Huy Đức

11-7-2023

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên là người được Bộ Y tế phân công xem xét, “phê duyệt hoặc không phê duyệt các chuyến bay giải cứu theo đề xuất của Bộ Ngoại giao”. Và, để được thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên phê duyệt, thư ký riêng của ông đã “yêu cầu các bên liên quan nộp một mức phí từ 50 – 200 triệu/1 chuyến bay hoặc 500 nghìn đồng đến 2 triệu đồng/1 khách đối với chuyến bay combo và từ 7 đến 15 triệu đồng/1 khách đối với khách lẻ tùy thời điểm”.

Thư ký của ông Đỗ Xuân Tuyên cũng là bị cáo “lập kỷ lục” trong vụ tham nhũng đáng xấu hổ nhất của loài người kể từ khi bắt đầu có nhà nước [quan chức trục lợi trong thảm họa của nhân dân do dịch bệnh và do chính sách chống dịch của mình gây ra].

Nhưng, trong phiên tòa hôm nay không có tên ông Đỗ Xuân Tuyên; trong số những người bị kỷ luật tới mức phải về hưu cũng không có tên ông Đỗ Xuân Tuyên.

Khi dịch bệnh đang diễn ra, Bộ Y tế có chính sách, “thứ trưởng trở lên [đi công tác về] không phải cách li” tôi viết, “thứ trưởng trở lên không phải người thường”. Theo dõi công cuộc kỷ luật, bắt bỏ tù vừa qua, đối chiếu với ngay cả trường hợp của hai phó thủ tướng và chủ tịch nước [phải “thôi giữ chức”] đích thị, thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên không phải là người thường.

PSI: Bạn nghĩ, 253 lần đưa hối lộ ấy là cho thư ký hay cho thứ trưởng?

PSII: Theo Điều 11[19 Điều Đảng Viên Không Được Làm]: “Thiếu trách nhiệm để cơ quan, đơn vị, địa phương, cá nhân do mình trực tiếp quản lý xảy ra tình trạng mất đoàn kết, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các vi phạm khác”.

Lê Huyền Ái Mỹ

11-7-2023

Phiên tòa xét xử vụ “chuyến bay giải cứu” sẽ đi vào “lịch sử” không chỉ của ngành ngoại giao nước nhà mà cả trong “nghề” tham ô, hối lộ. Nó xứng đáng được đưa vào giáo trình giảng dạy ở các lớp chính trị trung – cao cấp, nếu có môn phòng, chống tham nhũng. Nó cần được làm ví dụ điển hình cho sự cấu kết tham nhũng – một đặc sản của thể chế.

Điển hình tới mức… “mẫu mực” về lòng tham vô độ, bất nhẫn đến vô lương, lưu manh, giả trá đến tận cùng. Dẫn đầu về tốc độ ăn là thư ký Kiên với 253 lần nhận hối lộ đi kèm số tiền 42,6 tỉ đồng. Quán quân.

Dù chỉ á quân nhưng “ăn hớt” của sếp thì thuộc loại “đỉnh của đỉnh” là Vũ Anh Tuấn – cựu Phó trưởng phòng Tham mưu (thuộc Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an). Trong khi sếp Dự – cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý xuất nhập cảnh nhận có 7,6 tỷ thì Tuấn đã có 49 lần nhận hối lộ với tổng số tiền hơn 27 tỉ đồng.

Xếp hạng 3 nhưng là “hoa hậu” điêu nhất hành tinh, một tay che cả bầu trời, muốn “vén” cho ai đều trong tay ả, vậy mà cựu cục trưởng Lan chỉ khai nhận ăn khoảng 900 triệu đồng. Nên cho đến giờ cũng mới nộp khắc phục 900 triệu, giấu biệt hơn 24 tỉ đồng lưu dấu ở dữ liệu điện tử, sao kê tài khoản và lời khai của các bị cáo.

Không nằm trong bảng top số tiền ăn nhưng cách ăn bẩn thỉu nhất có lẽ là thuộc về đại sứ Việt Nam tại Malaysia Trần Việt Thái, thu tiền trái quy định của những người là công dân Việt Nam chấp hành xong án phạt tù (người mãn hạn tù) đang ở trong các “trại chờ” của Malaysia.

Nhọ nhứt là cặp Sơn – Hằng, tổng và phó tổng của Công ty Bầu Trời Xanh. Tổ chức được 109 chuyến bay giải cứu, kiếm lời bao nhiêu mà đã chi hết 38,5 tỉ đồng hối lộ đám quan chức. Đau cái là tiền mất mà tật ách vẫn mang. Vừa đem tiền đi cống nạp, Hằng vừa phải làm theo “hướng dẫn sử dụng” của cán bộ là “nhận mọi tội lỗi để cứu Sơn”. Riêng tiền hối lộ để chạy án đã lên tới 61,6 tỉ đồng mà còng vẫn cứ tra tay.

***

Một vụ án về đường dây ăn chặn đến táng tận, vô lương lại xuất phát từ một ngành “bộ mặt” của nước nhà, những người đảm đương công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài lại chính là người bóp cổ đồng bào không chút thương xót. Nó diễn ra trong hoàn cảnh khắc nghiệt khốn cùng là dịch bệnh, nó lây lan đến hầu hết các bộ ngành (trừ Bộ Quốc phòng trong tổ công tác 5 bộ), địa phương; từ lãnh đạo cao cấp đến lao động tự do, còn “khuyến mãi” cả một chị làm công tác trị sự của tạp chí Thanh tra Chính phủ. Nó có mở đầu bằng hình ảnh chuyến bay giải cứu “ngạo nghễ”, để rồi qua bao vòng nâng giá, ép chuyến, cuối cùng kéo thêm phần vĩ thanh “chạy án”.

Hoàn hảo đến… hãi hùng!

Liệu có còn “giải cứu” nổi từ một lớp người, một số đông cán bộ, một thành phần xã hội từng là ưu tú, cao cấp khi nó đã lây nhiễm và tạo hẳn một hệ miễn dịch cộng đồng trong toàn hệ thống, ra xã hội. Chúng ăn bất cứ gì, bất kỳ ai, bất chấp hoàn cảnh.

Thái Hạo

12-7-2023

“Chuyến bay giải cứu” là vụ đại án ô nhục và bất nhân bậc nhất trong lịch sử vì sự táng tận lương tâm đến kiệt cùng khốn nạn vì đã ăn tàn bạo trên máu xương đồng bào giữa cơn điêu linh trong đại dịch.

Báo Thanh Niên viết “Từ một chủ trương nhân đạo của Đảng, Chính phủ, “chuyến bay giải cứu” đã bị các cán bộ biến chất lợi dụng chức vụ để trục lợi”. Nghĩa là đây (chỉ) thuộc về vấn đề đạo đức cá nhân. Liệu quan điểm này có phản ánh đúng bản chất của vụ án?

Có tới 9 bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp đã chung tay gây nên tội ác này. Trong đó, có Bộ Ngoại giao, Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ, quan lớn Hà Nội và Quảng Nam, cùng nhiều giám đốc, tổng giám đốc, chủ tịch các công ty kinh doanh dịch vụ về du lịch và lữ hành… Như vậy, bộ có, chính phủ có, địa phương có; trong nước có, ngoài nước có; nhà nước có, tư nhân có; sếp có, giúp việc có… Tóm lại là to – nhỏ – lớn – bé – trong – ngoài, tất cả đều gặp nhau trên sự thoi thóp của người dân khổ nạn.

Với một đội quân hùng hậu như vậy, chỉ có 2 cách giải thích: một là bộ máy nhà nước có quá nhiều kẻ “biến chất”, bên cạnh những kẻ trực tiếp ra tay là những kẻ im lặng quay lưng ngoảnh mặt. Nghĩa là đều xấu xa. Nhưng dù thế nào, nếu một bộ máy mà đa phần là kẻ xấu thì không cách gì để có thể nói rằng bộ máy ấy là tốt đẹp được. Hai là bản thân bộ máy ấy hỏng. Vì hỏng nên làm hư con người, hoặc không thể ngăn chặn sự sa đọa của con người. Cả 2 cách hiểu đều dẫn đến một kết luận như nhau, rằng vấn đề không thể đơn giản quy về đạo đức cá nhân. Đây là câu chuyện thể chế. Không thẳng thắn nhìn nhận gốc rễ của vấn đề mà chỉ loanh quanh đổ lỗi cho cá nhân thì việc chống tham nhũng và tội phạm nhà nước nói chung vẫn chỉ là đập ruồi trên bãi rác.

Khi nào còn nói “cán bộ biến chất” mà không trung thực thừa nhận “bộ máy hư hỏng” thì khi đó những phiên tòa như đang diễn ra chỉ an ủi được những tâm hồn nông nổi, và quốc nạn tham nhũng thì vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt.

Những ai là người đang hào hứng theo dõi phiên tòa đập ruồi này? Tôi chỉ thấy buồn nôn.