Những ai có người thân mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong gia đình có nguy cơ cao sẽ bị bệnh tiểu đường thường nhận được lời khuyên thay đổi chế độ ăn uống, bắt đầu tập thể dục và giảm cân để giữ được lượng đường huyết bình thường. Dù cho họ là nam hay nữ thì lời khuyên nhận được đều như nhau.

 

Nhưng một nghiên cứu mới cho thấy có sự khác biệt trong giới tính để có thể giảm nguy cơ mắc bệnh.

 

“Đây là lần đầu tiên chúng tôi đưa ra cách nam hay nữ phòng ngừa căn bệnh này theo những cách khác nhau”, Kerstin Brismar, giáo sư nghiên cứu về nội tiết và bệnh tiểu đường tại Viện Karolinska, Thụy Điển cho biết.

 

Bất cứ ai mắc bệnh tiểu đường loại 2, hoặc giai đoạn đầu tiên của tiền tiểu đường, đều bị kháng insulin (1). Điều này có nghĩa là các tế bào cơ không thể đưa đường từ máu vào tế bào, khiến lượng đường trong máu trở nên quá cao. Về lâu dài, điều này làm tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim mạch và đột quỵ.

 

Từ lâu, người ta đã biết rằng hai protein, adiponectin được tìm thấy trong mô mỡ và protein gan IGFBP-1, là thước đo lượng insulin được sản xuất và liệu một người có kháng insulin hay không. Mức độ thấp của cả hai loại protein có nghĩa là bệnh nhân bị kháng insulin.

 

Kerstin Brismar tò mò tự hỏi liệu các protein có thể dự đoán ai có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai hay không. Để tìm hiểu, bà và các đồng nghiệp đã đông lạnh các mẫu máu từ một cuộc khảo sát được thực hiện trên 5.700 người khỏe mạnh ở  Stockholm vào cuối những năm 1990.

 

Khi theo dõi 450 người tham gia, những người mà khi đưa máu xét nghiệm là những người khỏe mạnh, sau mười năm, họ thấy sự khác biệt rõ ràng giữa hai giới:

 

Ở phụ nữ, tình trạng kháng insulin và bệnh tiểu đường loại 2 được phát hiện là phổ biến hơn ở những người vào cuối những năm 1990 có lượng protein mô mỡ adiponectin thấp được tìm thấy trong mỡ bụng.

 

“Nhưng ở nam giới, chúng tôi thấy rằng nồng độ protein gan IGFBP-1 trong huyết thanh thấp có thể dự đoán nguy cơ mắc bệnh”. Kerstin Brismar cho biết.

 

Theo Kerstin Brismar, điều này có nghĩa là mức độ cao của hai loại protein này sẽ bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường loại 2. Đối với nam giới, điều này có nghĩa là họ nên tập thể dục và xây dựng cơ bắp để nâng cao mức protein. Thay vào đó, phụ nữ nên nghĩ đến việc giữ kích thước vòng eo trong giới hạn lành mạnh, nghĩa là tránh mỡ bụng.

 

“Hôm qua tôi gặp một bệnh nhân phàn nàn rằng cô ấy bị tiểu đường tuýp 2 mặc dù cô ấy tập thể dục rất nhiều. Nghiên cứu của chúng tôi giải thích tại sao, tập thể dục là không đủ. Cô cũng phải cắt giảm lượng calo để giảm mỡ bụng”.

 

Đối với nam giới thì ngược lại, việc xây dựng cơ bắp, và tốt nhất là các nhóm cơ lớn ở đùi và mông quan trọng hơn là giảm kích thước vòng eo

 

Kerstin Brismar nói về một nghiên cứu được thực hiện ở Thượng Hải cho thấy nam giới mắc bệnh tiểu đường tăng cường hoạt động thể chất và phụ nữ tránh béo bụng sẽ giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai.

 

“Nghiên cứu của chúng tôi giải thích tại sao lại có sự khác biệt về giới tính này khi đề cập đến cách sống. Điều này không chỉ áp dụng cho bệnh tiểu đường loại 2 mà còn cho bệnh tim mạch”, Kerstin Brismar nói.

 

Chăm sóc sức khỏe có nên cung cấp các lời khuyên về lối sống phòng ngừa khác nhau cho nam giới và phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 không?

 

Để tránh nguy cơ mắc bịnh tiểu đường thì rõ ràng tăng cường hoạt động thể chất để giữ lượng cơ bắp đặc biệt quan trọng đối với nam giới, ngoài việc theo dõi số cân, và phụ nữ chủ yếu nên đề phòng tình trạng tăng mỡ bụng, tức là vòng eo quá lớn và cũng cần hoạt động hay tập thể dục để giảm nguy cơ tiền tiểu đường, tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch.

(1) Tình trạng kháng Insulin là sự giảm trạng thái nhạy cảm của tế bào với hormone Insulin khiến Glucose không được vận chuyển tốt vào tế bào.

Women and men have different risk factors for type 2 diabetes