Một người bán báo lấy báo New Evening Post trên đường phố Hong Kong (minh hoạ) Reuters
Tổ chức Giám sát Nhân quyền – Human Rights Watch (HRW) và Trường Báo chí- Truyền thông Đại chúng Walker Cronkite thuộc Đại học Bang Arizona vào ngày 9/12 thông báo sẽ đồng quản trị Giải Báo chí Nhân quyền do Câu lạc Bộ Nhà báo Ngoại quốc ở Hong Kong (FCCHK) quản trị hơn một phần tư thế kỷ trước đây.
Thông báo được đưa ra nhân kỷ niệm Ngày Nhân quyền Quốc tế và nêu rõ sẽ bắt đầu nhận đơn đề cử và ứng cử cho giải từ nay đến ngày 1 tháng 2 năm 2023.
Bà Tirana Hassan, Quyền Giám đốc Điều hành của HRW phát biểu: “Tổ chức Giám sát Nhân quyền hân hạnh được tiếp nối truyền thống vinh danh, tưởng thưởng và hỗ trợ các hoạt động báo chí xuất sắc về nhân quyền, đặc biệt là tại thời điểm trọng yếu này ở Châu Á.Trong thời buổi tin thất thiệt và tuyên truyền tràn lan, việc đưa tin chân thực và dũng cảm về những gì đang diễn ra ở Trung Quốc, Afghanistan, Myanmar và nhiều nơi khác nữa càng có tầm quan trọng thiết yếu.”
FCCHK phải ngừng xét và trao giải thưởng ghi nhận các sản phẩm báo chí về nhân quyền tốt nhất Châu Á này sau khi chính quyền Trung Quốc áp đặt bộ luật an ninh quốc gia hà khắc ở Hồng Kông từ tháng sáu năm 2020. Sau đó, nhà cầm quyền Hồng Kông với chính sách đàn áp tự do báo chí đã đóng cửa tờ báo lớn nhất của thành phố này, nhật báo Apple Daily cùng với ít nhất tám kênh truyền thông khác. Quyết định ngừng quản trị giải thưởng của FCCHK xuất phát từ các mối nguy nêu trên.
Giải Báo chí Nhân quyền Châu Á nhằm vinh danh các tác phẩm báo chí xuất sắc về các vấn đề nhân quyền ở châu lục này. Trong số những người từng được trao giải này có nhà báo Philippine, Maria Ressa, một khôi nguyên Nobel Hòa bình năm 2021, và nhiếp ảnh gia báo chí Marcus Yam gốc Malaysia của tờ Thời báo Los Angeles, người vừa nhận giải Pulitzer năm nay về các bức ảnh thời sự nóng hổi.
Hàng năm, giải thưởng nhận được hàng trăm hồ sơ đề cử và ứng cử từ khắp Châu Á. Có 16 hạng mục dự giải, từ tin giờ chót đến xã luận và bao gồm tất cả các loại hình báo chí – bài viết, ảnh chụp, đoạn ghi hình, ghi âm và đa phương tiện. Đơn đề cử hoặc ứng cử được nộp miễn phí và có thể bằng tiếng Anh hoặc tiếng Hoa.
Danh sách trao giải năm 2023 sẽ công bố vào ngày 3 tháng năm năm 2023, là Ngày Tự do Báo chí Thế giới. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và Trường Cronkite cũng sẽ vinh danh những người đoạt giải năm 2022 nhưng chưa được chính thức công bố sau khi giải bị gián đoạn ở Hồng Kông.
RFA (09.12.2022)