Ngày 25

Đức & Châu Âu

Chất độc da cam : Tòa án Pháp xử kiện hơn 14 công ty hóa chất

• Hơn một chục công ty sản xuất phân bón và thuốc trừ cỏ bị kiện ra tòa tại Pháp. Người đứng đơn là một phụ nữ quốc tịch Pháp gốc Việt Nam, người nhận là nạn nhân của « chất da cam ». (RFI)

VN & Châu Á

• Trung Quốc âm thầm xây tường rào ở biên giới Việt Nam và Miến Điện. Việc xây tường cho thấy những lo lắng của Bắc Kinh về kinh tế ngày càng tăng, lao động di cư Trung Quốc chuyển đến Việt Nam ngày càng nhiều. Giáo sư Carl Thayer cho là: Bắc Kinh xây tường biên giới còn nhằm ngăn chận những nhà bất đồng chính kiến Trung Quốc. Tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, giáp với Việt Nam, Lào và Miến Điện từ lâu được xem như là « ngả đào thoát cho người Duy Ngô Nhĩ và những người khác muốn xin đi tị nạn ở phương Tây ». Đây cũng là con đường đào thoát tị nạn cho người Bắc Triều Tiên. (RFI)
• Đài Bắc trục xuất 4.000 tàu Trung Quốc vét trộm cát tại các vùng biển của Đài Loan. Trong thông cáo ngày 25/01/2021, Hải cảnh Đài Loan nhấn mạnh con số này cao gấp 10 lần so với hồi năm 2020. (RFI)

Kinh tế

TQ giành vị trí số một về đầu tư trực tiếp mới từ nước ngoài

• Trung Quốc đã vượt mặt Mỹ để trở thành điểm đến hàng đầu thế giới về đầu tư trực tiếp mới từ nước ngoài, theo số liệu của Liên hiệp quốc công bố hôm Chủ nhật. Các khoản đầu tư mới vào Mỹ từ các công ty nước ngoài đã giảm gần một nửa trong năm ngoái, khiến nó mất vị thế số một. Ngược lại, số liệu của Liên hiệp quốc cho thấy đầu tư trực tiếp vào các công ty Trung Quốc tăng 4%, đưa nó lên vị trí số một trên toàn cầu. Trong khi Trung Quốc có thể là số một về đầu tư mới từ nước ngoài, Mỹ vẫn chiếm ưu thế khi nói đến tổng số đầu tư nước ngoài. (BBC)

Môi trường

Đại sứ Mỹ: Chất lượng không khí Việt Nam ‚đáng lo ngại‘

• Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Kritenbrink cho biết tình trạng ô nhiễm không khí của Việt Nam rất nghiêm trọng và cam kết hỗ trợ Việt Nam giải quyết. (vnexpress)

Hoa Kỳ tái gia nhập cuộc chiến chống biến đổi khí hậu tại hội nghị cấp cao

• Hoa Kỳ sẽ đánh dấu sự trở lại cuộc chiến toàn cầu chống lại biến đổi khí hậu hôm 25/1 thông qua việc tham gia các cuộc đàm phán cấp cao về các cách để bảo vệ tốt hơn cho con người và nền kinh tế khỏi những tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu. Chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Joe Biden tuyên bố đưa Hoa Kỳ trở lại Hiệp định khí hậu Paris 2015, Đặc phái viên về khí hậu John Kerry của ông Biden sẽ cùng với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hàn Chính (Han Zheng), Thủ tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Anh Boris Johnson và các nhà lãnh đạo khác gặp gỡ trực tuyến tại Hội nghị thượng đỉnh về Thích ứng Khí hậu. (VOA)

Kỹ thuật

Bắt đầu sản xuất bình cho xe hơi điện chỉ cần 5 phút để sạc đầy 

• Bình điện cho xe hơi điện chỉ cần năm phút để sạc đầy đang bắt đầu đưa vào sản xuất lần đầu tiên trong lịch sử kỹ nghệ, một bước tiến mới biến các loại xe hơi năng lượng sạch này được tiếp năng lượng cùng khoảng thời gian như đi đổ xăng. Loại bình điện thiết kế mới dùng vật liệu lithium-ion được công ty StoreDot của Do Thái thiết kế. (nguoi-viet), (t3n)

Bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2020

Giuliani auf 1,3 Milliarden Dollar Schadensersatz verklagt

• Công ty máy bỏ phiếu Dominion đã đệ đơn kiện luật sư Rudy Giuliani của Trump, đã thực hiện „một chiến dịch truyền thông sai lệch về Dominion“, yêu cầu bồi thường thiệt hại 1,3 tỷ USD. Theo New York Times, vụ kiện dựa trên hơn 50 tuyên bố của Giuliani, trong đó ông được cho là đã truyền bá các thuyết âm mưu về máy bỏ phiếu. Giuliani lặp lại các tuyên bố trên Twitter, tại các phiên tòa và trong podcast của mình. (Spiegel)

Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021

Gần 40 cảnh sát nhiễm nCoV sau bạo loạn Đồi Capitol

• 38 sĩ quan cảnh sát quốc hội nhận kết quả dương tính với nCoV sau khi đối đầu người biểu tình tràn vào tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1. (vnexpress)

Đại dịch COVID-19

Dân Brazil biểu tình đòi luận tội Tổng thống

• Hàng nghìn người Brazil lái ô tô xuống đường yêu cầu luận tội Tổng thống Bolsonaro vì cách chính quyền ông ứng phó chậm trễ với Covid-19. (vnexpress)

Đức ‚chịu chi‘ mua loại thuốc điều trị COVID-19 cho cựu tổng thống Trump

• Bộ trưởng Y tế Đức Jens Spahn xác nhận nước này sẽ mua 200.000 liều thuốc kháng thể đơn dòng với giá 400 triệu euro, tương đương mỗi liều có giá lên tới 2.000 euro. Phương pháp này đã chứng minh hiệu quả đối với cựu tổng thống Mỹ Donald Trump. (tuoitre)

Erneute Ausschreitungen in den Niederlanden

• Tại các thành phố lớn nhất ở Hà Lan, đúng ra là phải yên tĩnh từ 9 giờ tối vì lệnh giới nghiêm trên toàn quốc kể từ thứ Bảy. Thay vào đó, các cuộc bạo loạn nghiêm trọng đã nổ ra trên các đường phố Rotterdam, Amsterdam và Zwolle – vào hai buổi tối liên tiếp. (Spiegel)

EU droht Impfstoffherstellern mit Exportverbot

• EU đang gia tăng sức ép đối với các nhà sản xuất vắc xin corona: Sau khi AstraZeneca, nhà sản xuất thứ hai, không giữ lời hứa giao hàng, Brussels hiện muốn việc xuất khẩu vắc xin sang các nước khác cần phải xin phép. (Spiegel)

Luận tội Donald Trump lần thứ hai

Nghị sĩ Cộng hòa Rubio: ‚Thật ngu ngốc‘ khi xét xử luận tội Trump lúc này

• Thượng nghị sĩ Marco Rubio tuyên bố sẽ tha bổng cựu tổng thống và gọi phiên xử là „ngu ngốc“.  „Điều đầu tiên, tôi nghĩ phiên xét xử là một điều ngu ngốc. Lửa đang cháy rực ở đất nước này và phiên luận tội giống như đổ thêm xăng vào đám cháy đó“, Theo ông Rubio, mặc dù ông tin rằng cựu tổng thống Trump chịu trách nhiệm phần nào đó trong vụ bạo loạn Điện Capitol, ông nhấn mạnh luận tội ông Trump không phải là cách đúng đắn. (tuoitre)

Vệ binh Quốc gia bám trụ Washington tới phiên tòa luận tội Trump

• 5.000 Vệ binh Quốc gia Mỹ sẽ ở lại thủ đô Washington tới giữa tháng 3 do lo ngại về an ninh khi diễn ra phiên tòa luận tội Trump. (vnexpress)

Ngày 26

Mỹ & Châu Mỹ

Biden bỏ lệnh cấm với người chuyển giới của Trump

• Biden đảo ngược lệnh cấm người chuyển giới phục vụ quân ngũ của Trump, nói rằng „tất cả người Mỹ“ đủ tiêu chuẩn đều có thể phục vụ trong quân đội. (vnexpress)

Bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2020

Bộ Tư pháp Mỹ điều tra các quan chức cố ý đảo ngược kết quả bầu cử

• Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Mỹ sẽ mở cuộc điều tra xem có quan chức nào (đương nhiệm hoặc đã nghỉ) của cơ quan này từng cố ý đảo ngược kết quả bầu cử Mỹ hay không. (tuoitre)

Luận tội Donald Trump lần thứ hai

Biden nói ‚cần phải có‘ phiên tòa luận tội Trump

• Biden lần đầu đưa ra bình luận về phiên luận tội Trump sau khi nhậm chức, cho rằng nó cần phải diễn ra, dù có thể ảnh hưởng tới chương trình nghị sự của ông. (vnexpress)

Ngày 27

VN & Châu Á

Hoàng quý phi Thái Lan được sắc phong Đệ nhị hoàng hậu

• Nhà vua Thái Lan Maha Vajiralongkorn, 68 tuổi, sắc phong Hoàng quý phi Sineenat Wongvajirapakdi lên Đệ nhị hoàng hậu làm quà tặng sinh nhật 36 tuổi. (vnexpress)

Mỹ & Châu Mỹ

Nga, Mỹ gia hạn hiệp ước kiểm soát vũ khí hạt nhân

• Nga và Mỹ đạt thỏa thuận gia hạn hiệp ước kiểm soát hạt nhân New START trong cuộc điện đàm giữa Putin và Biden, theo Điện Kremlin. (vnexpress)

Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021

YouTube siết lệnh cấm với Trump

• Trump bị đình chỉ đăng video lên YouTube vô thời hạn sau khi công ty mẹ Google mở rộng lệnh cấm trước đó với cựu tổng thống. „Do lo ngại về khả năng xảy ra bạo lực, kênh Donald J Trump sẽ tiếp tục bị đình chỉ“, một phát ngôn viên YouTube thông báo hôm 26/1. „Các nhóm của chúng tôi đang rất cảnh giác và theo dõi chặt chẽ bất kỳ diễn biến mới nào“. (vnexpress)

Quan hệ Hoa Kỳ – Trung Quốc

Mỹ cam kết ngăn Trung Quốc ‚lạm dụng kinh tế‘

• Chính quyền Biden cam kết hợp tác với đồng minh để ngăn Trung Quốc „lạm dụng kinh tế“, đồng thời xem xét lại cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh. „Tổng thống sẽ tiến hành cách tiếp cận đa chiều trong những vấn đề liên quan đến Trung Quốc, bao gồm đánh giá các mức thuế hiện nay. Ông ấy muốn đảm bảo mọi động thái đều được phối hợp với các đồng minh và đối tác, cũng như cả đảng Dân chủ và Cộng hòa tại quốc hội“, thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết hôm 25/1. (vnexpress)

Đại dịch COVID-19

Biden’s first 100 days: ‚China virus‘ labeling is banned

• Biden cấm đề cập Covid-19 theo vị trí địa lý sau khi cách gọi „virus Trung Quốc‘, „virus Vũ Hán“ gây phản ứng dữ dội về phân biệt chủng tộc. „Các thuật ngữ có tính kích động và bài ngoại gây nguy hiểm cho những cá nhân, gia đình và doanh nghiệp người Mỹ gốc Á và Thái Bình Dương (AAPI)“, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết trong một bản ghi nhớ được công bố hôm 26/1. (nikkei), (vnexpress)

 

Ngày 28

VN & Châu Á

Miến Điện : Quân đội tố cáo gian lận bầu cử, không loại trừ khả năng đảo chính

• Quân đội Miến Điện dọa không loại trừ khả năng đảo chính nếu không được phép kiểm tra lại kết quả bầu cử Quốc Hội. Theo phía quân đội, cuộc bầu cử vào tháng 11/2020 « không tự do và không công bằng ». (RFI)

Tân ngoại trưởng Mỹ : Hoa Kỳ sát cánh với Đông Nam Á chống lại áp lực Trung Quốc

• Tân ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken trong cuộc điện đàm với đồng nhiệm Philippines Teodoro Locsin tuyên bố, Hoa Kỳ bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông trái với luật quốc tế và sẽ sát cánh với các nước Đông Nam Á chống lại áp lực của Bắc Kinh. Ngoại trưởng Blinken còn nhấn mạnh, chiếu theo Hiệp ước Phòng thủ chung Hoa Kỳ-Philippines, Mỹ sẽ bảo vệ Philippines trong trường hợp lực lượng vũ trang, tàu thuyền hay phi cơ của nước này bị tấn công ở vùng Thái Bình Dương, kể cả ở vùng Biển Đông. (RFI)

Mỹ đặt điều kiện để quay trở lại với hiệp định hạt nhân Iran

• Tân ngoại trưởng Antony Blinken xem việc Teheran tôn trọng những cam kết với quốc tế về hạt nhân là điều kiện tiên quyết để chính quyền Biden quay trở lại với thỏa thuận Vienna hồi 2015. (RFI)

Mỹ & Châu Mỹ

Nhà thơ trẻ đọc thơ lễ đăng quang Biden được mời đọc thơ tại Super Bowl

• Nhà thơ trẻ 22 tuổi Amanda Gorman, người trở thành nổi tiếng sau khi đọc bài thơ “The Hill We Climb” tại lễ đăng quang Tổng Thống Joe Biden, vừa được mời đọc thơ trước trận đấu Super Bowl lần thứ 55 tại Tampa, Florida, vào ngày 7 Tháng Hai tới đây. (nguoi-viet)

Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021

Thêm cảnh sát Mỹ tự tử sau bạo loạn ở quốc hội

• Cảnh sát Smith, người tham gia ứng phó vụ bạo loạn tại quốc hội Mỹ, tự tử trên đường đi làm, sau khi một đồng nghiệp cũng tìm đến cái chết. (vnexpress)

Đại dịch COVID-19

Covid-19 : Việt Nam phong tỏa thành phố Chí Linh sau khi phát hiện hơn 80 ca nhiễm mới

• Việt Nam vừa phát hiện tổng cộng 84 ca nhiễm Covid-19 mới chỉ trong 1 ngày. Đây là những ca nhiễm đầu tiên trong gần 2 tháng qua tại Việt Nam, buộc chính quyền phải phong tỏa toàn bộ thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương. (RFI)

Anh kéo dài lệnh phong tỏa đến ít nhất tháng 3

• Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết nước này có thể chấm dứt lệnh phong tỏa từ ngày 8/3, cùng thời điểm trường học được phép mở cửa trở lại. (vnexpress)

Covid-19 : Luân Đôn ra lệnh cách ly bắt buộc cư dân Anh từ nước ngoài về

• Chính phủ Boris Johnson thông báo quyết định cách ly bắt buộc đối với mọi người dân và người cư trú tại Vương Quốc Anh trở về từ 22 nước, nhằm ngăn chặn nhập vào Anh các biến thể mới của virus corona có thể kháng lại vac-xin. (RFI)

Mỹ trải qua tháng chết chóc nhất vì Covid-19

• Mỹ tháng qua ghi nhận hơn 79.000 ca tử vong vì Covid-19, trở thành tháng chết chóc nhất kể từ khi đại dịch bùng phát đến nay. (vnexpress)

 

Ngày 29

Mỹ & Châu Mỹ

Palm Beach xem xét liệu Trump có thể sống ở Mar-a-Lago

• Thị trấn Palm Beach đang xem xét liệu cựu tổng thống Trump có được phép sống ở Mar-a-Lago hay không, sau nhiều năm bị tố vi phạm một thỏa thuận năm 1993. (vnexpress), (independent)

Đức & Châu Âu

Anh cấp visa đặc biệt cho người Hong Kong từ Chủ Nhật 31/1

• Khoảng 300.000 người dự tính sẽ rời Hong Kong sang Anh sống theo một loại visa mới có hiệu lực từ Chủ Nhật 31/1. Hơn 7000 người Hong Kong đã được phép định cư ở Anh từ tháng 7/2020. (BBC)

Anh cấp visa đặc biệt cho người Hong Kong, Bắc Kinh nói giấy tờ vô giá trị

• Bắc Kinh tuyên bố không công nhận giá trị pháp lý của những người Hong Kong có hộ chiếu hải ngoại Anh (gọi tắt là NBO). (BBC)

VN & Châu Á

Trung Quốc cảnh báo Đài Loan độc lập ’nghĩa là chiến tranh‘

• Trong một tuyên bố mạnh mẽ, Trung Quốc đã cảnh báo rằng những nỗ lực của Đài Loan nhằm độc lập khỏi Bắc Kinh „nghĩa là chiến tranh“. (BBC)

Đại dịch COVID-19

Covid-19: Vaccine Novavax hiệu quả 89% chống lại biến thể mới

• Vaccine Novavax được cho là loại vaccine đầu tiên chứng minh khả năng chống lại biến thể mới của virus corona đang hoành hành ở Anh Quốc. (BBC)

Đức cảnh báo không tiêm vaccine AstraZeneca cho người trên 65 tuổi

• Ủy ban vaccine Đức cảnh báo vaccine Covid-19 của AstraZeneca không nên tiêm cho người trên 65 tuổi do chưa xác thực được hiệu quả. (vnexpress)

Ngày 30

Đại dịch COVID-19

Cơ quan quản lý dược châu Âu: Vắc xin Pfizer không liên quan các ca tử vong sau tiêm

• Cơ quan quản lý dược phẩm châu Âu ngày 29-1 cho biết không có mối liên hệ nào giữa các trường hợp tử vong sau khi tiêm vắc xin COVID-19 và các tác dụng phụ của vắc xin. (tuoitre)

Đức & Châu Âu

Vận tải container từ Đông Á vào Anh tăng giá khủng khiếp

• Chúng tôi được yêu cầu phải trả 10 ngàn bảng Anh cho một container hàng trị giá có 1.600 bảng, bà Helen White, chủ doanh nghiệp chuyên nhập hàng đèn từ Trung Quốc nói với BBC Business. (BBC)

Mỹ & Châu Mỹ

BLM được đề cử giải Nobel Hòa Bình, đạt giải nhân quyền của Thụy Điển

• Phong trào Black Lives Matter (BLM) được một chính khách Na Uy đề cử nhận giải Nobel Hòa Bình, và đạt giải nhân quyền Olof Palme 2020 của Thụy Điển. Ban tổ chức cho hay phong trào này được tôn vinh vì có công khuyến khích “bất tuân dân sự ôn hòa chống nạn bạo lực của cảnh sát cũng như bạo lực chủng tộc” khắp thế giới. Họ lưu ý, đến nay, khoảng 20 triệu người tham gia những cuộc biểu tình của BLM chỉ riêng ở Mỹ, cùng hàng triệu người khác toàn cầu. (nguoi-viet)

Chánh án ra lệnh Trump Organization giao hồ sơ cho BT Tư Pháp New York

• Chánh án ở New York ra lệnh luật sư của công ty Trump Organization giao hồ sơ không có đặc quyền cho bộ trưởng Tư Pháp tiểu bang này trễ nhất là ngày 4 Tháng Hai. Lệnh được đưa ra liên quan vụ Bộ Trưởng Tư Pháp Letitia James điều tra liệu công ty này có khai gian giá trị tài sản của cựu Tổng Thống Trump để được vay tiền và được ưu đãi thuế hay không. (nguoi-viet)

Biden đưa kế hoạch chính phủ liên bang dùng hoàn toàn xe điện

• Tổng Thống Joe Biden đưa kế hoạch thay thế tất cả các xe sử dụng tại các cơ quan chính phủ bằng xe hơi điện được sản xuất tại Mỹ theo kế hoạch Buy America đưa ra hôm Thứ Hai, 25 Tháng Giêng. Hiện nay, mới chỉ có một vài hãng sản xuất xe điện tại nội địa nước Mỹ như Tesla, General Motors, và Nissan Motor. (nguoi-viet)

Arizona Republican introduced a bill to let state legislature overturn results in a presidential election

• Đại biểu Cộng hòa Shawnna Bolick, lãnh đạo Ủy ban Cách thức và Phương tiện tại Hạ viện bang Arizona trình dự luật cho phép nghị viện bang đảo ngược chứng nhận bầu cử và tự quyết định kết quả bầu tổng thống. (vnexpress), (businessinsider)

Tổng thống Biden điện đàm kêu gọi Tổng thống Nga Putin ‚thả‘ ông Navalny

• Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trong một cuộc điện đàm đã kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin trả tự do cho nhà chỉ trích Điện Kremlin, ông Alexei Navalny – người đang bị bỏ tù. (BBC)

Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021

Bom ống được đặt ở Đồi Capitol trước vụ bạo loạn

• Hai quả bom ống được tìm thấy trong vụ bạo loạn ở Đồi Capitol được bố trí vào buổi tối trước khi sự cố xảy ra, FBI cho biết. (vnexpress)

Ngày 31

VN & Châu Á

Trung Quốc vừa thừa 30 triệu đàn ông, vừa lo dân ngại đẻ

• Trung Quốc đang tìm cách khuyến khích người dân sinh con khi ngày càng nhiều người trẻ không muốn kết hôn hoặc kết hôn rất muộn, ngại đẻ… Hiện tại Trung Quốc dư thừa hơn 30 triệu nam giới, nhiều người sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm cô dâu. (tuoitre)

Đức & Châu Âu

Rotenberg says ‚Putin Palace‘ is his

• Tỉ phú Nga Arkady Rotenberg, bạn tập judo cũ của Tổng thống Vladimir Putin, tuyên bố chính ông là người sở hữu cung điện ở vùng Biển Đen, chứ không như tường thuật trong video của nhà chính trị gia đối lập Alexey Navalny. (tuoitre), (BBC)

Luận tội Donald Trump lần thứ hai

5 luật sư rời bỏ Trump trước phiên tòa luận tội

• 5 luật sư, gồm các luật sư chính, đã rời đội ngũ pháp lý của Trump khi phiên tòa luận tội cựu tổng thống chỉ còn cách 10 ngày. Một nguồn tin cho biết các luật sư quyết định ra đi vì Trump muốn họ tranh luận rằng đã xảy ra gian lận bầu cử hàng loạt và cuộc bầu cử đã bị đánh cắp khỏi ông. Các luật sư vẫn chưa được trả bất kỳ khoản phí tạm ứng nào. (vnexpress)

Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021

Nhà tài trợ của Trump góp tiền cho buổi mít tinh kích động bạo loạn

• Julie Jenkins Fancelli, Người thừa kế một chuỗi siêu thị Mỹ Publix đã quyên góp khoảng 300.000 USD cho buổi mít tinh của Trump bên ngoài Nhà Trắng vowsi tổng chi phí gần 500.000 USD dẫn tới cuộc bạo loạn Đồi Capitol. (vnexpress), (vox)

Đại dịch COVID-19

CDC ra lệnh bắt buộc đeo khẩu trang trên các phương tiện vận chuyển ở Mỹ

• Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ban hành một sắc lệnh bắt buộc hành khách đeo khẩu trang trên hầu hết các phương tiện giao thông công cộng vào ngày thứ Hai. (VOA)