Sắc lệnh hành pháp nhằm mục đích xóa bỏ cơ quan chủ quản của VOA, RFA, RFE/RL và các cơ quan thông tấn khác do chính phủ Hoa Kỳ tài trợ.
(Charlie Dharapak/RFA)
Theo thông báo chấm dứt tài trợ của chính phủ Hoa Kỳ, các khoản tài trợ liên bang dành cho Đài Á châu Tự do (RFA), Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) và các mạng lưới đối tác đã bị chấm dứt vào sáng thứ Bảy. Một sắc lệnh hành pháp do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ban hành vào cuối thứ Sáu yêu cầu cắt giảm các cấu phần phi pháp định của Cơ quan Truyền thông Toàn cầu Hoa Kỳ (USAGM) – cơ quan liên bang tài trợ cho RFA , VOA và một số tổ chức tin tức toàn cầu độc lập khác.
Quốc hội Hoa Kỳ cấp kinh phí cho USAGM, sau đó cơ quan này giải ngân cho các cơ quan truyền thông được tài trợ.
Sắc lệnh ngắn gọn kêu gọi loại bỏ “ở mức tối đa phù hợp với luật hiện hành” đối với USAGM và sáu tổ chức chính phủ không liên quan khác hoạt động trong lĩnh vực bảo tàng, tình trạng vô gia cư, phát triển doanh nghiệp của người thiểu số, v.v.
Hiện vẫn chưa rõ RFA sẽ chấm dứt hoạt động khi nào và như thế nào, nhưng RFA chỉ được tài trợ thông qua các khoản trợ cấp của liên bang. Chủ tịch RFA Bay Fang cho biết sẽ phản đối lệnh này.
“Việc chấm dứt tài trợ đối với RFA là phần thưởng cho những kẻ độc tài và chuyên chế, bao gồm cả Đảng Cộng sản Trung cộng, những kẻ không muốn gì hơn là ảnh hưởng của họ không bị kiểm soát trong môi trường thông tin”, ông cho biết. “Thông báo hôm nay không chỉ tước quyền của gần 60 triệu người tìm đến RFA để biết sự thật hàng tuần, mà còn làm lợi cho những kẻ thù của Hoa Kỳ bằng chính chi phí của chúng ta”.
Là một kênh tin tức độc lập về mặt biên tập được tài trợ thông qua một đạo luật của Quốc hội, RFA bắt đầu phát sóng tiếng Quan Thoại đầu tiên vào năm 1996, và mở rộng trong những năm tiếp theo với tổng cộng chín ngôn ngữ: tiếng Quảng Đông, tiếng Duy Ngô Nhĩ, tiếng Tây Tạng, tiếng Hàn, tiếng Khmer, tiếng Việt, tiếng Miến Điện và tiếng Lào.
Chương trình tin tức của RFA được phát sóng qua radio, truyền hình, phương tiện truyền thông xã hội và web ở những quốc gia có ít hoặc không có báo chí tự do. RFA thường xuyêncung cấp tin tức không bị kiểm duyệt, không mang tính tuyên truyền.
Cơ quan chủ quản của RFA, USAGM, quản lý các đài phát thanh hoạt động ở hơn 60 ngôn ngữ và tiếp cận được hàng trăm triệu khán giả. Trong số đó có Đài Châu Âu Tự do, vào thứ Bảy đã đưa tin rằng các khoản tài trợ của họ cũng đã bị chấm dứt. Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) và Văn phòng Phát thanh Cuba do USAGM trực tiếp điều hành, đã cho tất cả nhân viên nghỉ hành chính có hưởng lương vào thứ Bảy.
Giám đốc Chương trình Ủy ban Bảo vệ Nhà báo Carlos Martinez de la Serna đã thúc giụcQuốc hội khôi phục nguồn tài trợ cho USAGM, “nơi cung cấp tin tức không bị kiểm duyệt tại các quốc gia mà báo chí bị hạn chế”.
“Thật vô lý khi Tòa Bạch Ốc tìm cách phá hoại cơ quan do Quốc hội tài trợ, hỗ trợ báo chí độc lập, thách thức những luận điệu tuyên truyền của các chế độ độc tài trên khắp thế giới”, ông cho biết trong một tuyên bố.
Cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Nga Michael McFaul gọi việc giải thể RFA và các đài khác là “món quà khổng lồ cho Trung cộng”, trong khi Maya Wang của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đăng rằng ở những nơi như Tân Cương và Tây Tạng: “Đài Á châu Tự do là một trong số ít có thể đưa thông tin ra ngoài. Sự sụp đổ của nó có nghĩa là những nơi này sẽ trở thành hố đen thông tin, đúng như đảng Cộng sản Trung cộng mong muốn”.
Trong một tuyên bố do USAGM đưa ra vào tối thứ Bảy và được bà Lake đăng lên X, cơ quan này tự coi mình là “không thể cứu vãn” do một loạt các phát hiện về vi phạm an ninh và tư lợi, mặc dù có rất ít thông tin chi tiết được cung cấp.
“Từ trên xuống dưới, cơ quan này là một sự thối nát và gánh nặng khổng lồ đối với người đóng thuế Hoa Kỳ — một rủi ro an ninh quốc gia — và không thể cứu vãn. Mặc dù có những điểm sáng với những nhân sự là những công chức tài năng và tận tụy, nhưng những người này là ngoại lệ chứ không chiếm đa số”, tuyên bố viết.
Về phần Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA), gần như toàn bộ 1.300 nhân viên của Đài đã phải nghỉ việc sau sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump.
VOA là đài phát thanh hoạt động với gần 50 ngôn ngữ (Ảnh: Getty).
Trong một bài đăng trên Facebook, ông Michael Abramowitz, giám đốc Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), ngày 16/3 xác nhận gần như toàn bộ nhân viên gồm khoảng 1.300 nhà báo, nhà sản xuất và trợ lý đã phải nghỉ việc. Hành động này làm tê liệt một đài phát thanh truyền thông hoạt động với gần 50 ngôn ngữ.
“Tôi vô cùng đau buồn khi lần đầu tiên sau 83 năm, Đài Tiếng nói Hoa Kỳ buộc phải im lặng”, ông Abramowitz cho biết trong một bài đăng trên LinkedIn.
Trưởng văn phòng VOA tại Seoul, Hàn Quốc, William Gallo, cho biết ông đã bị chặn khỏi tất cả hệ thống và tài khoản của công ty.
Trước đó, ABC News đưa tin tất cả nhân viên toàn thời gian của đài VOA đã được thông báo về việc bị cho nghỉ hành chính có hưởng lương.
Cơ quan Truyền thông Toàn cầu của chính phủ Mỹ chịu trách nhiệm tuyên truyền chính sách đối ngoại và điều phối các hoạt động của các đài phát thanh do chính phủ Mỹ tài trợ như Đài phát thanh châu Âu Tự do (RFE/RL) và Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA).
Trước đó, tỷ phú công nghệ Elon Musk đã lên tiếng kêu gọi đóng cửa hai cơ quan truyền thông do chính phủ Mỹ tài trợ là RFE/RL và VOA.
Cùng với tỷ phú Elon Musk, ông Richard Grenell, Đặc phái viên Tổng thống Mỹ về các Sứ mệnh Đặc biệt, cũng phản đối mạnh mẽ việc chính phủ Mỹ tài trợ cho các tổ chức truyền thông với lập luận rằng tiền thuế của người dân không nên được sử dụng để hỗ trợ các cơ quan này.
“Đài phát thanh Châu Âu Tự do và Đài tiếng nói Hoa Kỳ là các cơ quan truyền thông do người dân Mỹ trả tiền. Đó là những phương tiện truyền thông do nhà nước sở hữu”, ông Grenell phát biểu như vậy vào ngày 9/2.
Với tư cách là người đứng đầu Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE), ông Musk đã thẳng thừng chỉ trích các khoản tiền thanh toán của liên bang cho những tổ chức truyền thông như Politico, AP và The New York Times, coi đó là cách sử dụng không hiệu quả tiền của người nộp thuế, đồng thời đang xúc tiến các động thái giải thể.
Trong khi đó, ông Grenell, với tư cách là đặc phái viên của Tổng thống Trump, cũng đã công khai lên án việc chính phủ Mỹ chi trả cho các đài truyền thông và cho rằng các nguồn tài trợ đó phải bị chấm dứt ngay lập tức.
16.03.2025