Translated from NIH News in Health’s article Beat the Heat
Mùa hè: vui chơi nhưng vẫn đề phòng các bệnh lý liên quan đến nhiệt độ cao.
27-06-2021
Sau một mùa đông dài là những ngày nắng hè rực rỡ. Nó khiến bạn háo hức tìm các hoạt động ngoài trời để tập thể dục và tăng cường sức khỏe tinh thần của bạn.
Nhưng khi nhiệt độ tăng lên, một số nguy cơ về sức khỏe cũng tăng lên. Nắng nóng gay gắt có thể gây căng thẳng cho cả cơ thể và não bộ của bạn, có thể gây ra chứng bệnh gọi là tăng thân nhiệt – hyperthermia.
Tăng thân nhiệt dạng nhẹ cũng có thể gây khó chịu như chuột rút hoặc sưng ở mắt cá chân và bàn chân. Tăng thân nhiệt dạng nặng khiến cơ thể mất khả năng điều hòa thân nhiệt dẫn đến kiệt sức. Bạn có thể bắt đầu cảm thấy chóng mặt hoặc buồn nôn, hoặc thấy khát nước, yếu đi hoặc không vận động nhịp nhàng như bình thường.
Dạng tăng thân nhiệt cực đoan nhất là say nắng. Đây là dạng đột quỵ do nhiệt gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy bạn hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Các triệu chứng bao gồm ngất xỉu hoặc không đi lại được. Bạn có thể bắt đầu cảm thấy bối rối hoặc kích động. Bạn cũng có thể cảm thấy nóng bức nhưng không đổ mồ hôi hoặc da khô, đỏ bừng.
Một số thể trạng bao gồm trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và những người mắc một số bệnh tim-phổi-thận sẽ có nguy cơ bị bệnh liên quan đến nắng nóng cao hơn. Người lớn tuổi nhạy cảm với nhiệt nhất. Đó là vì khả năng điều hòa thân nhiệt cũng bị yếu khi chúng ta già đi.
Tiến sĩ Craig Crandall, người nghiên cứu tác động của nhiệt lên cơ thể tại Trung tâm Y tế UT Southwestern giải thích: có hai cách chính mà cơ thể bạn điều chỉnh nhiệt độ 1/ làm tăng lượng máu chảy đến da; 2/ lượng mồ hôi đổ ra nhiều hay ít. Và cả hai điều này đều không điều tiết hiệu quả ở người lớn tuổi. Điều đó khiến họ càng khó giải nhiệt hơn.
Nghiên cứu của ông đã chỉ ra rằng khi trời quá nóng, dùng quạt làm mát cơ thể có thể không hiệu quả đối với người lớn tuổi mà còn làm tăng nhiệt độ cơ thể của họ. Đó là vì họ không tiết đủ mồ hôi khi không khí nóng thổi qua da. Người lớn tuổi có thể cần sử dụng các cách khác để giữ mát, chẳng hạn như đến nơi có điều hòa nhiệt độ.
Nắng nóng quá mức ảnh hưởng đến sức khỏe của mọi người. Nếu bạn đang ở ngoài trời nắng nóng, hãy uống nhiều nước. Đừng cố gắng tập thể dục hoặc tham gia nhiều hoạt động ngoài trời khi nhiệt độ quá cao.
Nếu bạn bắt đầu cảm thấy mệt vì quá nóng, hãy nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát và uống nhiều nước. Nếu bạn nghĩ ai đó bị say nắng, hãy đưa họ đến một nơi mát mẻ và gọi 112 hoặc cấp cứu.
Crandall nói: bóng râm rất có ích. Nếu bạn ra ngoài để tập thể dục hoặc cắt cỏ, hãy nghỉ ngơi trong bóng râm.
Nếu có thể, hãy vào phòng có máy lạnh một lúc để nhiệt độ ở phần sâu bên trong cơ thể của bạn giảm xuống vì nếu bạn vẫn ở ngoài trời nắng, nhiệt độ ở phần sâu bên trong cơ thể sẽ tiếp tục tăng lên.
Nếu bạn muốn tập thể dục ngoài trời vào mùa hè, hãy bắt đầu từ từ. Crandall nói: phải mất khoảng 10 ngày đến hai tuần để thích nghi với nhiệt độ cao trong mùa hè. Nắng nóng không phải là mối nguy hiểm duy nhất trong mùa hè.
Bảo vệ da và mắt của bạn khỏi ánh nắng mặt trời cũng rất quan trọng.
Các mẹo để giữ an toàn trong mùa nóng:
-
Hoạt động ngoài trời vào thời điểm mát mẻ nhất trong ngày, vào sáng sớm hoặc chiều tối.
-
Tập thể dục trong không gian máy lạnh nếu có thể. Hoặc tập thể dục dưới nước.
-
Cố gắng ở trong bóng râm khi ở ngoài trời vào thời điểm nắng cao điểm.
-
Uống nhiều chất lỏng, đặc biệt là nước. Tránh đồ uống có cồn hoặc caffein.
-
Mặc quần áo bảo vệ, chẳng hạn như mũ, áo sơ mi dài tay và quần dài để ngăn chặn các tia mặt trời có hại. Chọn quần áo sáng màu, rộng rãi.
-
Sử dụng kem chống nắng ngăn chặn cả bức xạ UVA và UVB. Chọn chỉ số chống nắng (SPF) ít nhất là 15, tốt nhất là 30. Thoa lại thường xuyên.
-
Sử dụng kính râm ngăn cả tia UVA và UVB.
-
Nếu bạn không có máy lạnh, hãy giữ cho ngôi nhà của bạn càng mát càng tốt.
Chau Tran
The Interpreter