Tác giả: Scott Pelley
Dịch giả: Tom Nguyen và Ren Dinh
30-11-2020
Chris Krebs, một đảng viên Đảng Cộng hòa lâu năm, được Tổng thống Trump bổ nhiệm làm lãnh đạo cơ quan giám sát an ninh bầu cử cách đây hai năm. Khi ông Krebs phát biểu rằng, cuộc bầu cử vừa qua được bảo đảm an ninh tốt nhất từ trước đến nay, ông Trump sa thải ông Krebs. Trong bài phỏng vấn này, ông Krebs đang trò chuyện cùng Scott Pelley.
Mặc dù cuộc chuyển giao đã bắt đầu, Tổng thống Trump vẫn dành phần lớn thời gian cố thủ tại Nhà Trắng đằng sau vụ kiện cáo bất thành, đăng lên mạng những cáo buộc sai trái về một cuộc bầu cử bị dàn xếp. Những đòi hỏi về pháp lý, tái kiểm phiếu, hay tái kiểm định quy trình đều không thay đổi kết quả ở tiểu bang nào.
Đêm nay, trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ lúc bị thôi việc, ông Krebs sẽ cho chúng ta biết vì sao ông tin rằng đợt bầu cử này là chính xác và vì sao chối bỏ điều này sẽ đặt đất nước vào thế hiểm nghèo.
Chris Krebs: Tôi tự tin về mức độ an ninh của cuộc bầu cử vừa qua vì tôi hiểu rõ những việc chúng tôi đã làm trong suốt bốn năm nhằm hỗ trợ các đối tác tại các tiểu bang và địa phương. Tôi hiểu những việc mà cộng đồng tình báo, Bộ Quốc Phòng, FBI, và đội ngũ của tôi đã làm. Tôi hiểu rằng những hệ thống này là hết sức chặt chẽ. Tôi biết điều này dựa vào những gì thấy được qua các vụ tấn công bất thành vào cuộc bầu cử.
***
Hai năm trước, Tổng thống Trump bổ nhiệm ông Christopher Krebs làm chủ nhiệm Cơ Quan An ninh Mạng và Cơ sở hạ tầng. Ông Krebs, một đảng viên Đảng Cộng hoà lâu năm, nhận được sự đồng thuận tuyệt đối của Thượng viện.
Cơ quan của ông, gọi tắt là CISA, có nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho các hệ thống máy tính ở mọi điểm trọng yếu nơi hậu quả của sự sơ hở về an ninh có nguy cơ gây hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như nhà máy điện hạt nhân hay phần cứng cho hệ thống bầu cử ở cả 50 tiểu bang.
Scott Pelley: Tại sao ông tìm đến chúng tôi?
Chris Krebs: Tôi không còn là công chức nữa, nhưng tôi cảm thấy như vẫn còn chút trách nhiệm trong mình. Và, anh biết đấy, một khi anh đã tuyên thệ sẽ tôn trọng và bảo vệ hiến pháp khỏi mọi đe doạ từ bên trong hay bên ngoài, sẽ rất khó để quay lưng mà rời đi. Và nếu tôi có thể khẳng định với một người rằng cuộc bỏ phiếu, cuộc bầu cử vừa qua hết sức chặt chẽ, tôi thấy mình đã làm tròn trách nhiệm.
***
Ông Krebs, 43 tuổi, từng làm công tác an ninh mạng cho chính quyền Bush, giám đốc chính sách an ninh mạng tại Microsoft, và gia nhập Bộ Nội An dưới thời ông Trump năm 2017. Ưu tiên của ông là ngăn chặn sự tái can thiệp của vụ Nga tấn công bầu cử và phát tán thông tin sai lệch vào năm 2016.
Chris Krebs: Chúng tôi dành ra khoảng ba năm rưỡi tính toán mọi viễn cảnh có thể xảy ra về sự can thiệp vào bầu cử từ nước ngoài. Vô số viễn cảnh.
Chris Krebs: Phiếu bầu giấy. Phiếu bầu giấy cho phép ta tái kiểm định, lần ngược lại để giám sát xem việc kiểm phiếu có chính xác không. Và đó là một trong những điểm cốt lõi về mức độ an ninh của cuộc bầu cử năm 2020. Trong 95% số phiếu bầu năm 2020 có chứng từ bản cứng đi kèm. So với năm 2016, con số này là 82%.
Scott Pelley: Và với chứng từ bản cứng, anh có thể lần ngược lại và xác nhận kết quả từ máy móc bằng cách đếm phiếu bằng tay?
Chris Krebs: Điều này cho phép ta chứng minh rằng, không có thuật toán xấu xa hay phần mềm bị nào bị tấn công nhằm thay đổi tổng số phiếu bầu. Cứ nhìn vào những gì xảy ra ở Georgia sẽ thấy. Georgia sử dụng máy tổng hợp phiếu bầu. Sau đó họ lại tổ chức tái kiểm phiếu bằng tay và kết quả tương đồng như máy tính.
Scott Pelley: Và điều đó cho thấy gì?
Chris Krebs: Rằng không có sự thao túng nào đối với máy kiểm phiếu. Và tôi cho rằng điều này hoàn toàn đập tan những luận điệu giật gân – mà tôi vẫn gọi là nhảm nhí và lừa gạt – rằng có sự tấn công vào các phần mềm quản lý cuộc bầu cử và hệ thống trên toàn quốc. Điều này hoàn toàn nhảm nhí.
***
Trước cuộc bầu cử, khi ngài tổng thống gọi phiếu bầu qua thư là gian lận, đội ngũ của ông Krebs đã đưa ra báo cáo về những biện pháp phòng vệ áp dụng trong bỏ phiếu qua thư. Cơ quan của ông phá tan những tin đồn và vạch trần một âm mưu của Iran nhằm đe doạ cử tri. Vào Ngày Bầu cử, ông Krebs tập hợp đội hình dưới quyền nhằm bảo đảm cho những lá phiếu.
Chris Krebs: Chúng ta có Chỉ huy An ninh Mạng của Bộ Quốc phòng. Chúng ta có Cơ quan An Ninh Quốc gia. Chúng ta có FBI. Chúng ta có đội Mật vụ. Chúng ta còn có đại diện từ Cơ quan Hỗ trợ bầu cử, một cơ quan liên bang độc lập nhằm hỗ trợ hành chính cho bầu cử. Chúng ta có đại diện các nhà cung cấp thiết bị bầu cử. Họ đóng vai trò hết sức quan trọng vì họ nắm rõ chuyện gì xảy ra nếu có vấn đề với hệ thống của mình. Và chúng ta còn có đại diện từ chính quyền bang và địa phương.
Scott Pelley: Ngày hôm đó diễn ra như thế nào?
Chris Krebs: Rất im ắng. Và cũng không có dấu hiệu hay bằng chứng nào cho thấy có sự tấn công hay xâm nhập vào hệ thống bầu cử trong, trước, và sau ngày 3 tháng 11.
Tuy nhiên, đây là lời ngày tổng thống ngày 5 tháng 11.
***
Chín ngày sau Ngày Bầu cử, ông Trump đăng tin sai sự thật trên Twitter rằng thiết bị của Dominion Voting Systems đã xoá hàng triệu phiếu bầu. Ông Krebs không thể giữ im lặng. Cơ quan của ông và các đối tác an ninh trả lời bằng một tuyên bố công khai.
Scott Pelley: Tôi xin được trích từ một thông cáo của CISA và các đối tác công bố vào ngày 12 tháng 11: “Cuộc bầu cử ngày 3 tháng 11 vừa rồi là cuộc bầu cử bảo đảm an ninh tốt nhất trong lịch sử nước Mỹ. Không có chứng cứ nào cho thấy hệ thống máy tính bầu cử ở bất cứ đâu đã loại trừ, làm mất phiếu bầu, thay đổi nội dung lá phiếu, hay bất cứ hành động bất minh nào khác”.
Chris Krebs: Đúng, tôi khẳng định điều đó.
Scott Pelley: Sau đó, tổng thống đã tweet như sau: “Thông cáo của Chris Krebs về an ninh cuộc bầu cử 2020 là vô cùng sai lệch, trong khi thực tế đầy rẫy gian lận và dối trá”. Ông có nhớ cuối dòng tweet này tổng thống đã nói gì không?
Chris Krebs: À, tôi bị cho nghỉ ấy hả? Có phải là— đúng rồi. Tôi có nhớ.
Scott Pelley: Ông có ngạc nhiên không?
Chris Krebs: Tôi cũng không biết mình có hẳn là ngạc nhiên không. Tôi không muốn nghỉ việc theo cách đó. Tôi nghĩ tôi — thứ khiến tôi bực mình nhất là tôi còn chẳng có c — cơ hội nào — để chia tay với đội ngũ của mình. Và tôi đã làm việc với họ ba năm rưỡi, từ hồi trung tâm này chỉ là những tờ giấy trắng. Chúng tôi xây dựng cơ quan này, mang CISA đến tầm cỡ quốc gia. Tôi yêu mến những người ở đó vô cùng. Và tôi còn chẳng có có hội nào để nói lời từ biệt, nên đó là thứ khiến tôi bực mình nhất.
Scott Pelley: Trong dòng tweet vừa rồi, tổng thống về cơ bản đang nói ông làm việc rất tệ hại, rằng ông và tổ của ông làm bung bét tất cả, đã vẽ đường cho gian lận hàng loạt toàn quốc.
Thế nhưng, các luật sư của tổng thống đã đâm ít nhất cả chục đơn kiện và đưa ra phỏng đoán mà không có chứng cứ.
Rudy Giuliani, ngày 19 tháng 11: Và ngạc nhiên thay, phiếu bầu của chúng ta được kiểm kê ở Đức và Tây Ban Nha đấy…
Scott Pelley: Lúc xem cuộc họp báo của Rudy Giuliani tại trụ sở Uỷ ban Quốc gia Cộng hòa, ông đã nghĩ gì?
Chris Krebs: Khó chịu. Vì trước mắt tôi dường như là một mưu kế làm suy giảm sự tin tưởng của người dân vào cuộc bầu cử, làm người dân bối rối, lo sợ. Không phải chỉ có tôi hay CISA, mà ngoài kia còn hàng chục ngàn nhân viên phụ trách công tác bầu cử đang làm việc quần quật 18 tiếng mỗi ngày trong hàng tháng trời. Họ đang phải gánh chịu những lời dọa giết chỉ vì đang cố thực thi một trong những giá trị nòng cốt trong nền dân chủ của chúng ta — một cuộc bầu cử. Đó là một cuộc họp báo mà tôi — tôi không thể hiểu nổi. Mục đích của cuộc họp báo đó là làm suy yếu nền dân chủ của chúng ta. Điều đó rất nguy hiểm.
Scott Pelley: Ông nghĩ như thế nào về những cáo buộc gian lận về việc các phiếu bầu được kiểm kê ở nước ngoài mà tổng thống và đội ngũ của tổng thống đã đưa ra?
Chris Krebs: Tất cả phiếu bầu ở Hoa Kỳ đều được kiểm kê tại Hoa Kỳ. Tôi không — tôi không hiểu cáo buộc này. Tôi nhắc lại, tất cả phiếu bầu ở Hoa Kỳ đều được kiểm kê tại Hoa Kỳ. Chấm hết.
Scott Pelley: Các máy bỏ phiếu bị các nhóm ẩn danh ở Venezuela thao túng.
Chris Krebs: Một lần nữa, tôi chưa thấy được một chứng cứ nào cho thấy có bất kỳ chiếc máy nào bị thế lực ngoại quốc thao túng. Chấm hết.
Scott Pelley: Tiền từ cộng sản Trung Quốc và Cuba đã tác động tới cuộc bầu cử.
Chris Krebs: Như thế này, tôi nghĩ những cái này — chúng ta có thể thuật lại hết cáo buộc dối trá này tới cáo buộc dối trá khác — cho rằng có sự can thiệp trong cuộc bầu cử 2020, nhưng bằng chứng đều nằm ở chỗ những lá phiếu bầu. Các cuộc tái đếm đều khớp với số phiếu đã được đếm ở lần đầu tiên, và đối với tôi, đó là chứng cứ khẳng định rằng hệ thống được sử dụng trong cuộc bầu cử 2020 hoàn toàn như mong đợi, và người dân Mỹ nên tin tưởng 100% vào phiếu bầu của mình.
Scott Pelley: Trong một cuộc họp báo, Sidney Powell, một luật sư đại diện cho tổng thống ngày hôm đó, chỉ ra cụ thể rằng những máy bỏ phiếu của Dominion Company, và tôi xin trích sau đây…
Sidney Powell, ngày 19 tháng 11: Cái máy này có khả năng xác lập và chạy một thuật toán mà tôi chắc rằng đã lan khắp cả nước để lấy một phần phiếu bầu từ Tổng thống Trump và lật lại sang Tổng thống Biden.
Chris Krebs: Lại ví dụ nhé, phiếu bầu ở Georgia là phiếu giấy. Sau đó phiếu này được máy đếm. Rồi được đếm thủ công một lần nữa. Kết quả của quy trình đếm này hoàn toàn trùng khớp. Nếu có thuật toán được chạy để lật hay thay đổi phiếu bầu, nó đã không có tác dụng. Nhưng, tôi nghĩ một lý giải hợp lý hơn là chẳng có thuật toán nào hết, và toàn bộ hệ thống đều chạy trơn tru theo kế hoạch. Và các chuỗi quản lý an ninh trước, sau, và xuyên suốt cuộc bầu cử đã bảo vệ hệ thống khỏi bất cứ hành vi xấu nào.
***
Hầu hết các cuộc bầu cử đều do đổng lý văn phòng của từng bang thực thi. Nhưng không một ai, từ đảng Dân chủ hay Cộng hòa, có báo cáo gian lận nào đủ nghiêm trọng để thay đổi cuộc bầu cử. Một số người đang phải trả giá cho sự cương trực của mình.
Chris Krebs: Và, tôi thấy, hiện tượng dọa giết những quan chức bầu cử rồi đổng lý văn phòng đang diễn ra bây giờ thật sự kỳ quặc. Chúng ta hãy nhìn Đổng lý Boockvar tại Pennsylvania, Đổng lý Benson tại Michigan, Đổng lý Cegavske tại Nevada, Đổng lý Hobbs tại Arizona mà xem. Đều là những người phụ nữ mạnh mẽ đang đứng lên đấu tranh và phải hứng đòn từ tứ phía, họ đang bảo vệ nền dân chủ của chúng ta. Họ đang thực thi nghĩa vụ của mình.
Hãy nhìn— hãy nhìn Đổng lý Raffensperger ở Georgia, một thành viên gạo cội của đảng Cộng hòa. Ông đã đặt đất nước trước đảng phái và thực thi một cuộc bầu cử tự do và công bằng ở bang của mình. Ngoài kia vẫn còn những vị anh hùng đích thực. Vẫn còn những người yêu nước đích thực.
***
Tại điện Capitol, sân khấu đang được dựng lên cho Ngày Nhậm chức, 20 tháng 1. Trước đó, ngày 14 tháng 12, các cử tri tổng thống sẽ bỏ phiếu— và thường cuộc bầu cử sẽ kết thúc tại đây. Christopher Krebs chia sẻ với chúng tôi rằng, thật hài hước làm sao khi sự gián đoạn và nhiễu loạn thông tin mà ông lo sợ các thế lực bên ngoài sẽ tiêm nhiễm vào nước Mỹ lại đến từ chính Đại lộ Pennsylvania.
Scott Pelley: Tổng thống nói ông đã sai trầm trọng về an ninh bầu cử. Phản hồi của ông là gì?
Chris Krebs: Không có thế lực ngoại quốc nào đang lật ngược phiếu bầu. Không có nhân tố trong nước đang lật ngược phiếu bầu. Tôi đã thực hiện đúng quy trình. Chúng tôi đã thực hiện đúng quy trình. Đây là một cuộc bầu cử an toàn.
Người dịch: Tom Nguyen, Ren Dinh
Biên tập: Khanh Doan/ The Interpreter
William Barr: ‘Không có gian lận nào có thể lật ngược kết quả bầu cử’
Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ William Barr nói bộ tư pháp không tìm thấy bằng chứng nào chứng minh cho những tuyên bố có gian lận của Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử năm 2020.
Ông nói: “Cho đến nay, chúng tôi chưa thấy gian lận trên quy mô có thể dẫn đến một kết quả khác trong cuộc bầu cử.”
Bình luận của ông được coi là đòn giáng mạnh vào ông Trump, người không chấp nhận mình thất cử.
Ông Trump và chiến dịch tranh cử của ông đã nộp đơn kiện ở những tiểu bang ông thua cuộc, khi những tiểu bang này bắt đầu chứng nhận Joe Biden là người chiến thắng.
Tổng thống đắc cử Biden đánh bại ông Trump, tổng thống đương nhiệm với số phiếu đại cử tri 306 so với 232 phiếu của Trump. Và trong cuộc bỏ phiếu phổ thông, ông Biden đã giành được nhiều hơn ông Trump ít nhất 6,2 triệu phiếu.
Kể từ cuộc bầu cử ngày 3/11, ông Trump đã liên tục đưa ra những tuyên bố không có cơ sở về gian lận cử tri trên diện rộng và các thành viên trong đội ngũ pháp lý của ông nói về một âm mưu quốc tế bị cáo buộc là giúp ông Biden giành chiến thắng. Hôm thứ Ba, sau khi tuyên bố của ông Barr được công bố, tổng thống tweet nhiều lần ám chỉ đến hành vi gian lận cử tri, một lần nữa không có bằng chứng.
“Có khẳng định rằng có gian lận có hệ thống và đó là tuyên bố rằng máy móc được lập trình về cơ bản để làm sai lệch kết quả bầu cử,” ông Barr, người được coi là đồng minh hàng đầu của Trump, nói với AP News hôm thứ Ba, ám chỉ khẳng định của đội ngũ Trump rằng máy bỏ phiếu đã bị điều chỉnh để đưa thêm phiếu cho ông Biden.
Ông Barr nói rằng Bộ Tư pháp (DOJ) và Bộ An ninh Nội địa đã điều tra khẳng định này, “và cho đến nay, chúng tôi chưa thấy bất cứ điều gì để chứng minh điều đó”.
Người phát ngôn của DOJ sau đó nhấn mạnh rằng bộ vẫn chưa kết thúc cuộc điều tra và sẽ tiếp tục “tiếp nhận và theo đuổi mạnh mẽ tất cả các cáo buộc cụ thể và đáng tin cậy về gian lận càng nhanh càng tốt”.
Tháng trước, ông Barr đã ra lệnh cho các luật sư Hoa Kỳ, cho phép họ theo đuổi bất kỳ “cáo buộc đáng kể” nào về những bất thường trong việc bỏ phiếu, trước khi cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 được chứng nhận.
“Ngày càng có xu hướng sử dụng hệ thống tư pháp như một giải pháp sửa chữa tất cả mọi thứ, và khi không thích điều gì đó, người ta muốn Bộ Tư pháp vào cuộc và ‘điều tra’. Ông Barr nói thêm.
Ông cũng nói với AP rằng ông đã chỉ định một công tố viên kỳ cựu để tiếp tục điều tra nguồn gốc của cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller về cáo buộc can thiệp bầu cử.
Phản ứng trước bình luận của ông, luật sư cho chiến dịch tranh cử của Trump là Rudy Giuliani và Jenna Ellis tuyên bố trong một văn bản chung:
“Với sự tôn trọng lớn nhất dành cho Bộ trưởng Tư pháp, ý kiến của ông ấy dường như không có bất kỳ sự hiểu biết hoặc điều tra nào về những bất thường đáng kể và bằng chứng về gian lận có hệ thống.”
Trong khi đó, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer nói về tuyên bố của ông Barr: “Tôi đoán ông ấy là người tiếp theo bị sa thải”.
Đã hơi trễ để Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đưa ra hành động gì đó nhằm giúp cho nỗ lực đảo ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 của Donald Trump. Tuy nhiên, hôm thứ Ba, Bộ trưởng Tư pháp Bill Barr đã hoàn toàn chấm dứt ngay cả hy vọng nhỏ nhoi rằng các nhà điều tra liên bang sẽ tiếp máu cho cuộc chiến chính trị của tổng thống.
Việc bộ tư pháp không tìm thấy “gian lận trên quy mô có thể ảnh hưởng đến một kết quả khác trong cuộc bầu cử” không phải là một điều ngạc nhiên.
Các luật sư riêng của tổng thống vẫn chưa đưa ra bất kỳ bằng chứng nào để chứng minh có gian lận quy mô trong các vụ kiện thách thức kết quả bỏ phiếu của họ. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ông Barr đã chọn lên tiếng bình luận công khai thay vì im lặng để cho việc thiếu bất kỳ phát hiện hoặc cáo buộc nào được công bố tự nói lên điều đó.
Theo các bản tin, Trump đã phàn nàn riêng về sự thiếu hỗ trợ mà ông nhận được từ Barr và FBI trong nỗ lực quy kết việc thất cử của ông là do gian lận. Ông Trump cũng đang gây gổ với các thống đốc Đảng Cộng hòa ở Arizona và Georgia – hai tiểu bang theo truyền thống bảo thủ mà ông đã thua Joe Biden – vì họ không lặp lại những lo ngại về gian lận của ông.
Barr có thể là mục tiêu mới nhất của cơn giận dữ của tổng thống.
Trong cuộc phỏng vấn trên truyền hình đầu tiên sau bầu cử hôm Chủ nhật, ông Trump nói với Fox News rằng ông sẽ tiếp tục theo đuổi mọi thách thức pháp lý hiện có.
“Tôi sẽ không đổi ý trong sáu tháng,” ông Trump khẳng định qua điện thoại và nói thêm: “Ở đây đã có sự gian lận khủng khiếp.”
Ông cũng đưa ra ý tưởng sẽ cử một công tố viên đặc biệt để điều tra cuộc bầu cử. Bất kỳ công tố viên đặc biệt nào như vậy đều phải được ông Barr chấp thuận.
Ông Barr không phải là quan chức cấp cao đầu tiên của Hoa Kỳ tuyên bố cuộc bầu cử không có sự can thiệp.
Chris Krebs, người đứng đầu Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng của Hoa Kỳ, bị sa thải vào tháng trước sau khi phản bác cáo buộc gian lận của ông Trump. Ông nói, cuộc bầu cử năm 2020 “an toàn nhất trong lịch sử nước Mỹ”.
Hôm thứ Hai, luật sư Joe DiGenova của Trump đã nhanh chóng bị lên án nặng nề sau khi kêu gọi những hành động bạo lực với ông Krebs.
“Bất kỳ ai nghĩ rằng cuộc bầu cử đã diễn ra tốt đẹp,” anh nói với podcast The Howie Carr Show, “giống như tên ngốc Krebs từng là người đứng đầu bộ phận an ninh mạng, gã đó là một kẻ ngu ngốc hạng A.”
“Ông ta phải bị chém chết và phân thây. Được đưa ra vào lúc bình minh và bắn bỏ.”
Những lời đe dọa này đã bị người quản lý hệ thống bỏ phiếu của tiểu bang Georgia lên án một cách thậm tệ hôm thứ Ba.
Gabriel Sterling, một đảng viên Đảng Cộng hòa, nói ông Trump sẽ chịu trách nhiệm cuối cùng về bất kỳ bạo lực nào là kết quả của các cáo buộc gian lận bầu cử mà tổng thống đã gây ra./.