là Nam Sa.
Người này cho rằng Trung cộng phản đối mạnh mẽ hoạt động bị cho là xâm phạm đó của chiến hạm Hoa Kỳ. Điều đó làm phương hại hòa bình và ổn định trong khu vực.
Hải quân Hoa Kỳ bác bỏ tin Trung cộng nói đã xua được chiến hạm USS John S. McCain đi. Hải quân Mỹ nói tàu tiến hành hoạt động và rời đi theo lịch trình, không hề bị xua đuổi.
Đây được cho là leo thang mới nhất trong căng thẳng giữa Trung cộng và Hoa Kỳ tại khu vực Biển Đông.
Sự vụ diễn ra vào khi Tàu sân bay Sơn Đông của Trung cộng được cho biết đang tiến hành diễn tập tại Biển Đông sau khi đi qua Eo biển Đài Loan hôm Chủ nhật 20 tháng 12 vừa qua.
Khu trục hạm có tên lửa dẫn đường USS John McCain vào tuần qua diễn tập chống ngầm cùng với một tàu ngầm của Pháp và một tàu sân bay của Nhật tại vùng biển Phi Luật Tân.
RFA (23.12.2020)
Hải quân Hoa Kỳ: Trung cộng không ‘trục xuất’ USS John S. McCain khỏi Biển Đông
Ngày 23 tháng 12 (UPI) – Tuyên bố của Trung cộng rằng họ “trục xuất” tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS John S. McCain khỏi Biển Đông đang tranh chấp là sai sự thật, Hải quân Mỹ cho biết.
“Vào ngày 22 tháng 12, USS John S. McCain (DDG 56) đã khẳng định các quyền và tự do hàng hải ở quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế,” một tuyên bố hôm thứ Ba của Hạm đội 7 của Hải quân bắt đầu
“Hoạt động tự do hàng hải này … duy trì các quyền, tự do và việc sử dụng hợp pháp biển được công nhận trong luật pháp quốc tế bằng cách thách thức những hạn chế đối với lối đi vô tội do Trung cộng, Việt Nam và Đài Loan áp đặt.
“Tất cả các tương tác với lực lượng quân sự nước ngoài đều phù hợp với các quy tắc quốc tế và không ảnh hưởng đến hoạt động.”
Tuyên bố của Trung cộng được đưa ra sau khi con tàu đi qua gần quần đảo các đảo nhỏ, đá ngầm và đảo san hô ở Biển Đông, một khu vực mà Trung cộng, Đài Loan, Việt Nam, Phi Luật Tân, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền . Trung cộng đã lắp đặt một đường băng và một số tòa nhà trên đảo.
“Quân Giải phóng Nhân dân Trung cộng (PLA) hôm thứ Ba đã triển khai tàu và máy bay để cảnh báo và trục xuất tàu khu trục Mỹ USS John S. McCain sau khi tàu này xâm phạm lãnh hải của Trung cộng ngoài khơi quần đảo Nam Sa ở Biển Đông, Đại tá Tian Junli, người phát ngôn của Bộ Tư lệnh phía Nam của PLA cho biết , “ một tuyên bố của Mạng lưới Truyền hình Toàn cầu Trung cộng thuộc sở hữu nhà nước cho biết hôm thứ Ba.
Phía Trung cộng cho rằng “Những hành động như vậy của Hoa Kỳ đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và an ninh của Trung cộng, đồng thời phá hoại nghiêm trọng hòa bình và ổn định ở Biển Đông.”
Tuyên bố của Hải quân Hoa Kỳ hôm thứ Ba lưu ý rằng “Các lực lượng Hoa Kỳ hoạt động ở Biển Đông hàng ngày, như đã làm trong hơn một thế kỷ.
Hoa Kỳ thường xuyên hoạt động phối hợp chặt chẽ với các đồng minh và đối tác cùng chí hướng, những ai có cùng cam kết trong việc duy trì một trật tự quốc tế tự do và cởi mở, thúc đẩy an ninh và thịnh vượng.
Tất cả các hoạt động của Hoa Kỳ được tiến hành phù hợp với luật pháp quốc tế và chứng minh rằng Hoa Kỳ sẽ bay, đi thuyền và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép – bất kể vị trí của các yêu sách hàng hải quá mức và bất kể các sự kiện hiện tại.”
VNTB (23.12.2020)
Ấn Độ, Nhật Bản phản đối nỗ lực thay đổi hiện trạng ở biển Hoa Đông và Biển Đông
Ảnh minh họa : Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh tại cuộc họp các bộ trưởng Quốc phòng Tổ chức Hợp tác Thượng Hải -SCO, ngày 04/09/2020, tại Matxcơva, Nga. AP – Ramil Sitdikov
Ngay sau thượng đỉnh Ấn Độ-Việt Nam, trong đó hồ sơ Biển Đông đã được thủ tướng hai nước thảo luận, bộ trưởng Quốc Phòng Ấn Độ vào hôm qua, 22/12/2020 đã có cuộc điện đàm với đồng nhiệm Nhật Bản để trao đổi quan điểm về tình hình khu vực, bao gồm cả biển Hoa Đông lẫn Biển Đông.
Một thông cáo chính thức do bộ Quốc Phòng Nhật Bản công bố cho biết là cả hai bộ trưởng Quốc Phòng Ấn Độ Rajnath Singh và Nhật Bản Nobuo Kishi đều “đồng ý gửi đi một thông điệp rõ ràng (nhằm) phản đối mạnh mẽ mọi nỗ lực đơn phương muốn thay đổi hiện trạng bằng cách cưỡng chế hoặc bất kỳ hoạt động nào làm căng thẳng leo thang”.
Bản thông cáo cho biết thêm là New Delhi và Tokyo “cũng chia sẻ quan điểm về tầm quan trọng của trật tự hàng hải tự do và rộng mở dựa trên luật pháp”.
Về hợp tác song phương, theo bản thông cáo, hai bộ trưởng đã thảo luận về những thành tựu của việc ký kết thỏa thuận ACSA Nhật-Ấn vào tháng 9 và việc hoàn thành tốt cuộc tập trận hải quân Malabar vào tháng 11 vừa qua, tập hơp Bộ Tứ Nhật Bản, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Úc.
Bộ Quốc Phòng Nhật cho biết thêm: “Hai bộ trưởng khẳng định sẽ tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác và trao đổi quốc phòng để duy trì và củng cố một vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở và duy trì liên lạc chặt chẽ giữa các cơ quan quốc phòng hai bên.”
Trung cộng khoe là đã “đuổi” tàu khu trục Mỹ tại Trường Sa
Cuộc tiếp xúc giữa hai bộ trưởng Quốc Phòng Nhật-Ấn diễn ra trong bối cảnh Trung cộng lại phô trương thanh thế, cho biết đã xua đuổi được một khu trục hạm Mỹ, sau khi Hoa Kỳ nhắc lại rằng sẽ tiếp tục khẳng định quyền tự do hàng hải ở vùng quần đảo Trường Sa.
Một phát ngôn viên quân đội Trung cộng vào hôm qua cho biết là chiến hạm và phi cơ của Trung cộng đã được triển khai để cảnh cáo và xua đuổi chiến hạm Mỹ USS John S. McCain, sau khi chiếc tàu này “xâm phạm lãnh hải của Trung cộng ngoài khơi quần đảo Nam Sa ở Biển Đông”. Nam Sa là tên Trung cộng đặt cho quần đảo Trường Sa.
Vào hôm qua, Hải Quân Mỹ đã ra thông cáo xác nhận là chiếc khu trục hạm USS John S. McCain đã đi qua Biển Đông để “duy trì các quyền tự do và việc sử dụng hợp pháp vùng biển.”
Một quan chức Mỹ đã nói với kênh truyền hình Mỹ Fox News rằng chiến hạm Mỹ đã đi vào bên trong vùng 12 hải lý quanh hai đảo nhận tạo Ga Ven và Gạc Ma hiện bị Bắc Kinh chiếm đóng ở vùng Trung cộng. Tàu chiến Hoa Kỳ cũng đi qua rạn san hô Collins mà Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Phi cơ Trung cộng và Nga xâm nhập vùng nhận dạng phòng không Hàn Quốc
Hàn Quốc hôm qua 22/12/2020 cho biết đã điều chiến đấu cơ xuất kích để đáp trả cuộc xâm nhập vào vùng nhận dạng phòng không của 19 máy bay quân sự của Nga và Trung cộng.
Bốn chiến đấu cơ Trung cộng theo sau là 15 chiếc máy bay Nga đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Hàn Quốc (KADIZ), buộc Seoul phải cho máy bay lên để sẵn sàng “nghênh chiến”.
Theo hãng tin Anh Reuters, vào tháng 7 năm ngoái, các máy bay chiến đấu của Hàn Quốc bắn hàng trăm phát súng cảnh cáo về phía máy bay quân sự của Nga đã tiến vào không phận Hàn Quốc lúc đó trong khuôn khổ một chuyến tuần tra chung với Trung cộng.
Khi bị tố cáo, Trung cộng đã phủ nhận là đã xâm phạm không phận Hàn Quốc.
RFI (23.12.2020)
Khoảng trống quyền lực ở Washington đe doạ tới Biển Đông
Hình minh hoạ. Hình chụp hôm 16/10/2019: máy bay chiến đấu của Mỹ trên tàu sân bay USS Ronald Reagan ở Biển Đông AFP
Liệu lịch sử có lặp lại?
Vào thời điểm Tổng thống đắc cử Joe Biden có bài phát biểu mừng chiến thắng tại Delaware, hai máy bay ném bom chiến lược B-1B đã cất cánh từ Căn cứ Không quân Andersen tại đảo Guam để thực hiện lộ trình tới Biển Đông.
Theo một quan chức thuộc lực lượng Mỹ đồn trú tại Nhật Bản, 2 chiếc B-1B đã bay qua Kênh Bashi giữa đảo Y’ami của Phi Luật Tân và đảo Lan Tự (Orchid), Đài Loan, trước khi bay dọc Biển Đông.
Bên cạnh đó, một quan chức Tòa Bạch Ốc trao đổi trong một cuộc họp báo trực tuyến: “Mỹ tiến hành chiến dịch này nhằm cảnh báo Trung cộng tránh đưa ra các hành vi khiêu khích nhằm vào Mỹ và các đồng minh của Washington trong giai đoạn chuyển giao chính trị hiện nay”.
Nhiều người lo ngại về khoảng trống chính trị kéo dài tại Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump có những động thái thách thức kết quả bầu cử, điều mà giới chức cho rằng có thể ảnh hưởng đến cán cân quyền lực giữa lực lượng vũ trang mà Mỹ và Trung cộng triển khai trong khu vực. Giới chức Mỹ có lý do để bất an, nhất là bởi chỉ 4 tháng sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ hồi năm 2000, một máy bay Trung cộng đã va chạm với máy bay tuần tra Mỹ tại Biển Đông. Thời điểm đó, nước Mỹ cũng đang quay cuồng với các hỗn loạn hậu bỏ phiếu, sự kiện chỉ kết thúc sau đó 36 ngày với việc ứng cử viên Al Gore thừa nhận thất bại trước George W. Bush dù thắng phiếu phổ thông. Lần này, cả Washington và Lầu Năm Góc đều đang đặc biệt lo ngại về những bất ổn chính trị do phe của Tổng thống Trump từ chối thừa nhận thất bại trong bối cảnh căng thẳng quân sự tại các khu vực lân cận Trung cộng ngày càng leo thang.
Nguy cơ đụng độ quân sự
Tháng 7 vừa qua, quân đội Mỹ đã triển khai 3 đội tàu sân bay tới Biển Đông và Biển Hoa Đông, cũng như tiến hành các cuộc tập trận tại Biển Đông và xung quanh Đài Loan. Vào giữa những năm 1990, khi khủng hoảng bùng lên tại Eo biển Đài Loan, Mỹ cũng chỉ cử 2 tàu sân bay tới khu vực tại thời điểm mối quan hệ song phương với Trung cộng căng thẳng chưa từng có từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1979.
Về phần mình, Trung cộng cũng đã tiến hành các cuộc tập trận tại những vùng biển lân cận. Ngày 26/8, Trung cộng đã phóng hai tên lửa đạn đạo DF-21D – sát thủ diệt tàu sân bay, và hai tên lửa đạn đạo DF-26, loại vũ khí có khả năng nhắm tới các mục tiêu tại đảo Guam. Quyết định phóng tên lửa đạn đạo tối tân của Trung cộng tại vùng biển tranh chấp đã đẩy căng thẳng lên mức chưa từng có.
Katsutoshi Kawano, cựu Tham mưu Trưởng Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, bình luận: “Căng thẳng quân sự giữa Mỹ và Trung cộng đang ở mức nghiêm trọng nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh kết thúc… Va chạm quân sự bất ngờ là mối nguy có thật”.
Mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa chính quyền Trump với Đài Loan cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các căng thẳng mới nhất giữa Washington và Bắc Kinh, dù câu chuyện phía sau phức tạp hơn.
Dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung cộng đã thúc đẩy chương trình xây dựng lực lượng quân đội ngày càng tân tiến. Một trong những điểm nổi bật của kế hoạch này là việc thành lập Lực lượng Hỗ trợ Chiến lược với khả năng kiểm soát không gian mạng và không gian vũ trụ; cũng như Lực lượng Tên lửa, chịu trách nhiệm chung về hoạt động phóng tên lửa đạn đạo. Một quan chức quân đội Mỹ bình luận: “Khả năng tác chiến điện tử và chống tên lửa của Quân Giải phóng Nhân dân Trung cộng (PLA) đã vượt qua Mỹ”. Nhận thức được diễn biến này, Bộ Quốc phòng Mỹ đã nêu rõ Trung cộng là “đối thủ cạnh tranh chiến lược” trong báo cáo Chiến lược Quốc phòng (NDS) công bố hồi tháng 1/2018. Elbridge Colby, quan chức chịu trách nhiệm chỉ đạo nội dung văn bản này khi đảm đương cương vị Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng về chiến lược, đã cho biết: “Trung cộng và PLA hiện là mối đe dọa đáng kể nhất đối với lợi ích của Mỹ, chủ yếu là với các cấu trúc liên minh và quan hệ đối tác mà Mỹ xây dựng… Chúng tôi xây dựng NDS để ngăn Trung cộng trở thành cường quốc bá chủ châu Á”.
Giới tướng lĩnh quân đội, Quốc hội và nhiều bộ khác trong chính phủ Mỹ cùng có chung quan điểm này và khó có khả năng mọi chuyện sẽ thay đổi ngay cả khi chính quyền có sự chuyển giao. Và Trung cộng hiểu rõ điều đó. Giáo sư John Mearsheimer, chuyên nghiên cứu các vấn đề chính trị quốc tế tại Đại học Chicago, chia sẻ quan điểm mà ông rút ra từ sau cuộc gặp với một số quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Trung cộng trong chuyến công du tháng 10/2019: “Hầu hết những người tôi nói chuyện cùng đều tin rằng việc Trump thắng hay thua trong cuộc bầu cử năm 2020 đều không ảnh hưởng đến mối quan hệ Mỹ-Trung… Người Trung cộng tin rằng Mỹ có thành kiến và luôn muốn nhằm vào Trung cộng, và sẽ không có gì thay đổi điều đó”.
Chính quyền Trump đã khiến mối quan hệ với các đồng minh của Mỹ đặc biệt căng thẳng bằng cách gia tăng áp lực đòi hỏi nước sở tại phải tăng chi phí cho lực lượng Mỹ đồn trú và một trong những mục tiêu của chính quyền Biden sắp tới là đảo ngược xu thế này. Một quan chức cấp cao trong đảng Dân chủ, người tham dự cuộc họp trực tuyến mà Biden và các quan chức thân cận tiến hành hôm 31/10, vài ngày trước cuộc bầu cử, cho biết: “Biden liên tục nhấn mạnh việc tái thiết quan hệ với các đồng minh”. Một động thái phản ánh lập trường này là việc Biden từng xác nhận lại với Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide trong cuộc điện đàm ngày 12/11 rằng quần đảo Senkaku đang tranh chấp ở Biển Hoa Đông là thuộc phạm vi Điều 5 của Hiệp ước An ninh Nhật-Mỹ, điều khoản quy định Mỹ sẽ bảo vệ Nhật Bản trong trường hợp đồng minh bị tấn công vũ trang. Những khẳng định của Biden được cho là trái ngược hẳn với lập trường mà ông từng tuyên bố vào tháng 12/2013 khi đến thăm Nhật Bản với tư cách là phó tổng thống trong chính quyền Obama. Khi đó, ông không kêu gọi Trung cộng thu hồi quyết định thiết lập Vùng nhận dạng phòng không ở Biển Hoa Đông, và cũng không nói rằng quần đảo Senkaku thuộc phạm vi của Hiệp ước An ninh Mỹ-Nhật.
Hình minh hoạ. Joe Biden phát biểu ở Delaware hôm 22/12/2020. AFP
Những nhận thức của chính quyền Mỹ và quan điểm cá nhân của Biden về Trung cộng đã thay đổi đáng kể kể từ thời điểm đó. Tuy nhiên, vẫn chưa có những yếu tố rõ ràng xác định chính sách an ninh mà chính quyền Biden sẽ triển khai trong thời gian tới. Tổng thống đắc cử đã liệt kê các vấn đề ưu tiên đối với chính quyền ngay khi nhậm chức là đưa nước Mỹ vượt qua dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (COVID-19), tái thiết nền kinh tế và hàn gắn những chia rẽ về chủng tộc và xã hội từng trở nên trầm trọng dưới thời Donald Trump.
Nước Mỹ đang đối mặt với rất nhiều thách thức, buộc Biden trước mắt phải đặc biệt tập trung vào các vấn đề đối nội. Những bình luận đầy tích cực của Biden về việc ưu tiên các cam kết đối với liên minh không đồng nghĩa Washington sẽ quay trở lại chính sách an ninh mà Tổng thống Barack Obama và các chính quyền trước đó theo đuổi. Các nguồn tin từ đảng Dân chủ cho biết trước một Trung cộng đang trỗi dậy mạnh mẽ trên phương diện quân sự, Biden rất có thể sẽ kêu gọi các đồng minh của Mỹ mạnh dạn để đóng một vai trò lớn hơn so với những gì từng diễn ra dưới thời chính quyền Trump.
Việt Nam nên làm gì?
Việt Nam đang vừa có những cơ hội nhưng cũng đối mặt với những thách thức không nhỏ. Một mặt, cạnh tranh Mỹ – Trung đã mang lại những cơ hội lớn cho Việt Nam, đặc biệt là những lợi ích chiến lược và kinh tế. Mặt khác, Việt Nam đang phải chịu sức ép giữa hai cường quốc này.
Đối với Trung cộng, Việt Nam vẫn luôn là quốc gia “láng giềng” của Trung cộng. Điều này có nghĩa những đe doạ, thao túng kinh tế và chính trường Việt Nam của Trung cộng luôn hiện diện kề bên. Chính Trung cộng là vật cản trong sự phát triển của mối quan hệ Việt – Mỹ thời gian gần đây. Ngoài ra, Trung cộng luôn đe doạ Việt Nam để có thể khống chế Việt Nam, hòng khiến Việt Nam khuất phục trước tham vọng “độc chiếm biển Đông” của Trung cộng.
Đối với Mỹ, Việt Nam cũng có những sức ép không hề nhỏ. Mới đây, Bộ Tài chính Mỹ đã gắn mác Việt Nam “thao túng tiền tệ”. Điều này có nhiều ẩn ý. Mặc dù một số chuyên gia Mỹ cho rằng Việt Nam không thực sự “thao túng tiền tệ” nhưng chính quyền Mỹ vẫn đưa Việt Nam vào danh sách quốc gia bị gắn mác này. Quyết định này của chính quyền Mỹ diễn ra sau hai chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ và tiếp đó của Cố vấn an ninh Mỹ. Các nhà nghiên cứu chính trị cho rằng, việc đưa Việt Nam vào danh sách bị gắn mác “thao túng tiền tệ” là một quyết định chính trị của chính quyền Trump vào thời kỳ nhiệm kỳ sắp chấm dứt.
Trung cộng rất có thể sẽ lợi dụng “Khoảng trống quyền lực” trong nền chính trị Mỹ để tranh thủ ra tay tại biển Đông. Và Việt Nam đang bận bịu với Đại hội Đảng lần thứ XIII – vốn sắp xếp lại các vị trí quan trọng trong hệ thống chính trị Việt Nam, điều này sẽ dẫn tới khả năng Việt Nam lơ là với biển Đông.
Chính vì vậy, Việt Nam đang đứng trước những vận hội quan trọng. Một mặt, cần giữ gìn và phát triển quan hệ với Mỹ. Mặt khác, giữ cho quan hệ với Trung cộng không xấu đi, để bảo đảm cho môi trường an ninh được yên ổn. Tuy nhiên, điều này thực sự không dễ dàng.
RFA (23.12.2020)
Biển Đông: Tàu khu trục Mỹ thực thi quyền tự do hàng hải gần quần đảo Trường Sa
Tàu khu trục John S. McCain của Hải quân Hoa Kỳ khẳng định quyền tự do hàng hải tại quần đảo Trường Sa trong Biển Đông, ngày 22/12/2020. (US Navy)
Hải quân Hoa Kỳ hôm 22/12 điều một tàu khu trục tới gần quần đảo Trường Sa trong vùng Biển Đông đang tranh chấp để “thách thức những hạn chế đối với quyền tự do đi lại vô hại do Trung cộng, Việt Nam và Đài Loan áp đặt.”
Động thái này diễn ra sau khi quân đội Hoa Kỳ cảnh báo trong một tài liệu hồi tuần trước rằng Hoa Kỳ sẽ hành động “quyết đoán hơn” chống lại Bắc Kinh.
Tài liệu của quân đội Mỹ đề ra những mục tiêu cho Hải quân, Thủy quân Lục chiến và Lực lượng Tuần Duyên Mỹ trong năm 2021.
Trong một tuyên bố đưa ra vào chiều ngày thứ Ba 22/12, ông Tian Junli, người phát ngôn của Bộ Chỉ huy Chiến Khu Miền Nam của Quân đội Giải Phóng Nhân dân Trung cộng, nói rằng tàu khu trục John S. McCain đã đi ngang gần quần đảo Trường Sa mà Trung cộng gọi là Nam Sa.
“Trung cộng cực lực chống đối cách hành xử này của Mỹ, vốn phương hại tới quyền chủ quyền và an ninh của Trung cộng, gây gián đoạn nghiêm trọng tới hòa bình và ổn định tại Biển Nam Trung Hoa,” ông Tian nói. Ông nói thêm rằng tàu khu trục Mỹ đã bị xua ra khỏi khu vực sau lời cảnh cáo của quân đội Trung cộng.
Một tuyên bố của Bộ Tư Lệnh Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ xác nhận sứ mạng của tàu khu trục Mỹ trong trang tin tức Naval News hôm thứ Ba 22/12, nói rằng đây là hoạt động của Mỹ để khẳng định quyền tự do hàng hải.
Thông báo viết:
“Hôm 22/12, chiến hạm John S. McCain (DDG 56) đã khẳng định quyền tự do đi lại và các quyền tự do khác tại quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế.”
Thông báo này nói rằng các tuyên bố bất hợp pháp trên một vùng biển rộng lớn ở Biển Đông đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền tự do hàng hải, kể cả quyền tự do đi lại trên biển, trên không, tự do thương mại mà không bị cản trở, và tự do về cơ hội kinh tế đối với các nước ven Biển Đông.
Thông báo này khẳng định “Hoa Kỳ thách thức các tuyên bố chủ quyền quá đáng trên các vùng biển khắp thế giới, bất chấp nước tuyên bố là nước nào, chiếu theo Công ước Quốc tế về Luật Biển năm 1982. Cộng đồng quốc tế có vai trò trong việc bảo vệ các quyền tự do trên biển, vốn thiết yếu cho tình trạng an ninh, ổn định và thịnh vượng toàn cầu”.
Trung cộng tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông, nhưng tuyên bố đó bị các nước trong khu vực chống đối. Trong các nước chống đối có Việt Nam, Đài Loan, Malaysia, Phi Luật Tân và Brunei.
Theo Viện Sáng kiến điều tra tình hình chiến lược biển Đông (SCSPI) của Trung cộng, hoạt động mới nhất của tàu John S. McCain là lần thứ 9 trong năm nay một tàu hải quân Mỹ tiến vào phạm vi 12 hải lý từ bờ biển mà Trung cộng tuyên bố là lãnh hải của họ hoặc do họ chiếm đóng trên Biển Đông- phần lớn chỉ trong vòng 5 năm qua.
Trong một hành động được coi là hiếm thấy, ngoài Trung cộng, Hoa Kỳ còn chỉ trích cả Đài Bắc và Hà Nội vì đã đòi hỏi tàu quân sự nước ngoài đi qua vô hại phải “xin phép hoặc thông báo trước”, điều mà thông báo của Mỹ nói là đi ngược với luật pháp quốc tế như được thể hiện trong Công ước Quốc tế về Luật Biển.
Một ngày trước đó, Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ chia sẻ trên trang Twitter của họ rằng chiến hạm John S. McCain đã cùng Hải quân Pháp thực hiện các cuộc diễn tập trong Biển Phi Luật Tân.
(Theo Naval News, AP)
VOA (23.12.2020)
Biển Đông: Tàu khu trục Mỹ vào gần Trường Sa để thực hiện ‘tự do hàng hải’
NGUỒN HÌNH ẢNH,U.S. NAVY/GETTY IMAGES Chụp lại hình ảnh, Tàu khu trục USS John S. McCain của Mỹ
Một tàu khu trục tên lửa dẫn đường của Mỹ đã ‘thực hiện hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông’ vào hôm thứ Ba 22/12, Hải quân Mỹ tuyên bố.
USS John S. McCain (DDG-56) hoạt động gần quần đảo Trường Sa mà Đài Loan, Trung cộng và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền, Hạm đội 7 của Mỹ cho biết trong một thông cáo báo chí.
“Các yêu sách hàng hải bất hợp pháp và sâu rộng ở Biển Đông gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với tự do trên biển, bao gồm quyền tự do hàng hải và hàng không, thương mại tự do và thương mại không bị cản trở, và cơ hội tự do kinh tế cho các quốc gia ven Biển Đông,” thông cáo báo chí của hải quân Mỹ cho hay, theo USNI News.
Hoạt động này diễn ra sau khi quân đội Mỹ cảnh báo trong một tài liệu công bố tuần trước rằng Mỹ sẽ “quyết đoán hơn” để chống lại Bắc Kinh. Tài liệu này đưa ra các mục tiêu cho Hải quân, Thủy quân lục chiến và Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ năm 2021.
Trong khi đó, trong một tuyên bố vào chiều thứ Ba, ông Điền Quân Lý (Tian Junli), phát ngôn viên của Chiến khu Nam Bộ thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung cộng, nói rằng tàu khu trục USS John S. McCain đã đi gần quần đảo Trường Sa, mà Trung cộng gọi là quần đảo Nam Sa. theo SCMP.
Ông Điền nói: “Trung cộng kiên quyết phản đối loại hành vi này của Mỹ làm tổn hại đến chủ quyền và an ninh của Trung cộng, đồng thời phá vỡ nghiêm trọng hòa bình và ổn định ở Biển Đông”.
Ông Điền nói thêm rằng tàu khu trục Mỹ đã ‘bị xua đuổi’ sau khi bị quân đội Trung cộng cảnh báo.
Theo Tổ chức Sáng kiến Nghiên cứu Tình hình Chiến lược Biển Đông của Bắc Kinh, đây là lần thứ chín trong năm nay một tàu Hải quân Hoa Kỳ vào phạm vi 12 hải lý trên vùng biển mà Trung cộng tuyên bố hoặc chiếm đóng trên Biển Đông – nhiều nhất trong năm năm qua.
Tuy nhiên, trong một động thái mà SCMP bình luận là ‘hiếm hoi’, Mỹ đã chỉ trích cả Trung cộng, Đài Loan và Việt Nam, vì đã yêu cầu “xin phép hoặc thông báo trước trước khi đưa tàu quân sự đi qua vùng lãnh hải này”. Mỹ nói yêu cầu này là vi phạm luật pháp quốc tế như được phản ánh trong Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển. Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ nói rằng “các tàu của mọi quốc gia – bao gồm tàu chiến – được hưởng quyền đi lại qua vùng lãnh hải này.”
“Bằng cách tham gia và các hoạt động đi lại thông thường mà không thông báo trước hoặc xin phép bất kỳ bên tranh chấp nào, Hoa Kỳ đã thách thức các quy định bất hợp pháp do Trung cộng, Đài Loan và Việt Nam áp đặt,” thông cáo của Hạm đội 7 cho hay.
Hải quân Mỹ đã tiến hành nhiều hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông trong năm 2020 nhằm duy trì sự hiện diện ổn định của Mỹ ở vùng biển này như một ‘nỗ lực bảo vệ Mỹ trước Trung cộng’, theo USNI News.
Trước đó, tàu chiến USS Montgomery (LCS-8) hồi tháng Giêng đã “thực hiện hoạt động tự do hàng hải” đầu tiên của năm 2020 khi đi qua vùng biển gần quần đảo Trường Sa.
Tháng trước, tàu McCain cũng ‘thực hiện tự do hàng hải’ ở vùng biển gần Vịnh Peter Đại đế, một vùng vịnh ngoài khơi bờ biển Thái Bình Dương của Nga trên Biển Nhật Bản. Hải quân Mỹ vào thời điểm đó đã bác bỏ tuyên bố của Nga rằng một trong những tàu khu trục của Nga đã xua đuổi tàu McCain ra khỏi vùng biển.
BBC (23.12.2020)
Việt Nam đuổi 2 tàu cá Trung cộng gần giàn khai thác khí Thái Bình
Hai tàu đánh cá mang cờ hiệu Trung cộng ngang nhiên xâm phạm vùng biển Việt Nam, “cố tình áp sát, tiến đến giàn khí Thái Bình.”
Chiều Thứ Hai, 21 Tháng Mười Hai, báo Tuổi Trẻ thuật theo tin tức từ Biên Phòng tỉnh Thái Bình cho biết: “Hải Đội 2 Bộ Đội Biên Phòng Thái Bình vừa phát hiện và tiến hành xua đuổi hai tàu cá cố tình xâm phạm sâu vào chủ quyền vùng biển Việt Nam, tiến đến sát giàn khí Thái Bình. Trên hai tàu cá này có treo cờ Trung cộng.”
Biên phòng Quảng Trị tiếp cận tàu cá Trung cộng xâm phạm vùng biển Quảng Trị hồi Tháng Tám, 2020. (Hình: Tuổi Trẻ)
Tháng Tư, 2020, Biên Phòng tỉnh Quảng Bình bắt gặp sáu tàu đánh cá Trung cộng vào sâu trong lãnh hải Việt Nam, chỉ cách cửa sông Nhật Lệ (thành phố Đồng Hới, Quảng Bình) khoảng 19 hải lý về phía Đông và cách cửa sông Gianh (huyện Quảng Trạch, Quảng Bình) khoảng 24 hải lý về phía Đông Đông Nam, cách đường giới hạn phía Tây vùng đánh cá chung khoảng 19 hải lý.
Các ngư dân Trung cộng trên những tàu vừa kể, hành nghề câu đáy, trên người không mang bất cứ giấy tờ tùy thân gì. Biên Phòng Quảng Bình chỉ “cảnh cáo hành vi vi phạm và xua đuổi số tàu cá Trung cộng ra khỏi vùng biển Việt Nam.”
Nhà cầm quyền CSVN chỉ dám “xua đuổi” hay “đẩy đuổi” mà không hề thấy có tin bắt giữ và phạt vạ các tàu vi phạm. Trong khi nhà cầm quyền Trung cộng cư xử tàn ác với ngư dân Việt Nam.
Mỗi khi bắt giữ tàu của ngư dân Việt Nam, Hải Cảnh Trung cộng cướp hết ngư sản, dầu chạy máy, đập phá ngư cụ, la bàn, ngư dân Việt thì bị đánh đập. Trong nhiều trường hợp còn đâm cho chìm tàu trên biển, bỏ mặc ngư dân Việt Nam.
Người Việt (22.12.2020)