Tin tức trên các hệ thống truyền thông tại Úc trong những ngày cuối năm 2022 loan tải khá nhiều các bản tin về một giới trẻ gốc Việt thế hệ thứ hai, ở độ tuổi ngoài đôi mươi đã được tín nhiệm bầu vào chức vụ Thị trưởng thành phố có hàng trăm ngàn dân. Điều này như một luồng gió mới của cộng đồng người Việt tại Úc và tạo thêm niềm cảm hứng không chỉ cho giới trẻ gốc Việt tại Úc mà cả tại các quốc gia có đông đảo người Việt cư ngụ.
Thị trưởng Brimbank Jasmine Nguyễn, thị trưởng Maribyrnong Anthony Trần và ủy viên hội đồng Yarra Claudia Nguyễn. photo EDDIE JIM
Vài ngày trước Tết Nhâm Dần, nhân ngày Quốc Khánh 26 tháng 1 của Úc, tân Thị trưởng gốc Việt Jasmine Nguyễn đã vinh danh một vài cư dân trong thành phố mình là “Công dân trong năm” và “Thanh niên trong năm”. Ở tuổi 24, lần đầu tiên một người gốc Việt đắc cử thị trưởng tại Brimbank, cá nhân dân biểu Jasmine Nguyễn cũng xứng danh là một “công dân trong năm” khi được Hội Ðồng Nghị Viên thành phố bầu vào chức vụ thị trưởng thành phố Brimbank có hơn 200 ngàn dân thuộc khu đại đô thị Melbourne của nước Úc.
Dẫu còn rất trẻ, Jasmine cũng không phải người ghi kỷ lục vào hệ thống chính quyền địa phương tại Úc khi vài ngày sau đó, Anthony Trần – một sinh viên luật 22 tuổi lại được hội đồng thành phố Maribyrnong bầu vào chức vụ Thị trưởng thành phố này, không chỉ thị trưởng trẻ nhất trong lịch sử thành phố này mà là thị trưởng đương nhiệm trẻ nhất nước Úc hiện nay.
Một tín hiệu đầy lạc quan về một thế hệ trẻ gốc Việt trên nước Úc đang bắt đầu dự phần vào chính trường Úc Châu từ rất sớm. Họ không dự phần một cách ngẫu nhiên bởi Jasmine lẫn Anthony đều xuất thân từ chương trình huấn luyện kỹ năng lãnh đạo mang tính chiến lược là The Dual Identity Leadership Program (DILP), cũng do một giới trẻ gốc Việt khởi xướng và đã được chính phủ Úc hỗ trợ nhằm tạo nền tảng cho thế hệ người Việt thứ nhì có cơ hội và trở thành những lãnh đạo cộng đồng trong tương lai.
DILP ra đời năm 2014 sau khi nhận thấy nhu cầu huấn luyện một thế hệ trẻ gốc Việt trở thành những lãnh đạo tại Úc. Chương trình nhắm đến việc trang bị cho những thanh niên gốc Việt tham gia chuẩn bị một kỹ năng lãnh đạo, thăng tiến lên hàng quản trị ở công việc đang làm và cung cấp sự am hiểu di sảnvăn hóa Việt Nam và Úc của một cá nhân và cộng đồng có hai nền văn hóa hòa nhập. Ðiều quan trọng hơn là nhóm này đã tạo ra một mạng lưới thắt chặt mối quan hệ và đoàn kết của một giới trẻ gốc Việt để cùng có sự thăng tiến chung, khác hơn việc tranh chấp, mất đoàn kết của thế hệ người gốc Việt đầu tiên tại nước ngoài. Chương trình huấn luyện lãnh đạo tương tự như DILP và được chính phủ hỗ trợ là điều mà cộng đồng người Việt đông đảo tại Mỹ chưa có hay chỉ làm trong tư cách cá nhân tổ chức, chưa có sự liên kết rộng rãi trong cộng đồng.
Anthony Trần Thị trưởng Maribyrnong
Có cha mẹ là những người di dân gốc Việt, Jasmine Nguyễn và Anthony Trần sinh ra tại Úc và đã có xu hướng tham gia các hoạt động xã hội từ bậc trung học. Cuối năm 2014, Jasmine từng nhận được một học bổng trao đổi học sinh giữa Úc và Ðức để sang Ðức 10 tuần lễ, nhằm tìm hiểu và cổ vũ cho mối quan hệ giữa hai quốc gia. Hoạt động tích cực khi vào đại học và từng nhận học bổng về lãnh đạo tại đại học Monash University, nơi Jasmine tốt nghiệp Cử Nhân Kinh Tế. Jasmine cũng tham gia vào chương trình huấn luyện kỹ năng lãnh đạo DILP nói trên từ năm 2017.
Tốt nghiệp đại học, Jasmine ra ứng cử và đắc cử vào hội đồng thành phố Brimbank tháng 11 năm 2020 và nhanh chóng được bầu vào chức vụ Phó Thị trưởng. Tháng 11 năm 2021 vừa qua, Jasmine Nguyễn đã chính thức được đề cử vào chức vụ Thị trưởng, trở thành thị trưởng trẻ tuổi nhất trong lịch sử thành phố này.
5 trong 6 ứng cử viên trẻ ra tranh cử vào các ghế Nghị Viên Hội Đồng Thành Phố tháng 9/2020 có trong chương trình The Dual Identity Leadership Program (DILP),
Trong lễ tuyên thệ nhậm chức, Jasmine phát biểu rằng, “Tôi hy vọng sẽ lan truyền niềm cảm hứng đến những bạn trẻ khác vươn lên, đặc biệt là những bạn trẻ da màu đến từ các cộng đồng đa văn hóa. Tôi muốn mang lại kết quả tốt hơn cho thanh niên, nhiều công việc làm hơn, hỗ trợ sức khỏe tâm thần và tạo ra một thành phố mang tính bền vững và tân tiến…”.
Về Anthony Trần, Anthony cũng tranh cử và đắc cử vào hội đồng thành phố Maribyrnong khoảng 100 ngàn dân từ tháng 11 năm 2020 và cũng được bầu vào chức vụ Phó Thị trưởng. Maribyrnong là một thành phố đa sắc tộc với khoảng 40% cư dân sinh ra tại nước ngoài và người gốc Việt chiếm khoảng 10% dân số tại đây.
Logo của The Dual Identity Leadership Program (DILP)
Tự mô tả mình là “trẻ, độc lập và năng động”, Anthony Trần cam kết tập trung vào chương trình tái thiết Maribyrnong hậu Covid-19 và các vấn đề quan trọng khác của thành phố như cải thiện cơ sở hạ tầng, hỗ trợ doanh nghiệp địa phương, thúc đẩy sự an toàn cộng đồng và trao quyền cho giới trẻ, cổ súy sự phát triển một cộng đồng đa văn hóa.
Tương tự như Jasmine, Anthony cũng tham gia vào chính quyền sau khi tốt nghiệp cử nhân đại học về luật và thương mại, cũng từng tham dự chương trình DILP và nói được tiếng Việt. Khá tự tin khi Anthony trả lời trên đài SBS Việt ngữ rằng em không cảm thấy bị áp lực khi có những dân biểu khác cũng mới như em. Anthony cho biết sẽ ủng hộ các dự án của cộng đồng gốc Việt, trong đó có việc xây một viện bảo tàng Việt Nam đầu tiên tại Úc.
Không chỉ Jasmine Nguyễn và Anthony Trần mà có một số dân biểu gốc Việt tại Úc còn khá trẻ đang nhắm đến chức vụ thị trưởng tại thành phố của mình. Các bạn trẻ này chắc chắn không chỉ dừng lại ở những cương vị như vậy mà có lẽ đang chuẩn bị cho một cuộc dấn thân vào chính trường ở những vai trò cao cấp hơn trong tương lai. Nếu Logo có sự ủng hộ và chuẩn bị mang tính chiến lược từ cộng đồng gốc Việt tại Úc, việc này không quá khó khăn để diễn ra.
Chương trình Lãnh đạo Bản Sắc Kép (DILP), một sáng kiến nhằm hỗ trợ và khuyến khích người Úc gốc Việt thế hệ thứ hai phát huy tiềm năng và trở thành những nhà lãnh đạo đại diện cho hai bản sắc văn hóa.