Mục lục
Ông TT Trump, chắc cũng giống như ông TBT Tô Lâm, rất quan tâm đến khoa học.
1.6.2025
Khôi phục Khoa học tiêu chuẩn vàng (Restoring Gold Standard Science)

Tôi thấy sắc lệnh / tài liệu này hay và đúng, với nhiều chi tiết mà tôi có thể xác định là hoàn toàn chính xác. Cuộc khủng hoảng tái lập là chính xác. Giả tạo dữ liệu tràn lan trong khoa học cũng đúng luôn. Rất rất nhiều tiền bạc đã lãng phí cho các nghiên cứu tào lao là quá đúng. Thế nhưng chẳng hiểu sao có nhiều người trong giới khoa học phản đối!
Tôi thấy tài liệu này có thể là một nguồn tham khảo cho Luật Khoa học và Công nghệ mà bên Việt Nam đang soạn thảo. Từ văn phong đến định nghĩa và nội dung, nó rất rõ ràng so với dự thảo Luật Khoa học và Công nghệ của Việt Nam.
Tôi nhờ chatGPT dịch (và tôi kiểm tra & biên tập lại) những đoạn cần thiết như sau:
—
Bàn thêm: sau đây là một số những hành động chứng tỏ Trump “rất quan tâm đến khoa học”, viết với trợ giúp của Grok:
1. Đàn áp khoa học khí hậu
• Kiểm duyệt thông tin khí hậu: Trong nhiệm kỳ đầu, chính quyền Trump được báo cáo đã xóa hoặc thay đổi thông tin liên quan đến biến đổi khí hậu trên các trang web của chính phủ, đặc biệt là của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) và Bộ Nội vụ. Ví dụ, vào tháng 8 năm 2018, các quan chức bị cáo buộc xóa dữ liệu về tác động sức khỏe của biến đổi khí hậu khỏi các tài liệu quy định để hỗ trợ việc nới lỏng kiểm soát khí thải nhà kính.
• Bổ nhiệm những người hoài nghi khí hậu: Trump đã bổ nhiệm các cá nhân hoài nghi về khoa học khí hậu vào các vị trí chủ chốt, như Scott Pruitt lãnh đạo EPA và Rick Perry làm Bộ trưởng Năng lượng. Pruitt có tiền sử phản đối các quy định môi trường và đặt câu hỏi về khoa học biến đổi khí hậu, trong khi Perry, một người hoài nghi khí hậu, ủng hộ việc tháo dỡ các chương trình nặng về khoa học của Bộ Năng lượng.
• Rút khỏi Thỏa thuận Paris: Vào ngày đầu tiên nhậm chức năm 2025, Trump tuyên bố rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Khí hậu Paris, một hiệp định toàn cầu để giải quyết biến đổi khí hậu, phù hợp với phát ngôn chiến dịch của ông rằng khoa học khí hậu là một “trò lừa bịp”.
• Cắt giảm tài trợ cho các chương trình khoa học Trái Đất của NASA: Các cố vấn của chiến dịch đầu tiên của Trump, như Bob Walker, đề xuất cắt giảm tài trợ cho các nỗ lực khoa học Trái Đất của NASA, bao gồm giám sát khí hậu qua vệ tinh, quan trọng cho nông nghiệp, dự báo thời tiết và hơn thế nữa.
2. Can thiệp vào y tế công cộng và phản ứng với COVID-19
• Bổ nhiệm luật sư chuyên thuyết âm mưu và chống vaccine R. Kennedy làm bộ trưởng y tế.
• Chính trị hóa khoa học COVID-19: Trong đại dịch năm 2020, Trump bị cáo buộc gây áp lực buộc các cơ quan y tế như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phải điều chỉnh hướng dẫn của họ theo các phát ngôn công khai của ông.
• Phê chuẩn chiến dịch vaccine “Warp speed” là một hành động khoa học đắc lực hiếm hoi của Trump. Tuy nhiên chiến dịch này bị chính trị hóa khi ông tuyên bố có một “âm mưu sâu xa” của các nhà khoa học nhằm trì hoãn phê duyệt vaccine COVID-19 để làm hại cơ hội tái đắc cử của ông.
• Quảng bá các phương pháp điều trị chưa được chứng minh: Trump công khai ủng hộ hydroxychloroquine và các phương pháp điều trị chưa được chứng minh khác cho COVID-19, bất chấp bằng chứng khoa học hạn chế, điều mà các nhà phê bình cho rằng đã gây nhầm lẫn cho công chúng.
• Bổ nhiệm người không chuyên môn: Vào tháng 8 năm 2020, Trump bổ nhiệm Emily J. Miller, một nhà hoạt động chính trị không có nền tảng khoa học, làm người phát ngôn hàng đầu của FDA. Nhiệm kỳ ngắn ngủi của bà bị ghi dấu bởi các xung đột với nhân viên cơ quan và việc bà mô tả một loại cocktail kháng thể là “phương pháp chữa trị” cho COVID-19, điều này đã phóng đại hiệu quả của nó.
• Can thiệp vào NIH và CDC: Các báo cáo cho thấy các quan chức chính quyền Trump, như Michael Caputo, đã cố gắng ảnh hưởng đến các báo cáo của CDC về COVID-19 và định hướng các phát ngôn công khai của Tiến sĩ Anthony Fauci thuộc NIH. Sau này, Fauci mô tả cảm giác bị “bịt miệng” dưới chính quyền Trump.
3. Giảm tài trợ khoa học và nhân sự
• Cắt giảm tài trợ cho NIH và NSF: Vào tháng 2 năm 2025, chính quyền Trump đề xuất cắt giảm chi phí gián tiếp cho nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia (NIH) từ 40% xuống mức cố định 15%, có khả năng cắt giảm hàng tỷ đô la mỗi năm cho các trường đại học và bệnh viện. Một lệnh tạm dừng cấp tài trợ liên bang vào tháng 1 năm 2025 đã làm gián đoạn hoạt động của NIH và Quỹ Khoa học Quốc gia (NSF), ngừng thanh toán và các hội đồng đánh giá.
• Sa thải hàng loạt nhà khoa học: Các hành động của chính quyền vào đầu năm 2025 bao gồm sa thải tại NIH và FDA, với các báo cáo về hàng ngàn nhà khoa học liên bang nhận được thông báo chấm dứt hợp đồng. Những động thái này bị chỉ trích vì tạo ra “một bầu không khí sợ hãi” trong nghiên cứu.
• Tạm dừng các khoản tài trợ nghiên cứu: Các hành động cụ thể bao gồm tạm dừng tài trợ cho các tổ chức như Đại học Harvard, Đại học Princeton, nhằm trả đũa các bình luận của hiệu trưởng trường, và ngừng các đơn xin tài trợ mới của NIH.
4. Làm suy yếu các chính sách về tính liêm chính khoa học
• Hủy bỏ các biện pháp bảo vệ liêm chính KH: Một sắc lệnh hành pháp vào tháng 5 năm 2025 nhằm làm suy yếu các chính sách về tính liêm chính khoa học tại các cơ quan liên bang, có khả năng cho phép các quan chức được bổ nhiệm chính trị giám sát các quy trình khoa học. Điều này bị chỉ trích là một cách để chính trị hóa khoa học dưới danh nghĩa “minh bạch” và “khả năng tái tạo”.
• Đàn áp các nhà khoa học EPA: Một cuộc khảo sát của EPA năm 2018 cho thấy gần 400 nhà khoa học báo cáo các vi phạm về tính liêm chính khoa học nhưng không báo cáo vì sợ bị trả đũa hoặc tin rằng chính trị lấn át khoa học.
• Kiểm duyệt nghiên cứu: Chính quyền bị cáo buộc đàn áp các nghiên cứu, như báo cáo độc tính về hóa chất PFAS, do lo ngại về quan hệ công chúng. Báo cáo này sau đó được công bố sau áp lực từ công chúng.
