Mục lục
Mỹ duy trì tên lửa tầm trung ở Phi Luật Tân bất chấp phản đối của Trung cộng
Hệ thống tên lửa tầm trung Typhon của Mỹ có thể vẫn được giữ lại ở Phi Luật Tân sau cuộc tập trận chung Mỹ – Philipines kết thúc cuối tháng 9/2024. Quân đội hai nước cũng đang thử nghiệm sử dụng hệ thống này trong trường hợp xung đột bùng phát tại khu vực, theo một số nguồn tin nắm rõ về hồ sơ này, được hãng tin Anh Reuters dẫn lại hôm nay, 19/09/2024.
Ảnh minh họa: Lính Phi Luật Tân chuẩn bị cho một cuộc tập trận chung với Mỹ tại Laoag, bắc Phi Luật Tân, ngày 08/05/2024. AP – Aaron Favila
Theo phát ngôn viên của quân đội Phi Luật Tân, đại tá Louie Dema-ala, hôm 18/09, hoạt động huấn luyện với hệ thống tên lửa Typhon đang diễn ra, và Bộ Tư lệnh Lục quân Mỹ tại Thái Bình Dương (USARPAC) sẽ quyết định hệ thống tên lửa này sẽ được duy trì tại đây trong bao lâu.
Khi hệ thống tên lửa Typhon lần đầu tiên được triển khai tại khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương từ tháng 4/2024, Trung cộng và Nga đã cáo buộc Washington thúc đẩy chạy đua vũ trang. Hồi tháng 5/2024, bộ Quốc Phòng Trung cộng tố cáo Manila và Washington mang ‘‘nguy cơ chiến tranh vào khu vực’’.
Các dàn phóng tên lửa tầm trung Typhon được đặt ở đảo Luzon, miền bắc Phi Luật Tân, cách đảo Đài Loan khoảng 250 km. Hệ thống này phóng được các tên lửa SM-6 và Tomahawk với tầm bắn hơn 1.600km, từ Phi Luật Tân có thể tấn công các căn cứ quân sự ở vùng ven biển miền nam Trung cộng. Theo giới quan sát, Phi Luật Tân, láng giềng phía nam của Đài Loan, là một phần quan trọng trong chiến lược của Mỹ tại Châu Á, và sẽ là bàn đạp cho quân đội Mỹ và đồng minh để hỗ trợ Đài Bắc trong trường hợp Đài Loan bị Trung cộng tấn công.
Các căn cứ Trung cộng tại quần đảo Trường Sa cũng nằm trong tầm bắn của hệ thống Typhon. Theo một quan chức cấp cao Phi Luật Tân, được Reuters trích dẫn, việc duy trì hệ thống tên lửa tầm trung Typhon của Mỹ ‘‘có giá trị chiến lược đối với Phi Luật Tân để ngăn chặn Trung cộng’’.
Trong những tháng gần đây, Phi Luật Tân liên tục đối mặt với các áp lực gia tăng từ Trung cộng tại một số khu vực tranh chấp trong vùng đặc quyền kinh tế của Phi Luật Tân ở Biển Đông, đặc biệt tại khu vực bãi Sa Bin, cách bờ tây nước này khoảng 140 km, nơi Trung cộng duy trì hàng chục tàu thuyền, bao gồm tàu hải quân, tàu hải cảnh và tàu dân quân biển. Manila lo ngại Bắc Kinh cưỡng chiếm khu vực này tương tự như đã chiếm bãi cạn Scarbogrough vào năm 2012.
RFI (19.09.2024)
Biển Đông: 65 tàu Trung cộng hiện diện tại vùng bãi cạn Sa Bin, nơi có tranh chấp với Phi Luật Tân
Trung cộng đã rút khoảng một phần tư tàu thuyền ra khỏi các khu vực tranh chấp với Manila tại Biển Đông, nhưng vẫn duy trì hơn sáu chục tàu ở khu vực bãi Sa Bin, điểm đối đầu căng thẳng nhất hiện nay.
Hình ảnh trích xuất từ vidéo do tuần duyên Phi Luật Tân công bố ngày 31/08/2024: Tàu hải cảnh Trung cộng (bên trái) va chạm với tàu BRP Teresa Magbanua của Phi Luật Tân gần bãi cạn Sa Bin. AFP – HANDOUT
Trả lời báo giới hôm qua 17/09/2024, người phát ngôn của Hải quân Phi Luật Tân, chuẩn đô đốc Roy Vincent Trinidad, cho biết Trung cộng duy trì tổng cộng 65 tàu tại khu vực bãi Sa Bin.
Theo số liệu của Hải quân Phi Luật Tân, được báo chí nước này dẫn lại hôm qua, số tàu thuyền của Trung cộng tại các khu vực tranh chấp với Phi Luật Tân ở Biển Đông (như đảo Thị Tứ, bãi cạn Scarbourgough, bãi cạn Ayungin, tức bãi Cỏ Mây….) trong tuần qua là 157, giảm khoảng một phần tư so với mức cao kỷ lục 207 tàu thuyền trong tuần lễ trước đó.
Mặc dù số tàu thuyền Trung cộng (bao gồm tàu Hải quân, tàu Hải cảnh và tàu dân quân biển) giảm, nhưng số lượng tàu Hải cảnh ngược lại tăng từ 18 lên 26 và tập trung tại ba khu vực, bãi Sa Bin với 9 tàu, bãi Cỏ Mây 10 tàu và bãi cạn Scarbourgough, với 6 tàu.
Về bãi Sa Bin, người phát ngôn của Hải quân Phi Luật Tân nhấn mạnh: bất chấp lực lượng đông đảo, phía Trung cộng chưa thể kiểm soát được khu vực này, và các lực lượng Phi Luật Tân vẫn đang tiếp tục thực thi phận sự, ngăn chặn ‘‘sự hiện diện bất hợp pháp’’ của Trung cộng. Chuẩn đô đốc Roy Vincent Trinidad, nói rõ là Manila ‘‘đã chuẩn bị và có các kế hoạch dự phòng’’, nếu Trung cộng có hành động lấn lướt nhằm kiểm soát Bãi Sa Bin, như điều đã xảy ra với bãi cạn Scarbourgough hồi 2012.
Trang mạng Hồng Kông South China Morning Post hôm qua, 17/09/2024, dẫn lời Sherwin Ona, giáo sư chính trị học tại Đại học De La Salle, theo đó, Phi Luật Tân có thể chấp nhận đề nghị của Mỹ, về việc yêu cầu lực lượng Mỹ hộ tống các đoàn tiếp tế của Phi Luật Tân tiếp tế cho các tàu thuyền ở những khu vực ‘‘tiền đồn’’ tại Biển Đông.
Hồi cuối tuần trước, Phi Luật Tân đã triệu tàu BRP Teresa Magbanua khỏi bãi Sa Bin, với lý do thời tiết xấu, nguồn cung cạn kiệt và nhân viên cần được chăm sóc y tế. Tàu BRP Teresa Magbanua, dài 97 mét, một trong những tàu lớn nhất của Tuần duyên Phi Luật Tân, được điều động đến khu vực này từ tháng 4/2024, để ngăn chặn tham vọng kiểm soát bãi Sa Bin của Trung cộng.
RFI (18.09.2024)
Cảnh sát Biển Việt Nam diễn tập bắn đạn thật trực tiếp vào ‘tàu lạ’
Cảnh sát Biển của Việt Nam vừa diễn tập bắn đạn thật với tình huống giả định có “các tàu lạ” xuất hiện trên biển nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ “trong tình hình mới”.
Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển III đã tổ chức thành công đợt diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp và bắn đạn thật trên biển năm 2024 từ ngày 5-11/9, Cổng thông tin của lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam đưa tin hôm 16/9.
Theo tìm hiểu của VOA, bộ tư lệnh nêu trên quản lý vùng biển từ Cù Lao Xanh, tỉnh Bình Định, đến bờ Bắc cửa Định An, tỉnh Trà Vinh.
“Trong đợt diễn tập lần này Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển III đã tổ chức bắn thành công súng B41, súng trung liên RPD và đưa ra các tình huống giả định bằng hình thức đối kháng trực tiếp với các tàu lạ vào nội dung diễn tập”, Cảnh sát Biển Việt Nam tường thuật.
“Đây là hoạt động quan trọng nhằm nâng cao chất lượng tổng hợp, năng lực chiến đấu, góp phần đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị và Lực lượng trong tình hình mới”, trang này viết.
Đoạn ghi hình của báo Tuổi Trẻ Oline cho thấy, ngoài bắn đạn thật, Vùng Cảnh sát Biển III còn phun vòi rồng để xua đuổi “tàu lạ”.
Trang Bình Thuận Online đưa tin rằng đợt diễn tập chiến thuật và bắn đạn thật này được thực hiện trên vùng biển Phú Quý thuộc tỉnh Bình Thuận.
Trang này dẫn lời ông Nguyễn Minh Khánh, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát Biển III, người trực tiếp chỉ huy diễn tập, cho biết đơn vị này đã xác định nhiệm vụ diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp và bắn đạn thật trên biển năm 2024 “là một trong những nhiệm vụ trọng tâm”, với phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, đồng thời bám sát “thực tế yêu cầu nhiệm vụ”.
Trước đây, vào các dịp khác nhau, chính quyền và truyền thông nhà nước Việt Nam lên án việc Hải cảnh Trung cộng tấn công và đâm chìm tàu cá của ngư dân Việt Nam tại các vùng biển mà hai nước có tranh chấp chủ quyền.
Theo quan sát của VOA, khi không nêu đích danh Trung cộng, báo chí và nhà chức trách Việt Nam khá nhiều lần đề cập đến các “tàu lạ” gây ra các vụ việc và dư luận ngầm hiểu đó là cách gọi các tàu của nước láng giềng phương bắc.
VOA (17.09.2024)
Biển Đông : Phi Luật Tân khẳng định duy trì hiện diện ở khu vực có tranh chấp
Phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân, Jay Tarriela, hôm qua 16/09/2024, tuyên bố Manila sẽ duy trì sự hiện diện ở vùng biển có tranh chấp tại Biển Đông, bất chấp các yêu sách và hành động khiêu khích của Trung cộng.
Ảnh tư liệu : Phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân Jay Tarriela trong một cuộc trả lời phỏng vấn tại Manila, Phi Luật Tân, ngày 23/01/2024. AP – Aaron Favila
Hãng tin Anh Reuters, trích lời chuẩn đô đốc Tarriela, cho biết mặc dù tàu tuần tra PCG Teresa Magbanua của Phi Luật Tân, sau khi bị tàu hải cảnh Trung cộng làm hư hại, đã rút khỏi bãi cạn Sa Bin, nhưng Manila vẫn sẽ duy trì sự hiện diện ở vùng biển có tranh chấp và không quan tâm đến những đòi hỏi của Bắc Kinh. Ông Tarriela nhấn mạnh việc PCG Teresa Magbanua rút đi và trở về cảng không phải vì Phi Luật Tân làm theo yêu cầu của Trung cộng, mà là để sửa chữa con tàu và đáp ứng nhu cầu y tế của thủy thủ đoàn.
Bãi cạn Sa Bin mà Trung cộng gọi là rạn san hô Xianbin còn Phi Luật Tân gọi là bãi cạn Escoda, nằm ở phía tây tỉnh Palawan của Phi Luật Tân, trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Tuy nhiên, Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền với bãi cạn.
Năm 2016, Tòa Án Trọng Tài Thường Trực La Haye đã bác bỏ yêu sách của Trung cộng đối với các vùng lãnh thổ nêu trên. Bắc Kinh không công nhận quyết định này và tiếp tục theo đuổi các chính sách bành trướng tại vùng biển có tranh chấp.
Vẫn về Phi Luật Tân, hôm 16/09, lần đầu tiên sau hơn 20 năm, Đức đã điều hai tàu chiến đến quốc gia Đông Nam Á này. Berlin cho biết hành động này nhằm tái khẳng định cam kết của Đức về một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và cởi mở, đồng thời minh chứng cho sự hợp tác quốc phòng ngày càng phát triển giữa Đức và Phi Luật Tân. Hai tàu chiến Đức sẽ rời cảng Manila ngày 19/09.
RFI (17.09.2024)
Lãnh đạo quân sự Mỹ-Trung kết thúc các cuộc họp về Biển Đông
Ông Michael Chase, phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng phụ trách Trung cộng, Đài Loan và Mông Cổ đã dẫn đầu một phái đoàn tham gia các cuộc Đàm phán Điều phối Chính sách Quốc phòng song phương với Trung cộng tại Bắc Kinh kết thúc vào ngày 15/9/2024.
Các lãnh đạo quân sự Hoa Kỳ và Trung cộng đã gặp nhau tại Bắc Kinh để tham dự các cuộc đàm phán thường kỳ mới được nối lại vào tháng 1 năm nay sau khi bị đình chỉ trong hai năm do quan hệ giữa hai nước trở nên tồi tệ. Các cuộc họp kết thúc hôm 15/9 và các quan chức đã thảo luận về các vấn đề đang diễn ra như Đài Loan, chiến tranh Nga-Ukraine và các cuộc đụng độ ở Biển Đông.
Ông Michael Chase, phó trợ lý bộ trưởng quốc phòng phụ trách Trung cộng, Đài Loan và Mông Cổ đã dẫn đầu một phái đoàn tham gia các cuộc Đàm phán Điều phối Chính sách Quốc phòng song phương, vốn diễn ra gần nhất trước đó là vào tháng 1 năm nay. Mặc dù các cuộc đàm phán không được kỳ vọng sẽ giải quyết được những bất đồng lâu đời về lập trường đối với các vấn đề từ yêu sách ở Biển Đông đến Đài Loan, Hoa Kỳ vẫn tiếp tục thúc đẩy các cuộc thảo luận để tránh xung đột.
Các cuộc họp được tổ chức sau khi ông Chase tham dự diễn đàn Tương Sơn tại Bắc Kinh, một diễn đàn quốc phòng vốn là đáp ứng của của Trung cộng đối với Đối thoại Shangri-La.
Giao tiếp giữa hai quân đội đã bị gián đoạn vào năm 2021, khi căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung cộng gia tăng do những khác biệt ngày càng lớn về các vấn đề như chủ quyền của Đài Loan, nguồn gốc của COVID-19 và các vấn đề kinh tế.
Bắc Kinh đã phớt lờ các yêu cầu giao tiếp của Hoa Kỳ trong quá khứ, đặc biệt là về các vụ nghênh cản giữa máy bay và tàu của Hoa Kỳ và Trung cộng. Mặc dù giao tiếp đã được nối lại sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung cộng Tập Cận Bình gặp nhau tại San Francisco vào tháng 11 năm ngoái, nhưng vẫn chưa rõ liệu các cuộc đàm phán có thể tiếp tục hay không khi Hoa Kỳ đang chuẩn bị cho một cuộc bầu cử tổng thống.
Trong các cuộc đàm phán song phương vừa rồi, hai bên đã thảo luận về sự hỗ trợ của Trung cộng dành cho Nga trong cuộc chiến tranh Ukraine đang diễn ra, cũng như các hành động của Trung cộng ở Biển Đông, một quan chức quốc phòng cấp cao của Hoa Kỳ thông báo với các phóng viên về các cuộc họp. Vào ngày 15/9, tàu BRP Teresa Magbanua của Phi Luật Tân tại một bãi cạn tranh chấp đã rời đi để được tái tiếp tế và chăm sóc y tế cho các thành viên thủy thủ đoàn. Quan chức quốc phòng cho biết họ đang “theo dõi rất chặt chẽ các diễn biến tiếp theo ở đó”.
Các yêu sách của Trung cộng đối với Biển Đông ngày càng trở nên quyết đoán hơn, với các cuộc đụng độ ngày càng tăng với lực lượng tuần duyên Phi Luật Tân. Vào tháng 8, cả hai bên đã cáo buộc lẫn nhau về vụ va chạm giữa các tàu của họ khiến các tàu của Phi Luật Tân bị thủng nhiều lỗ lớn.
Các yêu sách hàng hải đã dẫn tới các cuộc đụng độ trên biển, chẳng hạn như ở bãi cạn Sa Bin, nơi mà cả Trung cộng và Phi Luật Tân đều tuyên bố chủ quyền. Trung cộng đã chặn các nỗ lực tái tiếp tế cho tàu BRP Teresa Magbanua vào tháng 8 bằng lực lượng gồm 40 tàu.
Phi Luật Tân cho biết họ sẽ thay thế con tàu ngay lập tức, nhưng việc con tàu rời đi làm dấy lên câu hỏi liệu Trung cộng có chiếm bãi cạn hay không. Các nhà khoa học Phi Luật Tân trước đó đã tìm thấy những đống san hô bị nghiền nát chìm dưới nước ở vùng nước nông của bãi cạn này, dẫn đến lo ngại rằng Trung cộng có thể đang chuẩn bị xây dựng một công trình để khẳng định yêu sách của mình.
Trung cộng xác nhận việc con tàu rời đi, mà họ cho rằng “xâm phạm chủ quyền lãnh thổ của Trung cộng”.
“Trong thời gian này, Trung cộng đã thực hiện các biện pháp kiểm soát đối với con tàu theo luật pháp và nhiều nỗ lực của phía Phi Luật Tân nhằm tiếp tế cho con tàu một cách võ lực đã thất bại”, phát ngôn viên của Lực lượng cảnh sát biển Trung cộng Lưu Đức Quân nói.
VOA (17.09.2024)
Tàu chiến Đức thăm Phi Luật Tân lần đầu tiên sau 20 năm
Hai tàu chiến Đức thăm Phi Luật Tân lần đầu tiên sau 20 năm, phía Đức tuyên bố sau khi cập cảng Manila hôm 16/9 rằng: Chúng tôi kiên quyết bảo vệ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Động thái này diễn ra vào thời điểm Bắc Kinh và Manila đang leo thang xung đột về tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Tàu khu trục lớp Baden-Württemberg của Hải quân Đức. (Ảnh: Lực lượng vũ trang của Đức)
Hai tàu chiến của Hải quân Đức vừa đi qua eo biển Đài Loan và thăm Manila bắt đầu từ ngày 16/9, đây là chuyến thăm lần đầu tiên sau hơn 20 năm. Họ sẽ ở lại cảng Manila cho đến thứ Năm ngày 19/9.
Theo Phi Luật Tân Star, tàu khu trục lớp Baden-Württemberg và tàu tiếp tế Frankfurt của Hải quân Đức là một phần của kế hoạch Triển khai Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương 2024 (IPD 24). Chuyến thăm Phi Luật Tân lần này không chỉ chứng tỏ sự tăng cường hợp tác quốc phòng giữa Đức và Phi Luật Tân, mà còn nêu bật ý nghĩa chính trị của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đối với Đức.
Tờ báo tiết lộ, các tàu Đức khi ở Manila sẽ tiến hành tập trận cùng với Hải quân Phi Luật Tân nhằm thiết lập và tăng cường mối quan hệ lâu dài giữa lực lượng vũ trang Đức và Phi Luật Tân.
Theo Reuters đưa tin từ Manila hôm 16/9, sau khi Phi Luật Tân rút tàu đã triển khai 5 tháng khỏi bãi cạn Sa Bin (bãi cạn Sabina) [ở quần đảo Trường Sa – Việt Nam] đang tranh chấp, phát ngôn viên Jay Tarriela của lực lượng bảo vệ bờ biển nước này hôm thứ Hai cho biết, các tàu của Phi Luật Tân sẽ tiếp tục được triển khai ở Sabina và vẫn đóng quân ở vùng biển này.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Đảng Cộng sản Trung cộng (ĐCSTQ) hôm Chủ nhật cho biết “sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động thực thi pháp luật tại các vùng biển thuộc thẩm quyền của Bắc Kinh, để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ cũng như quyền và lợi ích hàng hải của Trung cộng”. Trung cộng tuyên bố ngang ngược có chủ quyền đối với phần lớn khu vực Biển Đông, chồng lấn với vùng biển chủ quyền của Brunei, Indonesia, Malaysia, Phi Luật Tân và Việt Nam.
Năm 2016, tòa trọng tài quốc tế trú ở The Hague (Hà Lan) đã ra phán quyết các yêu sách lịch sử và rộng lớn về Biển Đông của Trung cộng là không có giá trị, nhưng Bắc Kinh từ chối chấp nhận phán quyết này.
Truyền thông Phi Luật Tân ca ngợi hợp tác Phi Luật Tân – Đức
Tờ Phi Luật Tân Star đưa tin, hai tàu chiến Đức cập cảng Manila trong bối cảnh trật tự ở Biển Đông dựa trên luật lệ quốc tế liên tục bị ĐCSTQ thách thức. Trong những tuần gần đây, đã xảy ra một số sự cố hàng hải và hàng không đáng lo ngại giữa Trung cộng và Phi Luật Tân trong Vùng đặc quyền kinh tế của Phi Luật Tân (EEZ). Những xung đột nguy hiểm đó không chỉ đe dọa an ninh, ổn định của khu vực mà còn đe dọa đến tính mạng con người. Đức đã nhiều lần bày tỏ quan ngại về những sự cố này.
Tờ báo này cũng cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Pistorius đã nhắc lại trong chuyến thăm Manila hồi tháng 8 rằng ông công nhận giá trị pháp lý của phán quyết năm 2016 mà Tòa trọng tài quốc tế tuyên bố theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (bác bỏ yêu sách của ĐCSTQ về chủ quyền ở Biển Đông). Ông cũng cho biết, “tăng cường biên giới trên biển là nghĩa vụ của chúng tôi và chúng tôi đang thực hiện nghĩa vụ này”.
Tháng 10 này đánh dấu kỷ niệm 70 năm quan hệ đối tác giữa Phi Luật Tân và Đức, theo Phi Luật Tân Star. Trong 7 thập niên qua, mối quan hệ đối tác này đã được củng cố bởi sự hợp tác chặt chẽ giữa hai nước trong các lĩnh vực như thương mại, hợp tác phát triển, bảo vệ nhân quyền, văn hóa và hợp tác quốc phòng.
Tờ báo cho biết, với tư cách là quốc gia thương mại lớn thứ ba thế giới và là đối tác thương mại quan trọng của tất cả các nước châu Á, vấn đề tự do và an toàn đường thủy là rất quan trọng đối với Đức. Chính vì lý do này mà Đức không chỉ can dự vào khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương về mặt kinh tế và chính trị mà còn sẵn sàng hợp tác với Hải quân Phi Luật Tân để duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Đài Loan theo dõi chặt chẽ phản ứng của ĐCSTQ
Bộ Quốc phòng ĐCSTQ đã ra thông cáo báo chí cho biết, tàu khu trục và tàu tiếp tế Hải quân Đức từ sáng ngày 13 đã hướng về phía nam đi qua eo biển Đài Loan. Trong thời gian này, quân đội Trung cộng có toàn quyền kiểm soát diễn biến của vùng biển và vùng trời xung quanh khu vực này, và tình hình vẫn diễn ra bình thường.
Trước đó, người phát ngôn Mao Ninh của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ đã chỉ trích hành vi của Đức gây tổn hại đến chủ quyền lãnh thổ của Trung cộng. Đáp lại, người phát ngôn Lưu Vĩnh Kiên (Jeff Y.J. Liu) của Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết, tuyên bố của bà Mao Ninh chỉ nêu bật tham vọng bành trướng của ĐCSTQ nhằm thách thức trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
Bộ Quốc phòng Đài Loan công bố những diễn biến trên không phận xung quanh eo biển Đài Loan từ 6:00 sáng ngày 13/9 đến 6:00 sáng 14/9, cho hay quân đội Đài Loan đã phát hiện tổng cộng 21 lần xuất kích của máy bay (trong đó có 17 lần bay qua đường trung tâm của eo biển và đi vào không phận phía bắc và tây nam Đài Loan), cùng 6 tàu phụ và 1 tàu công vụ ĐCSTQ liên tục hoạt động quanh eo biển Đài Loan… Bộ Quốc phòng Đài Loan lưu ý quân đội Đài Loan sử dụng hệ thống máy bay, tàu và tên lửa trên bờ để giám sát chặt chẽ, luôn sẵn sàng ứng phó.
Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, tất cả các nước đều được hưởng “quyền tự do trên biển cả” ở vùng biển ngoài lãnh hải của mình, nghĩa là tàu thuyền của bất kỳ nước nào cũng có quyền thực hiện các quyền tự do đi lại này. Cẩm nang Hoạt động của Hải quân Mỹ cũng định nghĩa Eo biển Đài Loan là “eo biển quốc tế”.
Trithucvn (17.09.204)
Cảnh sát biển Việt Nam tập trận bắn đạn thật gần đảo Phú Quý
Cảnh sát biển vùng ba trong cuộc diễn tập lần này đã thực hiện bắn súng AK, B41, súng trung liên RPD và thực hiện tình huống giả định đối kháng trực tiếp với tàu lạ. Báo Bình Thuận
Cảnh sát biển Việt Nam vừa tổ chức một đợt diễn tập bắn đạn thật tại vùng biển gần đảo Phú Quý thuộc tỉnh Bình thuận từ ngày 5 đến 11 tháng 9 với tình huống giả định chống tàu lạ xâm nhập vùng biển Việt Nam.
Truyền thông Việt Nam đưa tin cho biết đây là đợt diễn tập chiến thuật vòng tổng hợp và bắn đạn thật trên biển của năm 2024 và là hoạt động thường niên nhằm “nâng cao chất lượng tổng hợp, năng lực chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Cảnh sát biển trong tình hình mới, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh, trật tự, an toàn biển đảo.”
Nội dung diễn tập được báo trong nước cho biết gồm: “diễn tập chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu và thực hành chiến đấu với các tình huống giả định khi chủ quyền, an ninh trật tự và an toàn biển, đảo của Tổ quốc bị đe dọa; hiệp đồng chặt chẽ thực hiện tốt các nội dung kỹ chiến thuật, vận động đội hình tuyên truyền, đấu tranh, ngăn cản, xua đuổi các tàu lạ xâm nhập trái phép vào vùng biển chủ quyền Việt Nam; thực hành huấn luyện chiến thuật các bảng bố trí chiến đấu với xử lý các tình huống giả định của đơn tàu, biên đội tàu cảnh sát biển như tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, duy trì thực thi pháp luật, đấu tranh bảo vệ chủ quyền, chống cướp biển, cướp có vũ trang, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn và chữa cháy trên biển…”
Cảnh sát biển vùng ba trong cuộc diễn tập lần này đã thực hiện bắn súng AK, B41, súng trung liên RPD và thực hiện tình huống giả định đối kháng trực tiếp với tàu lạ.
Tàu cá và tàu khảo sát Trung cộng đã từng vào gần vùng biển đảo Phú Quý trong các năm qua. Hồi tháng 10 năm ngoái, dự án Project Myoushu thuộc Đại học Standford (Mỹ) chuyên theo dõi hoạt động ở Biển Đông ghi nhận một đoàn tàu cá của Trung cộng đã hoạt động ở phía đông của đảo phú Quý trong khoảng từ 50 đến 100 hải lý, tức trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Hồi tháng 6/20220, Trung cộng cũng điều tàu khảo sát vào vùng biển đảo Phú Quý, chỉ cách đảo này khoảng 182 hải lý.
RFA (16.09.2024)
Đối phó với Trung cộng: Chiến thuật ‘quyết liệt’ của Phi Luật Tân hay ‘thận trọng’ của Việt Nam hiệu quả hơn?
Nguồn hình ảnh,Getty Images,Tuần duyên Phi Luật Tân vẫy cờ khi tàu Cảnh sát biển Việt Nam ghé cảng ở Manila vào ngày 5/8/2024
Trung cộng từ lâu đã áp dụng chiến thuật “chia để trị” đối với các quốc gia trong khu vực Biển Đông, dựa trên một cách tiếp cận rõ ràng và cụ thể đối với từng quốc gia, với mục tiêu là thống trị vùng biển chiến lược này.
Dù cùng là mục tiêu của chủ nghĩa bành trướng Trung cộng, Việt Nam và Phi Luật Tân đang có những chiến thuật đối phó trái ngược nhau.
Trong khi chính quyền Manila chọn cách phơi bày những vụ va chạm tàu, công bố những video thể hiện hành vi hung hăng của Trung cộng thì Việt Nam những năm gần đây giữ im lặng về tranh chấp bằng cách không công khai các sự cố và giải quyết vấn đề sau hậu trường.
Cách tiếp cận nào đang mang lại hiệu quả tốt hơn?
‘Cậu bé chăn cừu chống lại gã khổng lồ’
Trong tháng 8/2024 đã liên tiếp xảy ra các vụ va chạm tàu giữa Trung cộng và Phi Luật Tân. Tàu tuần tra lớn của Phi Luật Tân, mang tên BRP Teresa Magbanua, bị đâm ba lần, gây hư hỏng cấu trúc, theo nhà phân tích địa chính trị Don McLain Gill từ trường Đại học De La Salle ở Manila.
Ông Gill nói với BBC News Tiếng Việt rằng Trung cộng đang cố gắng đẩy Phi Luật Tân ra khỏi khu vực, nhằm lặp lại những gì đã làm vào năm 2012 để chiếm đóng bất hợp pháp bãi cạn Scarborough.
Đồng thời ông cho rằng Trung cộng đang tìm cách gia tăng áp lực trên không, lấy dẫn chứng máy bay nước này trong tháng Tám đã thực hiện những tác vụ nguy hiểm và thả pháo sáng trên đường bay của một máy bay tuần tra thuộc Không quân Phi Luật Tân trên Bãi cạn Scarborough.
“Trung cộng sẵng sàng chấp nhận rủi ro hơn là chấp nhận việc trở thành một người hàng xóm tốt và có trách nhiệm,” nhà nghiên cứu Don McLain Gill đánh giá.
Phi Luật Tân cũng thể hiện rõ lập trường quyết đoán và minh bạch khi công khai trên truyền thông các video quay lại những gì xảy ra trên biển.
Tiến sĩ Ian Storey, học giả của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS – Yusof Ishak Institute) tại Singapore, cho rằng chính sách của Phi Luật Tân có hai mục tiêu: tạo sự ủng hộ quốc tế đối với việc bảo vệ quyền chủ quyền của Manila và khiến người dân Phi Luật Tân nhận thức được sự hung hăng của Bắc Kinh trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của họ.
Theo ông, dù chính sách này cả ở hiện tại và tương lai đều không ngăn được Bắc Kinh sử dụng chiến thuật vùng xám (hành động gây căng thẳng nhưng dưới mức chiến tranh), nhưng mục đích là tập hợp dư luận trong nước và quốc tế ủng hộ Phi Luật Tân như David trong cuộc chiến với Goliath (câu chuyện về cậu bé chăn cừu đánh bại gã khổng lồ).
Kết quả là Phi Luật Tân thực sự đã nhận được một số lợi ích và sự ủng hộ của quốc tế, bao gồm mới đây là 500 triệu USD tài trợ quân sự từ Mỹ, radar và tàu từ Nhật Bản, và thiết bị phát hiện tàu tối tân từ Canada, theo đại tá về hưu Raymond M. Powell từ Đại học Stanford, Mỹ, người quan sát các vấn đề trên Biển Đông lâu năm.
Nhưng cũng theo ông Powell, ngược lại, Manila đã phải chấp nhận rất nhiều rủi ro.
“Rõ ràng là Phi Luật Tân đang chịu nhiều phản ứng tiêu cực từ Trung cộng hơn so với Việt Nam, nhưng thực tế là chiến lược này đã phát huy hiệu quả khá tốt trong việc xây dựng năng lực cho Phi Luật Tân để chống lại Trung cộng trong tương lai,” ông Powell nhận định.
Chiến lược của Việt Nam
Phía bên kia Biển Đông, Việt Nam cũng đã từng “nêu tên và bêu xấu” người hàng xóm Trung cộng, chẳng hạn như khi Trung cộng hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam hồi năm 2014.
Vào thời điểm đó, một làn sóng phẫn nộ đã bùng nổ trong dư luận Việt Nam dẫn đến các cuộc biểu tình thậm chí mất kiểm soát, khiến nhiều nhà máy bị đập phá.
Kết quả là chính quyền Việt Nam đã vào cuộc vào thời điểm đó và mời báo chí quốc tế, bao gồm BBC, đến thực địa để đưa tin về sự kiện.
Tuy nhiên, điều đáng nói là, kể từ năm 2020 đến nay, Việt Nam chọn cách tiếp cận ngược lại, theo ý kiến của nhà phân tích Derek Grossman thuộc viện nghiên cứu Rand của Mỹ trên báo Nikkei Asia tháng 7/2024.
Ông Grossman cho rằng Hà Nội đã đạt thỏa thuận ngầm với Bắc Kinh là không công khai hóa các xung đột và giải quyết các bất đồng và căng thẳng giữa hai nước hoàn toàn trong hậu trường nhằm tránh các leo thang không cần thiết.
Dù phản ứng kiềm chế, nhưng về phía Việt Nam, thỉnh thoảng người phát Bộ Ngoại giao vẫn yêu cầu Trung cộng chấm dứt khảo sát mà họ cho là trái phép hoặc sử dụng tàu mà họ cho là trái phép trong vùng biển Việt Nam.
Phía Trung cộng không ngưng hoạt động của họ nhưng cũng không đẩy cao, và phía Việt Nam cũng cố gắng hết sức kiềm chế, không đưa vấn đề ra cộng đồng quốc tế để tránh làm vấn đề nóng lên.
Từ TP HCM, Thạc sĩ Hoàng Việt – giảng viên luật, nhà nghiên cứu Biển Đông – nói với BBC rằng chiến lược của Việt Nam vẫn hiệu quả, ít nhất là gần đây Việt Nam chưa để mất thực thể nào.
Ông cũng cho rằng trong khi Phi Luật Tân đã đoạn tuyệt với Trung cộng thì Việt Nam vẫn cân bằng và duy trì được quan hệ tốt với Trung cộng và Mỹ.
“Dù chưa thể nói được chiến lược của bên nào hiệu quả hơn, nhưng ít nhất Việt Nam đang dễ thở hơn với Trung cộng, trong khi Phi Luật Tân đang nghẹt thở với những cuộc rượt đuổi trên biển hằng ngày,” Thạc sĩ Hoàng Việt đánh giá.
Nguồn hình ảnh,Getty Images,Tàu Trung cộng (trái) và tàu Việt Nam đối đầu trong vụ căng thẳng liên quan tới giàn khoan Hải Dương 981 vào năm 2014
Chuyên gia Powell nói rằng rõ ràng cách tiếp cận của Việt Nam đã có hiệu quả trong hoàn cảnh này, giúp họ có thể tiến hành công tác bồi đắp đảo một cách thầm lặng, không bị can thiệp nhiều.
Trong khi đó, bài viết của nhà phân tích Grossman nhận định cả hai cách đối phó của Việt Nam và Phi Luật Tân đều thất bại, vì câu trả lời nằm trong bản chất hiện nay của chế độ Bắc Kinh.
Ông cho rằng dưới thời các nhà lãnh đạo trước đây như Giang Trạch Dân và Hồ Cẩm Đào, Trung cộng đã hoàn toàn tin vào câu thần chú của chính quyền George W. Bush rằng Trung cộng phải hành động như một “bên liên quan có trách nhiệm” trong cộng đồng quốc tế. Các quan chức Trung cộng khi đó cũng tích cực thúc đẩy câu chuyện “trỗi dậy hòa bình” của họ để xóa tan mọi quan niệm cho rằng Bắc Kinh tìm cách gây xung đột với các nước láng giềng hoặc Mỹ.
“Tuy nhiên, nhà lãnh đạo hiện tại Tập Cận Bình lại là một người khác. Trung cộng dưới thời ông Tập, bắt đầu từ năm 2012, đã trở nên độc đoán hơn và nghi ngờ phương Tây. Họ cũng ít quan tâm đến danh tiếng quốc tế của mình và coi thường luật pháp và chuẩn mực ứng xử quốc tế nếu điều đó phục vụ cho lợi ích của Bắc Kinh,” bài viết có đoạn.
Nhà phân tích này cho rằng Hà Nội và Manila nên có những chiến lược thực chất và hữu hiệu hơn: Phi Luật Tân nên tính đến việc kích hoạt hiệp định hỗ tương với Mỹ. Còn Việt Nam cũng có thể tiến tới tập trận với Mỹ hoặc phối hợp chặt chẽ hơn với Tuần duyên Mỹ tại Biển Đông.
Câu chuyện bó đũa
Dù có những phương pháp tiếp cận khác nhau và cũng có các yêu sách chồng chéo trên Biên Đông, nhưng theo các chuyên gia, cả Phi Luật Tân và Việt Nam đều nhận ra mục tiêu cuối cùng của Trung cộng là liên tục thay đổi tình hình ở Biển Đông, bằng cách gây tổn hại đến lợi ích của cả hai nước Đông Nam Á.
Hai quốc gia Đông Nam Á gần đây đã tăng cường hợp tác và phối hợp trên vùng biển chién lược, với cuộc diễn tập hàng hải chung trong tháng 8/2024 và những chuyến thăm giữa các lãnh đạo cấp cao.
Nhà phân tích Powell cho rằng đó là bước đi thông minh bởi lẽ các cuộc đàm phán về quy tắc ứng xử trong ASEAN không đi đến đâu cả, và Trung cộng sử dụng các cuộc đàm phán đó để cố gắng kéo dài tranh chấp, từ đó tiếp tục củng cố năng lực và đạt được những gì họ muốn.
Ông nhấn mạnh rằng Hà Nội thường tiến hành rất chậm trong việc xây dựng các mối quan hệ như thế này, nhưng cho rằng sự hợp tác vẫn sẽ tiếp diễn.
“Việt Nam là một quốc gia rất bảo thủ về mặt chính sách đối ngoại và không có xu hướng thực hiện các hành động kịch tính. Vì vậy, chúng ta có thể kỳ vọng rằng sự hợp tác sẽ tiếp tục một cách có phương pháp và chậm rãi,” ông lý giải.
Còn theo nhà nghiên cứu Don McLain Gill, tham vọng của Trung cộng trong việc mở rộng yêu sách vào Vịnh Bắc Bộ, cùng với các kế hoạch hạ tầng rộng lớn ở Đông Dương, đã dấy lên những mối quan ngại về an ninh của Việt Nam, khiến Hà Nội tăng cường hợp tác nhằm đối phó với sự thống trị ngày càng tăng của Trung cộng trong giai đoạn 2023-2024.
“Quan trọng là cả Manila và Hà Nội đều nhận ra rằng cả hai đều không có động thái bành trướng, và việc hợp tác hướng tới một mục tiêu chung có vẻ như là điều hợp lý,” ông nhận xét.
Nguồn hình ảnh,Reuters, Tàu CSB 8002 của Cảnh sát biển Việt Nam tham gia luyện tập cứu hộ cứu nạn cùng tàu BRP Gabriela Silang của Tuần duyên Phi Luật Tân sáng 9/8/2024
Chuyên gia này dẫn chứng rằng Trung cộng đã cố gắng tạo ra sự chia rẽ giữa Phi Luật Tân và Việt Nam, chẳng hạn như thực hiện các chiến dịch thông tin nhằm bôi xấu hình ảnh Việt Nam trong mắt Phi Luật Tân nhưng không hiệu quả, và Manila vẫn tôn trọng và đánh giá cao mối quan hệ với Hà Nội.
“Năm 2019, khi tàu tuần tra của Trung cộng đâm vào một tàu gỗ đánh cá nhỏ của Phi Luật Tân khiến các ngư dân Phi Luật Tân bị rơi xuống biển, chính lực lượng tuần tra trên biển Việt Nam đã cứu những ngư dân Phi Luật Tân. Điều này đã tạo ra nhận thức với Manila rằng nếu cần hợp tác với một nước láng giềng, thì không ai tốt hơn Việt Nam,” ông Gill nêu ví dụ.
Chuyên gia này cũng hi vọng đà hợp tác giữa Manila và Hà Nội sẽ tiếp tục, làm cho Trung cộng khó khăn hơn trong việc gây chia rẽ hai nước.
“Dù Việt Nam không mặn mà với việc đưa các cường quốc ngoài khu vực vào vấn đề Biển Đông, tôi nghĩ rằng Việt Nam sẵn sàng hợp tác với một nước láng giềng và quốc gia có yêu sách ở Biển Đông, đó là Phi Luật Tân. Điều này ít gây tranh cãi hơn với Hà Nội và cũng phù hợp với cách tiếp cận tập trung vào Đông Nam Á của Việt Nam,” ông giải thích.
Cũng theo các chuyên gia, Trung cộng sẽ phản ứng tiêu cực với bất kỳ dấu hiệu hợp tác nào giữa các bên yêu sách ở Đông Nam Á.
Thạc sĩ Hoàng Việt cảnh báo rằng Trung cộng sẽ không thích điều này, nêu ví dụ về phản ứng của Bắc Kinh khi Việt Nam và Indonesia tuyên bố đã ra một thỏa thuận chung phân định vùng đặc quyền kinh tế vào tháng 12/2022.
Theo ông, Trung cộng sẽ theo dõi, và muốn áp dụng chính sách đàm phán song phương với từng quốc gia trong khu vực.
“Mà nếu đàm phán song phương thì họ sẽ bẻ gãy từng chiếc đũa chứ không phải một bó đũa. Câu chuyện mà ASEAN đang vật lộn là đoàn kết hay không trong vấn đề Biển Đông,” ông nhận định.
Tuy nhiên, việc Hà Nội và Manila đều tìm cách giải quyết các tranh chấp của mình theo luật pháp quốc tế, điều mà Bắc Kinh không tuân thủ, chứng tỏ rằng Hà Nội và Manila có thể làm điều gì đó trong dài hạn.
“Bắc Kinh khó có thể ngăn chặn xu hướng ngắn hạn áp dụng một lập trường hòa giải hơn ở Biển Đông,” Tiến sĩ Storey kết luận.
BBC (16.09.2024)
Biển Đông: Phi Luật Tân sẽ điều tàu khác đến bãi Sa Bin để duy trì sự hiện diện
Ngày 16/09/2024, chỉ một ngày sau thông báo rút tàu BRP Teresa Magbanua khỏi bãi Sa Bin, Biển Đông, Lực lượng Tuần duyên Phi Luật Tân khẳng định « chỉ tái bối trí con tàu » và sẽ tiếp tục « hiện diện » trong khu vực nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Phi Luật Tân.
Ảnh do Tuần duyên Phi Luật Tân cung cấp: Tàu BRP Teresa Magbanua chuẩn bị cập bến Puerto Princesa, tỉnh Palawan, Phi Luật Tân ngày 15/09/2024. AP
Theo AFP, trong buổi họp báo, khi báo chí so sánh tình hình tại bãi Sa Bin với bãi cạn Scarborough bị Trung cộng chiếm quyền kiểm soát năm 2012 sau nhiều tháng đối đầu, người phát ngôn Lực lượng Tuần duyên Jay Tariela nhấn mạnh « Chúng tôi không thất bại ». Ông cũng khẳng định Manila « không từ bỏ gì » vì « bãi Escoda (tên Phi Luật Tân gọi bãi Sa Bin) nằm trong vùng đặc quyền kinh tế » của Phi Luật Tân, cách đảo Palawan khoảng 140 km.
Vẫn theo ông Jay Tariela, dù tàu BRP Teresa Magbanua trở về cảng neo đậu nhưng « chúng tôi có những tàu tuần duyên khác, mà vào lúc chúng ta đang nói có thể đang đến hoặc đã tới bãi cạn Escoda ». Ông không nêu chi tiết vì lý do an ninh nhưng khẳng định « Lực lượng Tuần duyên sẵn sàng làm bất cứ điều gì cần thiết để đảm bảo rằng Trung cộng không thể chiếm đóng và thậm chí đòi lại bãi cạn Escoda (Sa Bin) ».
Ngày 15/09, Hội đồng Hàng hải Quốc gia Phi Luật Tân ra thông cáo cho biết « tàu BRP Teresa Magbanua đã hoàn thành nhiệm vụ hoa tiêu và trở về cảng neo đậu » sau hơn 5 tháng thả neo ở bãi Sa Bin và nhiều lần va chạm với tàu hải cảnh Trung cộng đến xua đuổi. Tháng 08, đội tàu Trung cộng đã cản trở hoạt động tiếp tế cho tàu Teresa Magbanua khiến lực lượng đồn trú trên tàu bị thiếu lương thực.
Ngay sau khi tàu của Phi Luật Tân rời bãi cạn Sa Bin, Bắc Kinh đã tái khẳng định « chủ quyền không thể chối cãi » đối với khu vực. Theo một số chuyên gia được trang Global Times của đảng Cộng sản Trung cộng trích dẫn, sự việc này « cho thấy Trung cộng đã quản lý đúng tình hình, nhưng cần cảnh giác trước những hành động khiêu khích trong tương lai ».
RFI (16.09.2024)