Mục lục
Nhà văn Vũ Ngọc Tiến và Hoa lạc thiền môn
20-6-2024
Ngày hôm qua, nhà văn Vũ Ngọc Tiến đã trút hơi thở cuối cùng, từ giã cõi ta bà để đi về miền mây trắng.
“Hoa lạc thiền môn” có lẽ là tác phẩm được xuất bản cuối cùng của ông lúc sinh thời, đó là ngày 23 tháng 5 năm 2024, trên Văn Việt.
Vĩnh biệt ông, nhà văn, bác Vũ Ngọc Tiến. Tin rằng, như truyện ngắn cuối cùng mới đăng giữa “cơn bão Minh Tuệ”, ông sẽ “lạc thiền môn” trong sự buông bỏ để về bên những lành vững, “vẫn nguyên vẹn màu xanh sự sống”. Bởi “Chỉ có đức hạnh và tình người hướng thiện là trường tồn, vượt lên trên mọi biên giới của không gian, thời gian”.
Một kỷ niệm với anh Vũ Ngọc Tiến: Nói ngắn về Quỷ vương
Thái Kế Toại
Tôi thích Quỷ vương vì mấy lẽ:
Thứ nhất, Quỷ vương được tác giả viết với một bút pháp hiện đại, đồng hiện trên mạch tâm linh tức là mạch hồi tưởng đan xen hiện tại của hai nhân vật trẻ tuổi yêu nhau từ quá khứ 500 năm trước.
Thứ hai, hai cốt truyện đan xen đều có điểm chung là hai giai đoạn của đất nước mà yêu cầu đổi mới, và cuộc đấu tranh chống lối sống suy thoái, mục nát của tầng lớp cầm quyền là chuyện sống còn với dân tộc, thời cuối nhà Lê sơ – Nhà Mạc và hiện nay.
Thứ ba, là những nhân vật trí thức chân chính và trí thức hư hỏng có sự đối chọi gay gắt trong cuộc bảo vệ các giá trị của con người, của dân tộc mà vai trò của trí thức chân chính rất quan trọng.
Thứ tư, là giữa hai giai đoạn lịch sử, Vũ Ngọc Tiến đã làm sáng rõ một giai đoạn quan trọng là giai đoạn chuyển tiếp quyền lực từ những ông vua Quỷ vương của nhà Lê sơ sang nhà Mạc, tiến hành một cuộc canh tân lại đất nước kiệt quệ với vai trò của Minh quân Mạc Đăng Dung. Việc này còn có những bài học sâu sắc cho hôm nay.
Thứ năm, là trong kết cấu mở tác giả không ngần ngại mô tả giai đoạn hiện tại chân thực và tàn nhẫn sự thối nát cùng sự tranh giành quyền lực của các nhân vật hiện tại để người đọc tự tìm lấy lời kết và ý kiến của mình.
Quỷ vương là kết quả sáng tạo tâm huyết của một nhà văn có nhiều trăn trở, không thờ ơ với nhân dân cần lao và thời cuộc. Tất nhiên là nếu như mối quan hệ nhân duyên hóa kiếp của hai nhân vật trẻ tuổi được kết hợp nhuần nhụy hơn, một số đoạn triết lý về thời cuộc của hai giai đoạn bới lộ liễu hơn thì Quỷ vương sẽ là một cuốn tiểu thuyết hoàn hảo hơn.
Tôi có suy nghĩ là dầu kết cục sau này nhà Mạc bị đánh bại bởi các thế lực phong kiến bảo thủ, phản động nhất Việt Nam lúc đó với chiêu bài khôi phục nhà Lê, xoay ngược bánh xe lịch sử nhưng những thành tựu về văn hóa, giáo dục, kinh tế nhà Mạc để lại cho đất nước vẫn còn tác động vào đời sống dân tộc cho tới hôm nay.
Còn với những nhân vật trí thức hư hỏng đang nắm giữ quyền lực bộ máy hiện tại và cái kết bỏ ngỏ của Quỷ vương đang đặt ra cho chúng ta một câu hỏi lớn mà chưa có câu trả lời.
Tháng Ngâu Bính Thân
Thương tiếc anh Vũ Ngọc Tiến
Văn Việt
Bàng hoàng khi được tin anh Vũ Ngọc Tiến đột ngột qua đời sáng hôm qua, 5g30 ngày 19.6.2024.
Nhà văn Vũ Ngọc Tiến sinh ngày 12.12.1946 tại làng Yên Thái, phường Bưởi, Hà Nội. Anh viết nhiều thể loại: ký, phóng sự, điều tra, truyện ngắn, phê bình tiểu luận, … Anh là tác giả của khoảng gần 100 kịch bản, lời bình phim tài liệu; của các tập truyện ngắn: Cố nhân (1997), Mười hai con giáp (1998), Tội ác và sám hối (1999), Những truyện ngắn về tình yêu (2001); tiểu thuyết lịch sử: Khói mây Yên Tử (2001), Quân sư Đào Duy Từ (2002), Giao Châu tụ nghĩa (2002), Ba nhà cải cách (2007), Sóng hận sông Lô (2013), Quỷ vương (2016), Kẻ sĩ thời loạn (2019); của tập truyện ký Hà Nội và tôi, …
Một số tác phẩm của nhà văn Vũ Ngọc Tiến
Vũ Ngọc Tiến đa tài. Nhưng trên hết, là tấm lòng nồng nhiệt đối với đất nước. Không phải ngẫu nhiên mà anh dành nhiều tâm sức nhất cho loại tiểu thuyết lịch sử và dưới lớp tro của câu chuyện xưa qua ngòi bút của anh bao giờ cũng ẩn giấu than hồng của hiện tại đau đớn.
Nhiều năm nay, nhất là khi Vũ Ngọc Tiến chuyển vào sống ở Sài Gòn, anh đã là người bạn thân thiết của diễn đàn Văn Việt.
Ban Biên tập Văn Việt xin chia buồn với chị Nguyễn Minh Thi, người bạn đời xiết bao tình nghĩa của anh Vũ Ngọc Tiến, mong chị vượt qua nỗi đau to lớn này.
Xin cầu nguyện linh hồn anh Vũ Ngọc Tiến yêu quý sớm siêu thoát.