VNC tổng hợp từ dpa/AFP/BLZ/ARD
4.7.2024
Cầu thủ Thổ Merih Demiral vui mừng sau bàn thắng thứ hai.© Hendrik Schmidt/dpa
Sau những chỉ trích từ Berlin về màn chào sói gây tranh cãi của tuyển thủ Thổ Nhĩ Kỳ Merih Demiral ở vòng 16 đội Giải vô địch bóng đá châu Âu 2024, Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu tập đại sứ Đức. Hãng tin AFP biết được điều này từ giới ngoại giao vào thứ Tư. Demiral đã thực hiện hành động mang tinh thần dân tộc cực đoan sau bàn thắng thứ hai của anh ta trong chiến thắng 2-1 của đội mình trước Áo vào tối thứ Ba. Phản ứng về việc này, Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Berlin cũng đã được triệu tập tới Bộ Ngoại giao Đức vào ngày hôm sau để thảo luận về vụ việc.
Cái gọi là kiểu chào sói được coi là biểu tượng của tổ chức cực hữu Thổ Nhĩ Kỳ Sói Xám. Cơ quan Bảo vệ Hiến pháp Liên bang Đức phân loại tổ chức này, còn được gọi là phong trào Ülkücü, là một nhóm cực đoan cánh hữu nhằm chống lại sự thông hiểu giữa các dân tộc, sự chung sống hòa bình của các dân tộc cũng như chống lại các giá trị của Luật Cơ bản (Hiến pháp Đức). Hệ tư tưởng của họ được đặc trưng bởi sự phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa bài Do Thái và sự thù địch đối với những người theo đạo Cơ đốc. Với hơn 12.000 người hâm mộ, “Sói Xám” là một trong những nhóm cực đoan cánh hữu lớn nhất ở Đức. Một số người ủng hộ họ không hề né tránh những lời đe dọa giết chết các chính trị gia Đức.
Bộ trưởng Nội vụ Đức Nancy Faeser (SPD – Đảng Dân chủ Xã hội Đức) kêu gọi UEFA xem xét các biện pháp trừng phạt vì vụ việc. “Biểu tượng của những kẻ cực đoan cánh hữu Thổ Nhĩ Kỳ không có chỗ trong các sân vận động của chúng ta,” Faeser viết trên dịch vụ trực tuyến X. “Việc sử dụng Giải vô địch bóng đá châu Âu làm vũ đài cho phân biệt chủng tộc là hoàn toàn không thể chấp nhận được,” bà nói thêm. Bộ trưởng Nội vụ cũng chỉ ra rằng Sói Xám đang bị Cơ quan Bảo vệ Hiến pháp theo dõi.
Sói Xám được coi là cánh tay chiến đấu của đảng cực đoan cánh hữu MHP của Thổ Nhĩ Kỳ. Nhóm này tán thành những ý tưởng quá khích và sử dụng bạo lực chống lại các nhà hoạt động cánh tả và người dân tộc thiểu số vào những năm 1980. Cả Sói Xám lẫn cách chào đó của họ đều không bị cấm ở Đức – nhưng nhóm này bị cấm ở Pháp, còn ở Áo thì cấm kiểu chào này. UEFA đã mở một cuộc điều tra về “hành vi không phù hợp” về vụ việc. Cánh tay chính trị của phong trào, Đảng MHP, không chỉ có ghế trong quốc hội mà còn là đối tác liên minh với Đảng AKP của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan.
Ankara bênh vực hậu vệ của câu lạc bộ Ả Rập Saudi Al-Ahli. Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: “Phản ứng của chính quyền Đức đối với ông Demiral bản thân nó là bài ngoại”. Nó cũng đề cập đến đánh giá của Cơ quan Bảo vệ Hiến pháp Đức, theo đó “không phải mọi người thể hiện kiểu chào sói đều có thể được mô tả là những kẻ cực đoan cánh hữu”. Bộ này nói về một “biểu tượng lịch sử và văn hóa” không có mục đích chống lại ai cả.
Bản thân Demiral đã nói sau trận đấu ở Leipzig rằng “không có thông điệp ẩn giấu nào” đằng sau màn ăn mừng bàn thắng của anh ấy. Anh ta nói: “Cách tôi ăn mừng có liên quan gì đó đến bản sắc Thổ Nhĩ Kỳ của tôi. Tối hôm đó, chàng trai 26 tuổi đã đăng một bức ảnh ăn mừng của mình lên X. Anh hy vọng rằng sẽ “có nhiều cơ hội hơn nữa để thể hiện cử chỉ này”. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ gặp Hà Lan ở tứ kết vào thứ Bảy.
Bộ trưởng Nông nghiệp Liên bang Đức Cem Özdemir (Đảng Xanh và cũng là người gốc Thổ) đã viết trên X , rằng thực ra không có gì ẩn giấu về kiểu chào sói: “Thông điệp của nó là cực đoan cánh hữu, tượng trưng cho khủng bố và chủ nghĩa phát xít.”. Ông yêu cầu bất kỳ ai kêu gọi xây dựng “bức tường lửa” chống lại AfD (Đảng cực hữu ở Đức) “cũng phải dựng nó lên để chống lại chủ nghĩa phát xít Thổ Nhĩ Kỳ”.
Hiệp hội những dân tộc bị đe dọa (GfbV) cũng kêu gọi UEFA không dung thứ cho việc chào sói. Cố vấn Trung Đông của GfbV Kamal Sido cho biết: “Việc thể hiện kiểu chào sói nổi bật như vậy trong ngày kỷ niệm vụ thảm sát Sivas là một vụ bê bối tuyệt đối”. “Đội tuyển quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ phải công khai không tán thành việc thể hiện biểu tượng cực đoan cánh hữu.” Sido cũng kêu gọi Demiral xin lỗi “hàng triệu người Alevis vì họ coi kiểu chào của sói là biểu tượng của sự áp bức và đàn áp.” Tại thành phố Sivas ở miền trung Anatolian, những người tham gia lễ hội Alevi đã bị tấn công bởi một đám đông kích động tôn giáo vào tháng 7 năm 1993, 35 người, chủ yếu theo đạo Alevi, đã chết.
Bất chấp lời chào kiểu sói của Demiral, tiền đạo người Áo Michael Gregoritsch kêu gọi những người hâm mộ không tán thành “những ý tưởng cánh hữu”. Trước trận đấu với Thổ Nhĩ Kỳ ở Leipzig, người hâm mộ Áo đã hát câu phỉ báng “Người nước ngoài đi ra” theo giai điệu bài hát “L’amour toujours” của Gigi D’Augustino. Bài hát từ năm 1999 liên tục được sử dụng làm mật khẩu cho thái độ cánh hữu, và điều này đã được công chúng biết đến rộng rãi qua cái gọi là video Sylt trên mạng trực tuyến.
Cơ quan kỷ luật UEFA sau đó cấm tuyển thủ Thổ Nhĩ Kỳ Merih Demiral đấu hai trận kế tiếp. Chính thức vì “hành vi không phù hợp” như hiệp hội bóng đá châu Âu đã công bố hôm thứ Sáu 5.7.
Không được tham dự trận tứ kết giải vô địch châu Âu vì cử chỉ khiêu khích: Merih Demirus. IMAGO/Depo Photos
Theo hãng thông tấn nhà nước Thổ Anadolu, Tổng thống Thổ Erdogan phê phán trong một cuộc phỏng vấn với các nhà báo, “Thành thật mà nói, lệnh cấm hai trận đấu của UEFA đối với Merih đã phủ bóng đen tăm tối lên Giải EM này”. Ông coi Thổ Nhĩ Kỳ là một nạn nhân: ” Đó là một quyết định thuần túy mang tính chính trị. Trên thực tế, đó là một hình phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là một quốc gia.”
Mesut Özil và Recep Tayyip Erdogan cùng nhau trải nghiệm đội tuyển Thổ bị loại vòng tứ kết.
Cả cựu tuyển thủ quốc gia Đức Mesut Özil, 35 tuổi, mà cũng là một trong những vị khách nổi bật trong trận đấu ở Berlin, đã làm nóng thêm cuộc tranh luận sôi nổi. Ông đã chia sẻ bức ảnh ăn mừng của Demiral bị chỉ trích qua Instagram. Vài ngày trước đó, Özil đã cởi trần để chụp một bức ảnh trong đó có thể nhìn thấy hình xăm trên ngực của ông ấy với ba vầng trăng lưỡi liềm và một con sói đang hú – những biểu tượng gắn liền với “những con sói xám”.
Chú thích:
Nach Kritik an Wolfsgruß bei EM 2024: Türkei bestellt deutschen Botschafter ein (msn.com)
Nach Eklat um Wolfsgruß bei EM: Türkei bestellt Botschafter ein | tagesschau.de
https://www.tagesschau.de/inland/innenpolitik/fussball-em-wolfsgruss-104.html
https://www.kicker.de/erdogan-kritisiert-uefa-oezil-giesst-oel-ins-feuer-1036833/artikel