Seite auswählen

Người thắng, kẻ thua từ thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung giai đoạn 1

von | Dez. 15, 2019 | Kinh Tế |

Thỏa thuận thương mại ‘giai đoạn một’ Mỹ – Trung có nội dung gì?

Như Ngọc

 

Chính phủ hai nước Mỹ và Trung Quốc lên tiếng xác nhận việc họ đã thống nhất được các điều khoản trong thỏa thuận thương mại “giai đoạn một”. Trong đó, Mỹ sẽ cắt giảm một số biểu thuế áp lên hàng hóa Trung Quốc, đổi lại, chế độ Bắc Kinh gia tăng mua hàng Mỹ từ nông sản, năng lượng, tới hàng hóa công nghiệp và giải quyết một số yêu cầu của Mỹ về thực thi sở hữu trí tuệ.

 

 

Dưới đây là chi tiết về thỏa thuận thương mại “giai đoạn một” Mỹ – Trung mà cả hai bên đã công bố:

Thuế quan

Mỹ sẽ không tăng thuế thêm 15% lên gần 160 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12. Các hàng hóa được hoãn tăng thuế lần này gồm điện thoại di động, máy tính xách tay, đồ chơi và quần áo.

Trung Quốc cũng sẽ hủy thuế trả đũa Mỹ dự kiến có hiệu lực cùng ngày 15/12, trong đó có biểu thuế 25% áp lên ôtô sản xuất tại Mỹ.

Mỹ sẽ giảm một nửa tỷ lệ thuế mà họ đã áp lên 120 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/9. Như vậy biểu thuế này sẽ giảm từ 15% xuống còn 7,5%.

Gói thuế 25% mà Mỹ đang áp lên 250 tỷ USD hàng nhập từ Trung Quốc sẽ vẫn duy trì không thay đổi. Điều này được cho là để Washington có đòn bẩy đàm phán trong các cuộc thương thảo về hiệp định thương mại “giai đoạn hai” vào năm tới.

Thâm hụt thương mại

Các quan chức Mỹ cho biết Trung Quốc đã đồng ý tăng mua sản phẩm và dịch vụ của Mỹ thêm ít nhất 200 tỷ USD trong vòng 2 năm tới, cùng với hy vọng rằng việc tăng mua cao hơn sẽ tiếp tục sau thời gian đó.

Hàng hóa mà Trung Quốc mua thêm của Mỹ gồm sản phẩm sản xuất, nông sản, năng lượng và dịch vụ. Điều này được kỳ vọng sẽ giảm 419 tỷ USD thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc. Trung Quốc đã mua 130 tỷ USD hàng hóa và 56 tỷ USD dịch vụ của Mỹ trong năm 2017, trước khi thương chiến bắt đầu.

Nông nghiệp

Trung Quốc cam kết tăng mua nông sản Mỹ thêm 32 tỷ USD trong hai năm. Điều này sẽ làm tăng tổng mua nông sản Mỹ của Trung Quốc hàng năm lên 40 tỷ USD. Trước đó vào năm 2017, Trung Quốc mua nông sản của Mỹ trị giá 24 tỷ USD.

Tổng thống Trump đã từng yêu cầu Trung Quốc mua 50 tỷ USD nông sản Mỹ hàng năm. Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer nói rằng Trung Quốc đã đồng ý hết sức nỗ lực để tăng mua thêm 5 tỷ USD nông sản Mỹ hàng năm nhằm tiệm cận gần con số 50 tỷ USD.

Trung Quốc đã cam kết giảm các hàng rào phi thuế quan đối với nông sản Mỹ như gia cầm, hải sản và phụ gia thực phẩm, cũng như phê duyệt các sản phẩm công nghệ sinh học.

Sở hữu trí tuệ

Trong thỏa thuận, Trung Quốc cam kết bảo vệ pháp lý mạnh mẽ hơn cho bằng sáng chế, nhãn hiệu hàng hóa, bản quyền, bao gồm việc cải thiện tố tụng hình sự và dân sự để chiến đấu với vi phạm trực tuyến, hàng lậu và hàng giả.

Thỏa thuận cũng bao gồm các cam kết của Trung Quốc trong việc tuân thủ những hứa hẹn của họ trước đây về xóa bỏ mọi áp lực lên các công ty nước ngoài phải chuyển giao công nghệ cho công ty Trung Quốc làm điều kiện tiếp cận thị trường, giấy phép hoặc phê duyệt hành chính, và xóa bỏ mọi lợi thế chính phủ đối với các hoạt động chuyển giao như vậy.

Trung Quốc cũng đồng ý dừng hỗ trợ trực tiếp đầu tư nước ngoài nhằm thâu tóm công nghệ nước ngoài để đáp ứng kế hoạch công nghiệp của họ.

Tiền tệ

Thỏa thuận tiền tệ bao gồm việc Trung Quốc hứa dừng hạ giá tiền tệ cạnh tranh và không sử dụng tỷ giá hối đoái vì mục đích đạt được lợi ích thương mại.

Thỏa thuận này ràng buộc mọi vi phạm về cam kết tiền tệ với cơ chế thực thi hiệp định thương mại song phương, theo đó các vi phạm có thể dẫn tới Mỹ áp đặt thuế quan.

Một quan chức chính quyền Trump nói rằng thỏa thuận tiền tệ này dựa trên các điều khoản trong Hiệp định thương mại Mỹ – Mexico – Canada, trong đó yêu cầu ba nước phải cung cấp dữ liệu hàng tháng về số liệu dự trữ quốc tế và sự can thiệp vào thị trường ngoại hối, cùng với dữ liệu cán cân thanh toán hàng quý và báo cáo công khai khác cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Thực thi

Thỏa thuận có cơ chế giải quyết tranh chấp, trong đó cho phép các bên giải quyết những khác biệt về cách thức thực thi thỏa thuận này thông qua tham vấn song phương, bắt đầu từ cấp độ làm việc và nâng lên cấp độ các quan chức cao cấp. Nếu những tham vấn này không giải quyết được tranh chấp, thì sẽ có tiến trình áp đặt thuế quan hoặc các biện pháp trừng phạt khác.

Đại diện Thương mại Mỹ Lighthizer nói với báo giới rằng Mỹ kỳ vọng không bên nào sẽ trả đũa nếu hành động phù hợp được thực hiện như một phần của quá trình và tuân thủ “tham vấn một cách thiện chí”.

Dịch vụ tài chính Trung Quốc

Các quan chức Mỹ cho biết thỏa thuận này cũng bao gồm cải thiện tiếp cận thị trường dịch vụ tài chính Trung Quốc cho các công ty Mỹ, bao gồm các ngành ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán và dịch vụ xếp hạng tín dụng. Điều này nhằm giải quyết một số phàn nàn từ lâu của Mỹ về các rào cản đầu tư mà Trung Quốc áp đặt vào lĩnh vực tài chính, trong đó có các giới hạn về cổ phần nước ngoài và các yêu cầu thủ tục hành chính mang tính phân biệt đối xử.

Trung Quốc nói rằng thỏa thuận này sẽ thúc đẩy Trung Quốc nhập khẩu nhiều dịch vụ tài chính từ Mỹ.

Như Ngọc (Theo Reuters)

TriThucVN

Người thắng, kẻ thua từ thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung giai đoạn 1

 

HƯƠNG THẢO
15-12-2019

 
Người chiến thắng
1. Tổng thống Mỹ Donald Trump

Ít nhất về mặt chính trị, thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 này chắc chắn mang lại lợi thế cho ông chủ Nhà Trắng, đặc biệt là vào thời điểm cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 đang đến gần.

Thỏa thuận Trung Quốc, cùng với thỏa thuận thương mại Mỹ – Mexico – Canada đã thỏa thuận gần đây, thúc đẩy tăng trưởng dự báo của nền kinh tế Mỹ trong năm tới ở mức 2% trở lên, tránh nguy cơ suy thoái kinh tế.

Mặc dù thỏa thuận giai đoạn 1 này chưa thể hoàn thành mọi mục tiêu của chính quyền Trump nhằm định hình lại mối quan hệ thương mại với Trung Quốc, nhưng đã xoa dịu phần nào ngành công nghiệp sản xuất Mỹ đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến thương mại.
Tin tức về thỏa thuận này còn trở thành tiêu đề nổi bật của truyền thông Mỹ và khắp thế giới, làm lu mờ diễn biến điều tra luận tội ông Trump đang sôi sục tại Hạ viện Dân chủ.
2. Nông dân Mỹ
Theo nội dung thỏa thuận, Bắc Kinh cam kết mua một lượng sản phẩm nông nghiệp lớn chưa từng có của Mỹ – 32 tỷ USD – vượt qua kỷ lục trước đó khoảng 26 tỷ USD vào năm 2012. Ông Trump thậm chí nói rằng Trung Quốc có thể sẽ mua tới 50 tỷ USD, trong khi phía Bắc Kinh từ chối công bố con số chính xác.
Đây sẽ là một khoản tiền rất cần thiết đối với nông dân Mỹ, những người đã chịu dồn ép bởi thuế quan trả đũa của Trung Quốc, mặc dù Washington đã có những thiết lập để bù lỗ cho họ. Theo Cục Nông nghiệp Mỹ, số lượng các trang trại phá sản của nước này đã tăng 24% so với năm ngoái và nợ nông nghiệp đang ở mức cao kỷ lục.
3. Apple và các công ty công nghệ khác
Chứng khoán Apple đã tăng vọt vào hôm thứ 6, ngay cả khi thị trường chung không thay đổi. Các công ty công nghệ như Apple là một trong số những người hưởng lợi lớn nhất từ ​​thỏa thuận giai đoạn 1 này vì họ được miễn hoàn toàn thuế quan.
Tổng thống Trump đã lên kế hoạch áp thuế quan vào ngày hôm nay (15/12) đối với điện thoại di động, máy tính xách tay và các sản phẩm công nghệ phổ biến khác được sản xuất tại Trung Quốc và vận chuyển đến Mỹ. Và nay thỏa thuận này đã loại bỏ hoàn toàn các kế hoạch đó.
4. Các nhà bán lẻ của Mỹ
Cùng với thỏa thuận thương mại mới nhất, chính quyền Trump thời gian qua đã cho thấy nhiều nỗ lực giảm hoặc miễn thuế đối với các mặt hàng phổ biến nhất mà người tiêu dùng Mỹ ưa chuộng – một cứu cánh lớn cho các hãng bán lẻ nước này, bao gồm cả “ông lớn” Walmart, khi không phải lo ngại việc tăng giá.
Mức thuế dự kiến ngày 15/12 đối với đồ chơi và sản phẩm công nghệ hiện đã được tạm khóa, trong khi mức thuế được ban hành hồi tháng 9 đối với nhiều sản phẩm quần áo, giày dép đã được giảm từ 15% xuống còn 7,5%. Nhiều nhà bán lẻ Mỹ vì vậy có thể giữ giá ổn định trong mùa lễ cuối năm này vì một số lô hàng đã đến trước khi thuế quan có hiệu lực.
5. Nhà đầu tư phố Wall
Chỉ số S&P 500 đang thẳng tiến tới tổng lợi nhuận khoảng 29% trong năm nay, đánh dấu một năm tốt nhất cho cổ phiếu kể từ hồi 2013, thậm chí là một trong những năm tốt nhất mọi thời đại. Cổ phiếu đã giảm mạnh vào cuối năm ngoái, nhưng phần lớn nỗi đau đó đã bị lãng quên sau khi hồi phục. Điều này cõ thể gia tăng đánh giá tốt nơi cử tri với Tổng thống Trump, khi mà khoảng một nửa số người Mỹ đang sở hữu tài sản nơi thị trường chứng khoán.
6. Chính phủ Trung Quốc
Theo đánh giá của giới chuyên gia, Bắc Kinh đã không phải nhượng bộ quá nhiều trong thỏa thuận thương mại mới nhất. Thậm chí các nhà lãnh đạo Trung Quốc được cho đã khéo “chơi đùa” Tổng thống Trump khi từ chối xác nhận có một thỏa thuận trong nhiều giờ sau khi thông tin bị rò rỉ từ Nhà Trắng.
Trung Quốc đồng ý mua thêm khoảng 200 tỷ USD hàng hóa nông nghiệp, năng lượng… của Mỹ, nhưng Bắc Kinh vốn dĩ đã lên kế hoạch cho điều này. Nước này thậm chí đã đưa ra mức giá mua vào giữa năm 2018. Vì vậy, sự nhượng bộ lớn nhất mà Bắc Kinh đưa ra trong thỏa thuận này chính là đồng ý với các hình phạt nếu Trung Quốc không giữ lời.
Người thua cuộc
1. Chương trình nghị sự thương mại của ông Trump
Thỏa thuận với bTrung Quốc có thể là một chiến thắng về mặt chính trị với Tổng thống Trump, nhưng mục tiêu của ông là buộc Bắc Kinh phải đại tu các chính sách kinh tế, đã không xảy ra.
Thỏa thuận giai đoạn 1 đã không làm thay đổi căn bản các tham vọng của Trung Quốc trong kế hoạch “Made in China 2025” – điều đã thúc đẩy ông Trump yêu cầu các cố vấn thương mại như ông Navarro, thúc đẩy Trung Quốc thực hiện một cam kết không còn trợ cấp bất công cho các ngành công nghiệp chính và đánh cắp bí mật thương mại của Mỹ. Một thỏa thuận khiêm tốn dường như buộc ông Trump phải nhanh chóng hứa hẹn sẽ có một thỏa thuận giai đoạn thứ 2, sau cuộc bầu cử 2020, trong khi nhiều người lo ngại điều này sẽ khó thành sự thật.
2. Đảng Dân chủ Mỹ
Thỏa thuận Mỹ – Trung Quốc là một phần của một chuỗi các tin tức tích cực đang thúc đẩy sự gia tăng trên thị trường và triển vọng kinh tế cho năm 2020. Một cuộc suy thoái dường như không thể xảy ra, trong khi thương mại là mối quan tâm lớn nhất của cử tri Mỹ, nên sẽ khó hơn với những phe muốn chống lại Tổng thống Trump.
3. Huawei
“Gã khổng lồ” công nghệ Trung Quốc là nạn nhân chịu nhiều thưuong tổn nhất từ cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung. Chính phủ Mỹ cáo buộc Huawei gián điệp thông qua điện thoại và các sản phẩm công nghệ của DN này tại Mỹ, buộc phải chịu nhiều hạn chế hoạt động. Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng can thiệp nhiều lần, nhưng Washington vẫn giữ vững quan điểm, bất kể ông Trump đã đôi lần “làm dịu”. Thỏa thuận giai đoạn 1 không giải quyết tình trạng của Huawei.
4. Kinh tế Trung Quốc
Trung Quốc đã phải đối mặt với một nền kinh tế chậm lại trước cả khi cuộc chiến thương mại bắt đầu. Thuế quan của ông Trump làm trầm trọng thêm “vết thương” này. Mặc dù Bắc Kinh hiện có thể tạm an tâm rằng Washington sẽ không tăng thuế như dự kiến vào ngày 15/12, nhưng mức thuế đối với gần 370 tỷ USD hàng nhập khẩu nứo cnày vẫn còn đó.
Quan trọng hơn, nhiều dấu hiệu cho thấy một số công ty đã chuyển chuỗi cung ứng của họ ra khỏi Trung Quốc để sang các nước khác, dường như không có khả năng quay trở lại cả khi thương chiến kết thúc hoàn toàn.