Seite auswählen

Asia Sentinel

Tác giả: John Berthelsen

Song Phan, chuyển ngữ

Tiếng Dân

17-10-2024

Tóm tắt: Sự hủy diệt nền dân chủ

Ảnh minh họa từ báo New Yorker

Vào ngày 30 tháng 9, giữa cơn bão nhiệt đới Helene cướp đi sinh mạng của 250 người dân ở các bang miền Nam nước Mỹ, với 206 người vẫn còn mất tích, cùng với thiệt hại khoảng 38 tỷ đô la Mỹ, Donald Trump đã cáo buộc Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang (FEMA) “đi chệch hướng, không giúp đỡ người dân ở các khu vực của Đảng Cộng hòa“, mặc dù cơ quan này đã cung cấp $32 triệu đô trợ giúp cho các hộ gia đình ở bang North Carolina, $87 triệu cho bang Florida, $57 triệu cho South Carolina và $632.000 cho Tennessee, cộng thêm $31 triệu nữa cho các hộ gia đình ở bang Georgia, nơi đã chỉ không nghiêng về phí ông [Trump] một chút vào năm 2022.

Đây chính là Donald Trump đặc hiệu mà tính chất nổi bật nhất là ông ta có vẻ tin vào mọi dối trá mà mình nói ra, đây có thể là bí quyết đằng sau khả năng khiến hàng triệu người cũng tin vào chúng. Từ rất lâu trước khi ông ra tranh cử chức vụ công, ông đã xổ toẹt hầu như mọi cơ quan công quyền mà ông từng tiếp xúc, do đó gây nguy hiểm cho chính nền dân chủ. Việc phá hủy niềm tin vào các cơ quan công quyền chính là phá hủy bản sắc chung của một quốc gia.

Ông đã tấn công Cục Điều tra Liên bang (FBI), trước đây được coi – đúng hay sai – là cơ quan thực thi pháp luật hàng đầu tại Hoa Kỳ nếu không muốn nói là trên toàn thế giới, gọi cơ quan này là “quái vật chính trị”. Ông đã gọi các tòa án là “trò đùa” và “nguồn tếu táo”. Ông đã gọi các công tố viên da đen là “thú vật” và “cuồng tín” và cáo buộc họ phân biệt chủng tộc. Ông đã từng nói rằng thẩm phán Liên bang Gonzalo Curiel sinh ở Indiana, người đã đưa ra phán quyết không thuận lợi  về bức tường biên giới của Trump (1), không thể vô tư vì ông [Curiel] là “người Mexico”. Các cuộc tấn công của ông vào báo chí độc lập, một trong những thành trì của nền dân chủ, là không ngừng nghỉ. Chỉ có 12% những người theo ông tin vào báo chí chính thống. Quá nhiều người theo ông đã đáp trả bằng việc dọa giết chết nhân viên bầu cử, cảnh sát, thẩm phán, nhà báo và giờ tới FEMA đang cố gắng cứu mạng người sau cơn bão ập vào miền Nam [nước Mỹ].

Châu Á phải biết rằng mối đe dọa cơ bản của Trump đối với nền dân chủ Hoa Kỳ là có thật. Điều này quan trọng đối với châu Á, nơi mà đối với nhiều chính phủ, Hoa Kỳ vẫn là quốc gia không thể thiếu. Nhìn từ góc nhìn cách xa 10.000 km, nơi chính quyền Biden đã phải mất 4 năm để xây dựng lại cấu trúc ngoại giao phức tạp mà Trump và hai bộ trưởng ngoại giao kém năng lực của ông đã hủy hoại khi ông còn ở Nhà Trắng. Ý tưởng rằng Trump có thể trở lại làm tổng thống dường như không thể hiểu nổi khi ông đang quậy phá uy tín của các cơ quan dân chủ.

Những lời lăng mạ của ông không chỉ là những cuộc tấn công vào cá nhân. Chúng còn gieo rắc sự nghi ngờ về tất cả các cơ quan dân chủ. Những lời nói dối này đã lây nhiễm tới những người theo ông. Vào năm 2023, trong số những cử tri của Đảng Cộng hòa, chỉ có 17% có cái nhìn tích cực về FBI và 56% nhìn tiêu cực. Khoảng 43% số người trả lời cuộc thăm dò của Politico tin rằng việc truy tố Trump được bày ra là để giúp tổng thống Joe Biden. 45% chỉ phần nào hoặc rất không tin tưởng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) sau các cuộc tấn công của ông trong đại dịch Covid-19. Chỉ có 22% đảng viên Cộng hòa thật tin rằng phiếu bầu sẽ được kiểm chính xác năm 2024 này, theo cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng của Associated Press-NORC từ năm ngoái mặc dù sự thật là các cuộc điều tra của chính các đồng minh của ông ở Arizona, Georgia, Wisconsin và Nevada chưa hề phát hiện ra một trường hợp gian lận đơn lẻ nào ngoài một số ít cá nhân, một số trong đó là cử tri của Trump.

Đây là một loạt sự phỉ báng, lừa dối có ý thức không bao giờ kết thúc mà cuối cùng, nếu chúng tiếp tục, sẽ làm tổn hại đến sự tin cậy trong mắt công chúng đủ để làm tê liệt khả năng hoạt động của các cơ quan này, có vẻ như đó là điều Trump muốn. Những lời nói dối đã tăng tốc khi ông ta thấy mình bị đe dọa bởi ban vận động tranh cử của phó tổng thống Kamala Harris, trở nên ngày càng đen tối hơn. Ông đã được trợ giúp trong cuộc tấn công này từ ứng viên phó tổng thống JD Vance cùng tranh cử, sau khi bị phát hiện nói dối về những người Haiti di cư hợp pháp ăn thịt chó, mèo ở Ohio, ông này đã nói một cách đáng chú ý rằng: “Nếu cần thêu dệt ra những câu chuyện để giới truyền thông Mỹ thực sự chú ý đến nỗi đau khổ của người dân Mỹ, thì đó là điều tôi sẽ làm“.

Điều này khớp với bình luận của một phụ tá của cựu Tổng thống George W. Bush, cũng từng nói với phóng viên Ronald Suskind vào năm 2004 rằng: “Chúng ta hiện là một đế chế, và khi chúng ta hành động, chúng ta tạo ra thực tế của riêng mình. Và trong khi quý vị đang nghiên cứu thực tế đó – dù thận trọng, như quý vị sẽ làm – chúng tôi sẽ hành động một lần nữa, tạo ra những thực tế mới khác, mà quý vị cũng có thể nghiên cứu, và đó là cách mọi thứ sẽ được sắp xếp. Chúng tôi là những diễn viên của lịch sử… quý vị, tất thảy, sẽ chỉ còn việc chỉ nghiên cứu những gì chúng tôi làm“.

Chúng ta biết điều đó đã diễn ra như thế nào. Thế giới vẫn đang trả giá cho cú sốc và nỗi kinh hoàng mà George W. Bush tạo ra ở Trung Đông.

Khi đặt dối trá và sự thật ngang bằng, về cơ bản nó tạo ra một khung cảnh chính trị mà trong đó không có thực tế dựa trên sự thật”, Masha Gessen đã viết gần đây trên báo New York Times. “Đó là một tình trạng tiền toàn trị. Không thể có chính trị nếu không có một thực tế chung và nếu không đặt giá trị tuyệt đối dựa trên sự thật. Tôi nghĩ rằng sự bình thường hóa làm suy yếu đời sống chính trị của chúng ta và làm suy yếu sự hiểu biết của chúng ta về chính trị”.

“Sự suy thoái về hiểu biết” thể hiện rõ ở thực tế là, mặc dù tất cả các cuộc điều tra về gian lận – do chính nhóm của ông thực hiện – trong cuộc bầu cử năm 2020 không phát hiện ra bất kỳ hoạt động gian lận nào trong việc kiểm phiếu hoặc chứng nhận tại chín tiểu bang có tranh chấp, và nhóm luật sư của ông đã thua 62 vụ kiện (bao gồm một lần thắng duy nhất nhưng bị lật ngược sau kháng cáo) khi tranh chấp các quy trình bầu cử, và rằng Fox News, cổ máy quảng bá cho Đảng Cộng hòa, đã phải trả $787 triệu đô la theo thỏa thuận ngoài tòa cho các khẳng định sai sự thật, nhưng chỉ có 44% người Mỹ có “rất nhiều” hoặc “khá nhiều” sự tin tưởng rằng việc kiểm phiếu sẽ chính xác vào năm 2024, theo một cuộc khảo sát của hãng thông tấn Associated Press.

Trump, như ông ta đã thể hiện trong những tuần gần đây khi sự đe dọa không được tái đắc cử của ông ngày càng gia tăng, đã trở nên cuồng bạo hơn nữa trong các cuộc tấn công của ông vào những người di cư khi đối mặt trước các nghiên cứu phổ quát, cho thấy tình trạng nhập cư là một điểm cộng rõ ràng. Các quan chức đảng Cộng hòa đã thể hiện rõ rằng họ không chỉ sẵn sàng chấp nhận những lời nói dối đang lan tràn của ông ta, mà còn làm bất cứ điều gì ông ra lệnh trong nỗ lực giành lại quyền bính, bao gồm cả việc cố gian lận bầu cử, thao túng các khu vực bầu cử và làm ngơ trước vụ làm loạn mà ông ta đã cố gắng thực hiện vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Nếu một lần nữa, ông ta yêu cầu các quan chức bầu cử địa phương tìm thêm phiếu bầu nghiêng về ông ta như đã làm ở Georgia năm 2022 (2), thì lần này có thể sẽ không có Brad Raffensperger nào để trả lời không với ông ta.

Với các cuộc thăm dò dư luận ở các tiểu bang ngang ngửa, ông ta có thể sẽ thắng, đặc biệt là khi cách cấu trúc đại cử tri đoàn có lợi cho ông, cùng với Fox News, hãng này có vẻ như vẫn chưa học được bài học của mình, mặc dù đã phải chịu nỗi nhục trong vụ kiện mà họ đã phải trả giá, và còn nhiều điều nữa sẽ xảy ra.

Cuối cùng, sẽ có việc tính sổ, như đã có những tính sổ cho Huey Long, Richard Nixon, Joe McCarthy và những người khác. Trump không phải là kẻ mị dân đầu tiên kêu gọi đám đông bằng những khêu gợi tới sự cố chấp và cuồng loạn phân biệt chủng tộc, và có vẻ ông cũng không phải là kẻ cuối cùng. Các nhà sử học chắc chắn sẽ đào sâu về ông. Có rất nhiều kẻ khác trong Quốc hội ngày nay bao gồm cả ứng cử viên phó tổng thống của ông, JD Vance với niềm tin riêng dường như rất dễ thay đổi. Bi kịch là, nếu ông được bầu. Với những gì ông đã hứa – trục xuất hàng loạt, phá hủy toàn bộ dịch vụ công, cuộc tấn công của ông đã bắt đầu vào tòa án, nạn nhân thực sự sẽ là nền dân chủ. Người Mỹ sẽ học được điều mà người Đức đã học được sau khi đầu hàng vào ngày 8 tháng 5 năm 1945.

_______

Ghi chú của Tiếng Dân:

(1) Thẩm phán Gonzalo Curiel thụ lý vài vụ kiện mà Trump là bị đơn, trong đó có vụ kiện trường Đại học Trump và bức tường biên giới Mỹ – Mexico, nhưng thẩm phán Curiel bị Trump tấn công sau khi ông xử vụ trường ĐH Trump, không phải vụ xử bức tường biên giới.

(2) Vụ này xảy ra đầu năm 2021, không phải 2022. Sau khi Trump không đủ phiếu để thắng cử ở bang Georgia, ông ta yêu cầu các quan chức phụ trách bầu cử địa phương ở tiểu bang này tìm thêm phiếu bầu để giúp ông ta thắng. Ngày 2-1-2021, Trump gọi cho Brad Raffensperger, Tổng thư ký bang Georgia, yêu cầu tìm đúng 11,780 phiếu, vừa hơn ông Biden 1 phiếu để Trump thắng cử ở bang này.