(I’m a soldier born to die)
Tim O ´´ Brien
Trong cuộc chiến xâm lăng của Nga vào Ukraine có một bài thơ được cho là của một chiến binh Ukraine với tựa đề “I’m soldier born to die” được nhiều ngươi phỏng dịch sang tiếng Việt. Tôi có đọc nhiều bài dịch nhưng không thấy ghi tên tác giả và nếu có thì tên và nguồn không giống nhau. Do đó tôi đâm ra tò mò nên leo lên google tìm nguồn gốc nguyên tác của bài thơ.
Sau khi tìm nhiều nguồn tôi thấy nguồn từ WikipediA là khả tín nhất. Theo Wiki thì tác giả bài thơ là Tim O’Brien viết trong cuốn tự truyện về chiến tranh Việt Nam được nhà xuất bản Delacorte Press xuất bản năm 1973 tại Hoa Kỳ. Như vậy đây là bài thơ xuất xứ tử thời chiến tranh VN chứ không phải trong chiến tranh Ukraine. Tuy nhiên trong cuộc chiến tranh nào cũng vậy những người lính cầm súng để bảo vệ tự do đều không màng sống chết. Súng đạn muôn đời vô tri không có mắt nên khi người lính xung trận có thể ngã xuống bất cứ lúc nào. Vì thế trước lúc lên đường đối đầu với địch thì những lời người lính gửi gắm lại xem như lời trăn trối bởi vì khi tự nguyện dấn thân vào đời lính thì được xem như chấp nhận hy sinh để cho tổ quốc được tồn sinh. Thời khắc và không gian khác nhau nhưng ý nghĩa cầm súng của người lính Ukraine và người lính Việt Nam Cộng Hoà giống nhau đó là họ bảo vệ lãnh thổ khi bị nước khác xâm lăng.
Năm 1969 Tim O’Brien được đưa đến chiến trường Việt Nam đã chứng kiến nhiều đồng đội anh dũng hy sinh và cái chết của người lính nhẹ tựa lông hồng. Xúc cảm về những thiên bi hùng ca đó ông sáng tác bài thơ này và tôi đã cố gắng chuyển thể sang tiếng Việt theo thể thơ 8 chữ ở phía dưới.
I’m a soldier born to die
If I die in a war zone,
Box me up and ship me home.
Put my medals on my chest,
Tell my mom I did my best.
Tell my father not to bow,
He won’t get tension from Ime now.
Tell my brother to study perfectly,
Keys of my bike will be his permanently.
Tell my sis not to be upset,
Her bro will not rise after this sunset,
Tell my love not to Cry…
‘Because I am a soldier born to die….!’
Tim O’Brien
* Dưới đây là bản dịch của Quan Dương
Tôi là lính sinh ra là để chết
Nếu tôi chết mai này nơi chiến địa
Xác của tôi xin gói gởi về nhà
Đặt lên ngực tấm huy chương tôi có
Nói với mẹ rằng con đã đi xa
Nói với cha không còn lo lắng nữa
Từ bây giờ đầu hết cúi vì con
Nói với em hãy chăm lo học giỏi
Chiếc xe này chìa khoá giao lại em
Nói với chị hoàng hôn nay đã tắt
Tôi sẽ không thức dậy lúc chiều buông
Nói với người yêu xin em đừng khóc
Lính sinh ra là chết ở sa trường
Quan Dương
* Dịch từ bài thơ I’AM A SOLDIER BORN TO DIE của TIM O’BRIEN