26.08.2024
VNC chuyển ngữ
Người dân Kiev trú ẩn dưới sân ga tàu điện ngầm trong các cuộc không kích của Nga. (Ảnh: REUTERS)
Nga đang phản ứng gay gắt tuy chậm trễ trước cuộc tấn công của Ukraine sang Kursk: bằng các cuộc không kích quy mô lớn và tàn bạo. Nhưng quân đội Nga hiện cũng đang tự vệ thành công tại chỗ. Ukraine có thể giữ được lãnh thổ đã chiếm đóng? Đại tá Markus Reisner giải thích điều này.
Ntv: Quân đội Nga ngày càng tấn công Ukraine dữ dội từ trên không kể từ đầu tuần. Đây có phải là phản ứng muộn màng, gay gắt trước cuộc tấn công của Ukraine trên đất Nga?
Reisner: Các vụ đánh bom trên thực tế là một phản ứng của Nga trước sự bối rối với cuộc tấn công Kursk của Ukraine. Sau những thành công của Ukraine ở Kursk, rõ ràng là Nga sẽ cố gắng chuyển trọng tâm không gian thông tin ra khỏi đó. Đó là những gì chúng ta thấy hôm nay.
Ntv: Việc đáp trả này có hậu quả như thế nào?
Reisner: Hôm nay một con đập quan trọng ở phía bắc thủ đô Kiev đã bị đánh bom. Nếu đập vỡ, Kiev có thể đối mặt với thảm họa lũ lụt. Nga đang tiếp tục không thương tiếc chiến dịch không kích chiến lược nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine. Cứ hai đến ba tuần lại có một cuộc không kích lớn của Nga gây ra sự tàn phá nặng nề hơn. Thêm vào đó là thiệt hại lớn từ cuộc tấn công ngày hôm nay. Chúng ta không nên để những sự kiện như Cuộc tấn công Kursk làm mờ mắt .
Ntv: Tại sao?
Reisner: Bất chấp những cam kết được đưa ra tại hội nghị NATO vừa qua, nhiều quốc gia vẫn chậm trễ trong việc cung cấp thêm hệ thống phòng không cho Ukraine. Điều này hiện đang gây ra hậu quả thảm hại. Mới đây, Tướng Oleksandr Syrskyj, tư lệnh tối cao của lực lượng vũ trang Ukraine, đã trình bày những số liệu hiện tại về vấn đề này. Nó cho thấy từ tháng 2/2022 đến tháng 7/2024, trong số khoảng 9.630 tên lửa hành trình và rocket của Nga bắn vào Ukraine, chỉ có khoảng 2.430 chiếc bị bắn hạ. Vì vậy, chỉ gần 25 phần trăm. Điều đó giải thích sự tàn phá lớn. Tôi đã chỉ ra mối đe dọa chiến lược và quan trọng mang tính thắng bại này đối với Ukraine từ nhiều tháng qua.
Ntv: Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) của Mỹ phân tích quân đội Nga đang điều quân từ khu vực gần Zaporizhzhia tới Kursk để chống lại cuộc tấn công của Ukraine. Tuy nhiên, lực lượng cần thiết ở Donbass để chiếm Pokrovsk vẫn ở đó. Đây có phải là một quyết định khôn ngoan về mặt quân sự?
Reisner: Nga đang chuyển lực lượng dự bị tác chiến tới khu vực Kursk nhưng không làm suy yếu cách tiếp cận của nước này ở Donbass. Việc chiếm Pokrovsk ở Donbass là mục tiêu của cuộc tấn công mùa hè của Nga. Người ta chỉ cần nhìn vào cơ cấu lực lượng Nga dọc mặt trận Donbass: tổng cộng có sáu nhóm cơ động tác chiến được triển khai ở đó. Ngoài ra còn có các nhóm khác ở gần Kharkiv và Kursk. Các lực lượng mạnh nhất của họ là ở Donbass, ba nhóm “Centr”, “Yug” và “Vostok” đang tấn công trên chiều rộng gần 300 km. Với lực lượng này, người Nga muốn tạo ra một cuộc đột phá qua tuyến phòng thủ thứ hai và nếu có thể là một cuộc đột phá tại Pokrovsk. Zaporizhzhia là một khu vực nhỏ nhưng có thể được Ukraine sử dụng như một cách tiếp cận bổ sung nhằm giảm bớt áp lực ở Donbass.
Ntv: Một trong những mục tiêu của quân Ukraine khi tấn công Kursk có lẽ là để giảm bớt áp lực cho các khu vực khác của mặt trận. Nhưng nếu người Nga duy trì sức mạnh quân đội ở Donbass, liệu người Ukraine có đạt được mục tiêu này?
Reisner: Quân Nga tiếp tục tiến gần Pokrovsk. Không có bằng chứng nào cho thấy động lực của Nga bị suy yếu do bất kỳ sự di dời nào. Vài tuần trước, Tướng Syrskyj cảnh báo rằng có tới 690.000 binh sĩ Nga sẽ sẵn sàng để được đưa vào cuối năm nay. Thử thách này vẫn không thay đổi. Nga đang phản ứng chậm theo cảm giác của chúng ta nhưng bền vững.
Ntv: Chính xác thì người Nga đang tự vệ ở Kursk như thế nào?
Reisner: Lực lượng dự bị của Nga đã được triển khai và đã hạn chế bước tiến của Ukraine về phía bắc và phía đông. Do đó, động lực tấn công của Ukraine tại thời điểm này đã suy yếu rõ rệt. Các lực lượng vũ trang Nga đã thành công trong việc ngăn chặn được một bước tiến lớn khác của lực lượng Ukraine về phía bắc tới Kursk và phía đông. Ukraine hiện đang cố gắng mở rộng khu vực đột nhập về phía Tây. Với sườn phía bắc được sông Sejm bảo vệ và mục tiêu giành lại lãnh thổ Ukraine gần Tyotkino.
Ntv: Trong bài phát biểu cuối cùng của mình, Zelenskyy báo cáo việc chiếm được hai địa điểm khác ở Kursk. Nhưng nếu sự kháng cự quá mạnh thì có phải đó là dấu chấm hết cho những bước tiến của Ukraine?
Reisner: Sau khi đạt được các mục tiêu ngắn hạn, điều quan trọng bây giờ là phải đảm bảo các mục tiêu trung và dài hạn. Hiệu ứng bất ngờ của cuộc tấn công Kursk đã qua và quân đội Ukraine vẫn đang cố gắng tiến lên nếu có thể. Trên hết, họ phải chuẩn bị cho các cuộc phản công. Khi làm như vậy, họ cố gắng đạt được những đoạn địa hình thuận lợi như sông. Họ cũng chuẩn bị cho các hoạt động phòng thủ. Điều quan trọng bây giờ là giữ được khu vực họ đã đạt được càng lâu càng tốt. Sườn phải được bảo đảm an toàn, địa hình phải được làm cho vững chắc. Cuộc tấn công sẽ chỉ mang lại lợi ích tích cực nếu có thể giữ được khu vực này một cách bền vững và nhờ đó một số lượng lớn quân Nga sẽ phải kéo tới.
Ntv: Người Ukraina có đủ mạnh không? Họ có cơ hội giữ vững các vùng lãnh thổ đó lâu dài không?
Reisner: Thách thức lớn nhất đối với người Ukraine ở đó là ưu thế trên không của người Nga. Hiện tại sẽ là thời điểm phía Ukraine có thể sử dụng máy bay chiến đấu F-16 để giành ưu thế trên không, ít nhất là ở địa phương, ở khu vực Kursk. Ukraine đang sử dụng vũ khí đất đối đất của phương Tây để loại bỏ hệ thống phòng không của Nga, nhưng bất chấp việc triển khai này, hệ thống phòng không của Nga vẫn rất mạnh. Vì vậy, máy bay F-16 có lẽ chỉ có thể được đưa lên cách mặt trận tối đa 40 km.
Ntv: Liệu chúng có thể được sử dụng hiệu quả bất chấp khoảng cách này không?
Reisner: Có, bởi vì vũ khí không đối không hiện đại có thể phát huy hiệu quả ở khoảng cách lên tới 120 km. Do đó, F-16 sẽ không cần phải bay thẳng ra mặt trận để chiến đấu với một trong những chiếc Su-34 của đối phương đang thả bom lượn từ khoảng cách an toàn. Nhưng nếu Ukraine triển khai ở Kursk mà không có sự bảo vệ của F-16 hay phòng không thì quân đội Nga có thể tương đối dễ dàng trinh sát khu vực, xác định mục tiêu và tiêu diệt hết mục tiêu này đến mục tiêu khác bằng bom lượn từ khoảng cách an toàn. Giống như họ hiện đang làm. Việc làm này có thể được nhìn thấy hàng ngày trên mạng xã hội Nga.
Ntv: Vậy quân Ukraine không sử dụng F-16 mặc dù chúng có thể bảo vệ cuộc tấn công? Syrskyj có thể có lý do gì cho việc này?
Reisner: Có thể có một số lý do: Đơn giản là do thiếu đạn dược cho máy bay phản lực, hoặc có thể vẫn còn những thách thức về hậu cần hoặc chỗ đậu máy bay. Và những chiếc F-16 có giá trị vô cùng lớn – về mặt quân sự cũng như về mặt tinh thần. Nếu chiếc máy bay F-16 đầu tiên rơi từ trên trời xuống và bốc cháy, thì sẽ không còn ai nói về cuộc tấn công ở Kursk nữa. Ukraine phải tránh điều này bằng mọi giá. Đó có thể là hai lý do có thể dẫn đến việc từ bỏ, nhưng đó là tôi đang suy đoán ở đây.
Ntv: Liệu cuộc tấn công vào Kursk có thực sự mang lại lợi ích quân sự đáng chú ý nào không? Hay đây chủ yếu là một cuộc tấn công trong chiến tranh thông tin để chứng tỏ – nhất là với chúng ta – rằng Ukraine vẫn có thể gây bất ngờ. Ukraina có khả năng tấn công. Cuộc chiến vẫn chưa được quyết định?
Reisner: Trong trường hợp tốt nhất, động lực của cuộc tấn công mùa hè của Nga sẽ thực sự bị đình trệ do lực lượng rút lui. Nhưng lực lượng vũ trang Nga vẫn chưa nuốt “mồi nhử” này. Do đó, cuộc tấn công của Ukraine gần Kursk rất có thể chỉ là khởi đầu của một loạt biện pháp quân sự nhằm thực sự phá vỡ đà này.
Ntv: Nếu người Ukraine ngăn chặn được cuộc tấn công của Nga thì điều đó thật ngoạn mục phải không?
Reisner: Ukraine đang cố gắng thoát khỏi vòng vây. Họ muốn giành lại thế chủ động cho mình. Giải pháp thay thế là tiếp tục tuân theo áp đặt của Nga với một cuộc chiến tranh tiêu hao ở Donbass. Ukraine rất muốn phá vỡ vòng luẩn quẩn này.
Ntv: Đoạn video quay cảnh một trực thăng vận tải của Ukraine bắn vào máy bay không người lái của Nga đang lan truyền trên mạng. Phải chăng những giải pháp “sáng tạo” đáng ngạc nhiên như vậy cũng có tầm quan trọng về mặt quân sự? Hay trên hết, được thiết kế để khắc họa một Ukraine táo bạo và hung hãn?
Reisner: Đó là nỗ lực tạo ra một đức tính cần thiết và trên hết là đạt được kết quả tối đa bằng những phương tiện đơn giản và rẻ tiền. Nhưng nó khá hiệu quả. Bởi vì việc bắn hạ một máy bay không người lái kamikaze “Geran-2” giá rẻ của Nga bằng tên lửa IRIS-T tối tân của Đức sẽ đắt hơn gấp nhiều lần.
Ntv: Quân đội Belarus đang được tập trung trên lãnh thổ của mình gần biên giới với Ukraine. Nếu một cuộc tấn công xảy ra từ đó, điều đó sẽ gây gánh nặng cho Ukraine đến mức nào?
Reisner: Điện Kremlin đang gây áp lực lên Belarus và Lukashenko hành động vì lợi ích của Nga. Các hoạt động ở biên giới Ukraine nhắc nhở Ukraine rằng cũng có thể có mối nguy hiểm từ người hàng xóm này. Lực lượng vũ trang Belarus đã bắt đầu di chuyển các đơn vị cơ giới từ khu vực phía nam Belarus đến biên giới. Ukraine không thể đơn giản bỏ qua điều này; do đó họ phải giữ hàng chục nghìn binh sĩ ở biên giới Belarus. Tuy nhiên, Ukraine được hưởng lợi từ thực tế là khu vực biên giới có cảnh quan đầm lầy rộng lớn. Cái gọi là đầm lầy Pripyat là một trở ngại lớn. Bất kỳ bước tiến nào chắc chắn sẽ phải diễn ra qua khu vực này.
Frauke Niemeyer đã nói chuyện với Markus Reisner