VNChi: Không nên đọc trước khi đi nhậu. Chừng nào hối hận hẵng đọc.
Monika Preuk
15.01.2019
Gan nhiễm mỡ là bệnh phổ biến chưa được biết tới nhiều. Hậu quả nguy hiểm là viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Các nguyên nhân: không chỉ rượu, mà còn quá nhiều carbohydrate (Kohlenhydrate) và quá ít vận động. Trong khi đó, gan cực kỳ tái tạo. Những gì nó có thể chịu được và những gánh nặng nào làm nó không chịu đựng nổi.
Tiệc tùng vài ngày liên tiếp và ăn quá nhiều chắc chắn là một thách thức đối với gan. Tuy nhiên, nguy cơ tổn thương gan tương đối thấp. Điều kiện tiên quyết: Người bị ảnh hưởng khỏe mạnh và gầy và có một vóc dáng khỏe mạnh.
“Nhưng nếu ai đó thừa cân, mắc bệnh tiểu đường hoặc đã bị gan nhiễm mỡ, thì có thể khác”, Markus Cornberg, Giám đốc Y khoa của Quỹ Gan Đức và bác sĩ Trưởng khoa khám MHH về Tiêu hóa, Gan và Nội tiết.
Nguy cơ gan nhiễm mỡ: Đừng dựa vào “gen tốt” mà uống rượu quá độ
Ngoài ra, nó phụ thuộc vào tình trạng bẩm sinh. Một số người có thể uống một chai rượu vang hàng ngày và có gan khỏe mạnh, những người khác chỉ thưởng thức một ly rượu vang mỗi tối và bị xơ gan vì họ có những điều kiện di truyền nhất định cho sự phát triển của gan nhiễm mỡ.
Không ai nên dựa vào các gen thuận lợi, “dù sao, ở Đức, khoảng 25 phần trăm dân số bị gan nhiễm mỡ, như một nghiên cứu cho thấy,” chuyên gia này cảnh báo. Gan nhiễm mỡ tự nó không phải là một bệnh. Có gan nhiễm mỡ trước tiên có nghĩa là gan đã lưu trữ chất béo dư thừa. Tuy nhiên, có nguy cơ cao dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ, sau đó đến xơ gan và cuối cùng là ung thư tế bào gan.
Uống rượu vừa phải, nhưng thường xuyên có hại
Một gánh nặng được đánh giá thấp nhưng rất thường xuyên và lượng lớn ở gan là khi một người uống một hoặc hai ly rượu hàng ngày và tiêu thụ tăng dần dần qua nhiều năm. Rốt cuộc, nó không dừng lại ở một “ly” và nó có thể nhanh chóng trở thành một chai mỗi ngày. Bản thân người đó thường bị thuyết phục rằng họ không uống quá nhiều vì họ không nhận ra họ thực sự uống bao nhiêu.
Các hạn mực đối với lượng tiêu thụ rượu có nguy cơ thấp là
– Đàn ông 24 gram rượu mỗi ngày, tương đương với nửa lít bia
– Phụ nữ 12 gram, một nửa số lượng trên
Markus Cornberg cảnh báo: “Bất cứ ai uống nhiều hơn trong thời gian dài, trong nhiều tháng và nhiều năm, có nguy cơ gan bị nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư tế bào gan”.
Gan có thể phục hồi nhanh chóng
Kiêng rượu hoàn toàn sau đó thậm chí có thể chấm dứt tình trạng viêm gan bắt nguồn từ cái gọi là gan nhiễm mỡ do rượu, nếu tình trạng này chưa tiến triển, theo như nhà giáo sư y khoa tường thuật từ đời sống lâm sàng hàng ngày. Đôi khi chỉ cần một hoặc hai tuần là đủ. Tuy nhiên, những ví dụ như vậy là ngoại lệ.
Gan nhiễm mỡ thường không phải do rượu, mà do vận động quá ít
Khi nói đến gan nhiễm mỡ và dẫn đến bệnh gan, hầu hết đều nghĩ rằng nguyên nhân là do rượu. Nhưng ngoài gan nhiễm mỡ do rượu (AFL), gan nhiễm mỡ không cồn (NAFL) đóng vai trò ngày càng quan trọng. Nguyên nhân của dạng gan nhiễm mỡ này là “chủ yếu là do thiếu vận động, ảnh hưởng đến ngày càng nhiều người, cũng như do thực phẩm giàu carbohydrate và béo phì”, chuyên gia này nói. Các carbohydrate như glucose và fructose chuyển đổi gan thành chất béo. Trong trường hợp dư thừa, nó được dự trữ trong gan.
Chất ngọt công nghiệp rẻ tiền làm hại gan
Thuộc về carbohydrate theo nghĩa rộng hơn cũng có fructose. Vì vậy, tiêu thụ trái cây nhiều và dạng cô đặc có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ. “Nguy cơ này cũng tồn tại nếu ai đó uống quá nhiều sinh tố (Smoothies) thường xuyên”, chuyên gia giải thích. Fructose trái cây thường thì không có vấn đề.
Tuy nhiên, ở dạng cô đặc và đặc biệt là trong fructose cô lập và cô đặc cao, được thêm vào nhiều loại thực phẩm (bao gồm cả pizza và các món ăn sẵn khác) và đồ ngọt thì lại khác. Chất ngọt có nguy cơ có thể nhận ra trong danh sách các thành phần với tên gọi dưới đây:
– isoglucose,
– Isofructose hoặc
– Xi-rô fructose cao
Bệnh tiểu đường và gan nhiễm mỡ
Kết quả của dinh dưỡng sai lầm và không vận động thể chất thường là bệnh tiểu đường. Nhiều bệnh nhân tiểu đường có gan nhiễm mỡ, từ đó viêm gan nhiễm mỡ hoặc thậm chí ung thư gan có thể phát triển rất nhanh. Bởi vì trong bệnh tiểu đường và thậm chí tiền tiểu đường, một số chất truyền tin như interleukin và các yếu tố trong máu gây viêm tăng lên. Máu chảy đặc biệt nhiều qua gan, làm tăng nguy cơ viêm trong cơ quan này.
Tuy nhiên, ở bệnh nhân tiểu đường người ta thường không xem xét tình trạng của gan, mà chỉ chú ý ở các mạch máu, chức năng mắt và thận. “Đó là lý do tại sao ở bệnh nhân tiểu đường bệnh gan thường rất tiến triển cho đến khi họ được chẩn đoán và nó có thể đã hình thành ung thư gan,” ông giáo sư nói.
Xác định sức khỏe của gan qua thử nghiệm
Những gì gan có thể tha thứ và những gì không tha thứ phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau: lối sống, các bệnh khác và thể tạng cá nhân. Một nguyên tắc theo kinh nghiệm, gan sẽ chịu đựng được bao nhiêu và khi nào thiệt hại xảy ra, cho nên không có.
Nhưng làm thế nào có thể nhận ra có bệnh về gan? Đặc biệt hiểm độc: Hầu như không có bất kỳ dấu hiệu nào, vì gan không làm cho cảm thấy đau, ngay cả khi nó đã bị tổn thương nặng. “Có những bệnh nhân bị xơ gan nhưng không chú ý đến nó, mặc dù 90% gan đã bị phá hủy”, chuyên gia nói. Triệu chứng duy nhất là “mệt mỏi, đau gan”.
Cách tốt nhất để xem tình trạng thực sự của gan: xét nghiệm máu tại bác sĩ xác định các chỉ số xét nghiệm chức năng gan. Tuy nhiên, cuộc thử nghiệm này không phải là một phần của việc kiểm tra sức khỏe tổng quát, chẳng hạn như kiểm tra 35 (kiểm soát sức khỏe tổng quát từ 35 t cứ mỗi 2 năm không tốn tiền). Do đó, bệnh nhân phải nói chuyện với bác sĩ về việc kiểm tra chỉ số về máu của gan. Nếu có dấu hiệu của bệnh gan, bảo hiểm sức khỏe sẽ chi trả cho chi phí xét nghiệm máu này.
Ngoài ra, kiểm tra siêu âm giúp kiểm soát cơ quan này. Gan “sáng”, ví dụ, là một dấu hiệu cho thấy gan bị nhiễm mỡ.
Thay đổi cuộc sống vì gan – thậm chí giúp điều trị xơ gan
Gan nhiễm mỡ càng sớm được phát hiện thì càng tốt. “Tập thể dục, giảm cân, không uống rượu là một liệu pháp hiệu quả”, Markus Cornberg khuyên. Các nghiên cứu cho thấy rằng ngay cả tổn thương gan tiến triển hoặc bắt đầu xơ gan cũng bị đảo ngược do thay đổi lối sống này. Tuy nhiên, không phải mọi người về lâu về dài đều thành công trong việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và vận động hàng ngày.
Hiện nay, một số loại thuốc khác nhau đang được phát triển để chống lại bệnh gan nhiễm mỡ nghiêm trọng và xơ gan, hiện đang được thử nghiệm trong các nghiên cứu và chưa có trên thị trường. Vì như đã biết, ngày càng có nhiều người bị béo phì và bị bệnh tiểu đường, thường dẫn tới bệnh gan nhiễm mỡ và con số từ đó đưa tới xơ gan và ung thư gan tăng đáng kể.
VNChi dịch
Nguồn: Focus